Taaltips voor thuis
Paul Filipiak Taal is bijzonder belangrijk voor de cognitieve en sociale ontwikkeling van kinderen. In dit artikel tientallen laagdrempelige tips om thuis de taalontwikkeling van kinderen te stimuleren.
Van methodeslaaf naar didactisch expert
Machiel Karels Soepel hanteren van de methode sluit beter aan bij de ontwikkeling van kinderen en versterkt de autonomie van leraren. Pedagogisch en didactisch vakmanschap komen zo samen!
Benut het leerpotentieel van alle leerlingen
Machiel Karels Hoge verwachtingen hebben een grote impact op het leren van leerlingen. Dit boek geeft aan hoe je als schoolteam samen kunt werken vanuit hoge verwachtingen en wat daar zoal bij komt kijken.
Examenprogramma CKV: SLO-handreiking helpt docenten op weg
René Leverink Met ingang van schooljaar 2017-2018 is er een nieuw examenprogramma CKV. SLO helpt scholen en docenten op weg met een digitale handreiking.
Coöperatief leren: samenwerkend leren - principes - voordelen
Arja Kerpel Coöperatief leren heet ook wel samenwerkend leren. Bij coöperatief leren gaat het om de samenwerking tussen sterkere en zwakkere leerlingen.
Coöperatieve leerstrategieën - Uitleg en praktische voorbeelden
Arja Kerpel Coöperatieve Leerstrategieën van Spencer Kagan is het meest complete en populaire boek over coöperatief leren. Door de praktische uitwerking kun je er gelijk mee aan de slag.
Coöperatieve werkvormen: 17 werkvormen voor groepen
Arja Kerpel Bij coöperatief leren zijn er 17 werkvormen die de leerkracht kan inzetten. In dit artikel worden 17 coöperatieve werkvormen behandeld. Het zijn werkvormen met actieve deelname.
Deep Learning - betekenisvol onderwijs in een lerende cultuur
Machiel Karels Deep Learning is een beweging naar betekenisvol en kindgericht onderwijs waarbij de brede ontwikkeling van leerlingen centraal staat. Deep Learning transformeert het onderwijs.
Drieslagmodel - uitleg
redactie Het Drieslagmodel wordt binnen het Protocol Ernstige Reken-Wiskundeproblemen en Dyscalculie (ERWD) ingezet om het getalbegrip te ondersteunen in realistische rekenlessen.
Feedback om leren zichtbaar te maken
Arja Kerpel Hoe krijg je een effectieve feedbackcultuur in je klas? Dat lees je in het boek Feedback om leren zichtbaar te maken van John Hattie en Shirley Clarke.
Handelingsmodel rekenen
redactie Het handelingsmodel in het rekenonderwijs is een didactisch raamwerk dat leerkrachten begeleidt bij het aanpassen van instructies aan de verschillende handelingsniveaus van leerlingen.
Hoofdlijnenmodel - uitleg
redactie Het Hoofdlijnenmodel, zoals opgenomen in het Protocol Ernstige Reken-Wiskundeproblemen en Dyscalculie (ERWD), biedt een gestructureerde weergave van vier fasen in het leerproces van rekenen.
Immersief onderwijs
redactie Immersief onderwijs is een pedagogische benadering die tot doel heeft het leerproces te verbeteren door leerlingen volledig onder te dompelen in een stimulerende leeromgeving.
De Impact van Rekenwedstrijden op Kinderen: meer dan alleen getallen
Elise Nab Rekenwedstrijden gaan verder dan het oefenen met getallen. Ze bieden een unieke en boeiende leerervaring waarbij kinderen allerlei persoonlijke vaardigheden ontwikkelen.
Is gepersonaliseerd onderwijs een tegenhanger van effectieve instructie?
Machiel Karels Gepersonaliseerd onderwijs wordt nogal eens uitgespeeld tegen directe instructie. Dat is niet terecht. Maar hoe hangt effectieve instructie dan samen met gepersonaliseerd onderwijs?
Leidt IQ als richtinggever bij het opstellen van een OPP tot lagere didactische verwachtingen?
Gerard Melis Leidt IQ als richtinggever bij het opstellen van een OPP tot lagere didactische verwachtingen? De praktijk leert dat dit niet het geval is.
Denken, dromen, kijken en doen
Bas ter Avest Laten we niet vergeten om te dromen, denken, kijken en doen! Er wordt in de basisschool te sterk gefocust op het aanleren van onderzoeksvaardigheden.
De oplossing voor de crisis in het taalonderwijs: Vakmanschap Centraal
Jacquelien Bulterman De focus op gesloten vragen in het Nederlandse onderwijs heeft diep lezen in de schaduw gezet, terwijl Pisa juist open vragen benadrukt als essentieel voor vaardigheden die leerlingen niet goed zijn aangeleerd.
TASC-model - uitleg
redactie Het TASC-model is een raamwerk voor denkvaardigheden en onderzoekend leergedrag. Het kan gebruikt worden om op een planmatige manier aan een onderzoeksopdracht te werken.
Uitdagend rekenmateriaal voor goede rekenaars
Machiel Karels Als je de lesstof steeds beter afstemt op het leertempo van de leerlingen, gaan ze hoe dan ook versnellen in de rekenstof. Wat doe je dan aan het einde van de schoolloopbaan?
Werkvormen groepsgewijze feedback
Machiel Karels
Zo ontdek ik het lezen!
Machiel Karels Deze leesmethode is opgezet op een manier die past bij de psychologische ontwikkeling van jonge kinderen. De leraar heeft hierbij een meer begeleidende dan sturende rol.
Leeromgevingen: rol leerkracht - didactische werkvormen - differentiatie
Arja Kerpel Om goed te kunnen leren, heeft een leerling een rijke, krachtige en betekenisvolle leeromgeving nodig waardoor het leren optimaal vorm krijgt.
Creativiteit - wat is creativiteit en hoe ontwikkel je het?
Machiel Karels Creativiteit is het vermogen om nieuwe dingen te bedenken of te creëren. Door creatief bezig te zijn, kun je vernieuwende oplossingen en nieuwe werkwijzen uitdenken.
Tips voor thuis rekenen
Dolf Janson Als je met kinderen wilt rekenen, is het goed om te weten wat belangrijk is bij rekenonderwijs. In dit artikel inzichten en tips om de rekenvaardigheid van kinderen te stimuleren.
Activerende didactiek en coachend leraargedrag
Machiel Karels Activeren van leerlingen is erg belangrijk voor hun leerproces. Het is nog beter als je middels je pedagogische interactie het zelfinzicht en zelfstandig leergedrag bevordert.
Adaptief onderwijs: de actieve en gemotiveerde leerhouding centraal
Jos Cöp Letterlijk vertaald betekent het woord adapteren aanpassen. Adaptief onderwijs is dus aanpassend onderwijs. Aanpassend aan verschillen tussen leerlingen. Geen twee kinderen zijn hetzelfde.
Basisonderwijs zonder basis / Basisonderwijs met basis
Helèn de Jong Wilt u weten waarom het huidige basisonderwijs geen basis bezit? Lees het nieuwe boek van ontwikkelingspsycholoog dr. Ewald Vervaet: Basisonderwijs met/zonder Basis!
Betrokkenheid! - De sleutel tot beter leren - Marzano
Arja Kerpel Hoe krijg je leerlingen écht betrokken bij de les? Als leraar heb je daar zeker invloed op! Lees het in Betrokkenheid! van Robert Marzano
Breinhelden - Doordacht werken aan executieve functies
Marleen Legemaat Breinhelden is een programma voor groep 1 en 2 waarmee je doordacht werkt aan het ontwikkelen van de executieve functies bij jonge kinderen.
Breinvriendelijk onderwijs - Feiten en praktische tips
Arja Kerpel Hoe werkt het brein precies en hoe passen we dat toe in de klas? Door hierop aan te sluiten, leren leerlingen sneller, meer en vinden ze leren leuker!
Constructivisme - leren als actief proces van kennisconstructie
Machiel Karels Constructivisme ziet leren als een actief proces van kennisverwerving. Constructivisme is een stroming die voortkomt uit de cognitieve psychologie en is ontstaan rond 1980.
De leeruitdaging - James Nottingham
Machiel Karels Om te leren is het nodig dat je op de grens staat tussen weten en niet weten. De Leeruitdaging gaat helemaal over dit terrein en hoe je dit als leraar kunt stimuleren en begeleiden.
Systeemdenken in de klas - Systeemdenken en denkgewoonten
Jan Jutten De combinatie van de denkgewoonten van Arthur Costa, het syteemdenken en Gardners Meervoudige Intelligentie creëert een zeer krachtig model voor goed onderwijs in onze tijd.
Systeemdenken in de school van de 21e eeuw
Jan Jutten Vijf disciplines voor werken aan een lerende school. Tevens een bruikbaar kader voor onderwijs en opvoeding in onze tijd. Dit artikel richt zich op systeemdenken.
De negen schakels van effectief onderwijs
Jos Cöp Iedere leerkracht wil goed onderwijs geven. Maar wat is onderwijskwaliteit nu eigenlijk precies? In dit artikel worden negen aspecten van effectief onderwijs beschreven.
Filosoferen doe je zo - Leidraad voor de basisschool
Arja Kerpel Het is belangrijk dat een leerkracht helder heeft wat filosoferen nu precies is. Het lijkt namelijk een containerbegrip te worden, dat iedereen op zijn eigen manier invult.
Flipping The Classroom: populair, maar wat gebeurt er in de les?
Sylvia Peters Flipping the Classroom lijkt veelbelovend. Belangrijk hierin is dat de invulling van de klassikale les meer waarde krijgt voor de student. Let hierop als docent!
De cyclus van formatief evalueren in 5 voorbeelden
Gerdineke van Silfhout Hoe ziet formatief evalueren eruit in de klas? Een voorbeeld zegt meer dan duizend woorden: zo ziet het eruit bij aardrijkskunde, geschiedenis, tekenen en rekenen.
Het Grote Vindingrijkboek - Creativiteit ontwikkelen in het onderwijs
Arja Kerpel Creativiteit is een belangrijke vaardigheid. Maar...wat is creativiteit precies en hoe stimuleer je dat? Lees hier informatie, misverstanden rond creativiteit en leuke lessen.
Hybride leeromgeving (1): over de grens tussen werk en school
Rens Gresnigt School en werk lopen in elkaar over in een hybride leeromgeving. Wie heeft in zo'n situatie dan de rol van lerende? Ontdek hoe een hybride leeromgeving ruimte schept voor levenslang leren en ontwikkelen.
Hybride leeromgeving (2): de onderwijsvisie
Rens Gresnigt Please, mind the gap! Hybride leeromgevingen zijn een prachtig instrument om leren te combineren met authentieke vraagstukken en zo de kloof tussen onderwijs en beroepspraktijk te dichten.
Jongens zijn slimmer dan meisjes - 35 mythes over leren en onderwijs
Arja Kerpel Indianenverhalen in het onderwijs? Die zijn er genoeg. In het boek Jongens zijn slimmer dan meisjes nemen de auteurs hardnekkige clichés onder de loep.
Leerdoeldenken (1): wat is het en wat levert het op?
Anne-Wil Abrahamse Is de leidraad voor de lesinhoud de lesmethode, of zijn dat de leerdoelen/kerndoelen? Neem de leerdoelen als vertrekpunt. Dat levert voor alle betrokkenen winst op!
Leerdoeldenken (2): In drie stappen naar een leerlijn
Anne-Wil Abrahamse In dit artikel leggen we uit hoe je in je eigen klas kan werken vanuit leerdoelen, aan de hand van drie vragen: Wat, hoe en waarmee wil ik dat leerlingen leren.
Onderwijs moet niets, behalve boeien
Jan Jutten Dit artikel gaat in op de vraag wat goed onderwijs is, vanuit een benadering die gericht is op de toekomst. Het onderwijs moet aansluiten bij de behoeften van deze tijd.
Het onderwijs slaat door
Steven Pont Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn er steeds accentverschillen te zien geweest in de relatie tussen het onderwijs en het kind. Steven Pont onderscheidt daarin drie fasen en stelt een voorzichtige vraag bij de laatste ontwikkelingen.
Hybride leeromgeving (4): Een Raamwerk voor ontwikkeling
Rens Gresnigt Het Raamwerk Hybride Leeromgevingen helpt bij het (door)ontwikkelen van een hybride leeromgeving. Het geeft richting aan de dialoog tussen onderwijs en werkveld.
10 mindframes om leren zichtbaar te maken
Elly Bonestroo Wat maakt een leraar succesvol? In dit boek ten mindframes om leren zichtbaar te maken staan 10 denkkaders om het maximale uit een leerling te halen
Wat doen we met talenten in kunst en cultuur?
René Leverink Wat doe je met de leerlingen in je klas die veel talent hebben? Laat hen ontwikkelen! De vraag is alleen: hoe doe je dat als je een klas vol hebt met verschillende talenten?
Teach like a Champion - 62 technieken om leerlingen te laten excelleren
Arja Kerpel Lesgeven als een kampioen, hoe doe je dat? In het populaire boek Teach like a Champion 2.0 beschrijft Doug Lemov 62 concrete technieken.
Tiener College - school voor onderwijs aan 10 - 14 jarigen
Pieter Snel Het Tiener college is een innovatieve programmalijn voor onderwijs aan 10-14-jarigen. Een doorgaande leerlijn voor leerlingen van 10 tot 14 jaar.
Wijze lessen: twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek
Machiel Karels Een goede leraar is allereerst een goede pedagoog. Maar zonder goede didactische vaardigheden hangt alles natuurlijk in het luchtledige. Daarom zijn deze 12 didactische aanbevelingen erg nuttig.
Willen studenten niet meer naar school of universiteit komen?
Wilfred Rubens Heeft het een meerwaarde voor studenten als ze fysiek aanwezig zijn op de onderwijsinstelling of blijven ze hangen aan het (on)gemak van online-leren?
Goed zo! is onvoldoende - over didactisch coachen - deel 1
Lia Voerman en Frans Faber Feedback, die meer oplevert dan alleen goedgemutste leerlingen, heeft een aantal kenmerken. Met behulp daarvan leert een leerling echt iets en blijft, of wordt, gemotiveerd.
Goed zo! is onvoldoende...Wat wel? Over didactisch coachen - deel 2
Lia Voerman en Frans Faber Didactisch Coachen heeft een groot leereffect voor leerlingen en kost niet eens meer tijd dan andere vormen van coachen!
Meerwaarde van Didactisch Coachen - deel 3
Lia Voerman en Frans Faber Scholen staan voor de opdracht hun onderwijs zo in te richten dat leerlingen hun talenten maximaal kunnen ontplooien. Dat vraagt nogal wat van de bekwaamheden van docenten.
Dubbel coderen, de kracht van woord + beeld in je les
Marleen Legemaat Hoe breng je het dubbel coderen - het combineren van woorden en beelden - in de praktijk in je lessen?
Ondersteunend tekenen (bij TOS)
Marleen Legemaat Ondersteunend tekenen (bij TOS): door de kern van een talige boodschap mee te tekenen bij leerlingen met TOS kunnen zij horen, zien en begrijpen.
Minimale Toetsing LVS
Teije de Vos Met dit toetsschema kunt u de toetslast tot een minimum beperken. Het biedt voldoende mogelijkheden om zicht te houden op de ontwikkeling van leerlingen.
Toetsing in het basisonderwijs: nuttig of belemmerend?
Karen Heij De Centrale Eindtoets draagt bij aan zicht op de onderwijskwaliteit. Of juist niet?... Lees hier hoe de huidige toetsing en goed, inclusief onderwijs zich tot elkaar verhouden.
Een groepsplan maken: zet eens een andere bril op
Nico van der Meer Een groepsplan is bedoeld als handig hulpmiddel voor jezelf. Hoe kan het dan dat leraren groepsplannen vaak niet als functioneel ervaren?
Hoe hebben wij intelligentie gefundeerd?
Theo de Keulenaar Wat is intelligentie eigenlijk en hoe hebben wij dat gefundeerd?
Het didactische werkvormen boek
Arja Kerpel Het didactische werkvormenboek biedt een schat aan mogelijkheden om goed en afwisselend les te geven. In het boek staan 250 werkvormen uitgewerkt.
Vier instrumenten om van flippen een succes te maken
Jaap Versfelt Hoe begin je aan het project om werk te maken van 'flipping the classroom'? Vier instrumenten kunnen hulp geven bij het starten en de uitdaging aan te gaan.
Formatieve assessment integreren in de praktijk
Helèn de Jong Aan de slag met formatieve assessment in de klas? Bazalt vertaalde het boek van Wiliam en Leahy met 24 praktische technieken die je meteen kunt toepassen.
Het werken met een grote en een kleine groep
Jos Cöp Het is van belang om te zoeken naar effectieve manieren om met verschillen tussen leerlingen om te gaan. Dit artikel bespreekt de kleine en grote groep als organisatievorm.
Klassenmanagement - welke leerkrachtvaardigheden zijn belangrijk?
Arja Kerpel assenmanagement is de manier waarop een leerkracht het onderwijs organiseert. Het omvat alle maatregelen die een leerkracht neemt om een ideaal leer- en werkklimaat te creëren.
Zonder stress van les naar les
Jelte van der Kooi Hoe creëer je soepele een lesovergang? Door rekening te houden met de psychologische behoefte van elk kind. Door vaker een “doorkijkmoment†in te lassen ga je verschil merken.
Onderwijs in tijden van corona
Myriam Lieskamp De sluiting van de scholen in maart 2020 betekende een mega-klus voor de hele onderwijssector. Wat hebben we ervan geleerd en hoe moet het verder?
Zal de tijd het leren? Tijd besparen in de klas.
Dolf Janson Kom je in de klas ook regelmatig tijd tekort? Misschien een goed moment om eens kritisch te kijken waaraan jij en je leerlingen al die tijd besteden.
Timemanagement vaardigheden aanleren
Andrew Ayers Ontdek de sleutel tot academisch succes: verbeter je timemanagement vaardigheden. Leer hoe je effectief gebruik maakt van je tijd met onze eenvoudige en praktische lessen. Schatting, visuele hulpmiddelen en strategieën om je werk beter te organiseren
Vinger opsteken in de klas is niet verkeerd!
Michel Verdoorn In alle media in Nederland werd het laatst groots aangekondigd: ‘De opgestoken vinger verdwijnt uit de klas’. Een typisch voorbeeld van uit hun verband gerukte onderzoeksresultaten.
Vloeiend van groep 2 naar 3
Marleen Legemaat Hoe organiseer je een groep 2-3? In dit boek vind je een praktische leidraad voor effectief onderwijs in de onderbouw.
Vijf punten bij het zelfstandig werken
Jos Cöp Zelfstandig leren is in. Bij heel veel leeractiviteiten is er volop aandacht om kinderen zelfstandig te laten werken of zelfs geheel zonder leerkracht tot leren te laten komen. Een prachtige uitdaging.
Leerwensen formuleren en reflectie
Peter Ruit Hoe kunnen leraren-in-opleiding hun leerdoelen formuleren en daarop reflecteren en daarbij persoon en professie met elkaar verbinden?
Rekenen met een efficiënte strategie
Ceciel Borghouts Rekenen moet gebeuren met een efficiënte strategie. Leer basisstrategiën grondig aan en voorkom dat kinderen blijven tellen.
Hulp bij klokkijken voor kinderen met taaldenk problemen (1)
Jeanne Buijks Klokkijken is een complexe kluwen van visueel-ruimtelijke, rekenkundige, talige en abstract-symbolische acties. In dit artikel vind je orthodidactische voorstellen om handig klokkijken aan te leren.
Anders beginnen met vermenigvuldigen en delen
Dolf Janson Het wordt hoog tijd om het aanleren van vermenigvuldigen en delen anders aan te pakken. Alles begint met ervaren en de kinderen handelend bezig te laten zijn.
Criteria keuzeproces methode rekenen
Korstiaan Karels Hoe kies je een methode die aansluit bij jullie visie op leren en ontwikkelen? Dit artikel geeft de criteria om een keuze te maken uit het aanbod van rekenmethodes en oefensoftware.
Niet alleen voor kleuters
Aafke Bouwman De auteurs van dit artikel laten u zien hoe goed overdachte rekenhoeken zowel voor groep 2 als voor groep 3 voldoende uitdaging kunnen bieden.
Taalhulp bij het uitrekenen van formele sommen - 5 - Stress en faalangst
Jeanne Buijks Faalangst, onzekerheid en een laag zelfbeeld hebben een negatieve impact op de taal-rekenvaardigheden, ook de motivatie en de concentratie worden aangetast.
Instructie voor kleuters - Tips en voorbeelden
Aafke Bouwman Hoe geef je een goede rekeninstructie bij kleuters? In dit artikel tips en concrete voorbeelden!
Kleuters in de hoek - haal meer uit je rekenhoek
Aafke Bouwman Hoe laat je kleuters echt leren en ontdekken in een rekenhoek? In dit artikel wordt duidelijk hoe je hen kunt begeleiden en stimuleren. Een tipje van de sluier: er is taal voor nodig...
Het nut van kolomsgewijs rekenen
Ceciel Borghouts Wat is de plaats en het doel van het kolomsgewijs rekenen in groep zes tot en met acht?
Hoe leer je kinderen splitsen?
Ceciel Borghouts Leerlingen in groep 3 moeten het splitsen goed onder de knie hebben, willen ze aan de sommen tot 100 beginnen in groep 4. Hoe zorg je ervoor dat ze dit goed kunnen?
Natuurlijk, buiten rekenen!
Bertine van den Oever Er zijn veel kansen om rekentaal te gebruiken tijdens het buitenspelen en dit te verbinden aan de begripsvorming. Dit boek geeft hier vele voorbeelden van!
Taalhulp bij het uitrekenen van formele sommen - 2 - Materiële leerfase
Jeanne Buijks Taalzwakke kinderen die niet vanzelf de taaldenkstap maken van concreet naar formeel rekenen, profiteren onvoldoende van de klassikale instructie. Hoe geef je hulp?
Koppeling tussen verhaal en som
Ceciel Borghouts Hoe leer je kinderen zelfstandig de juiste som te bedenken bij een verhaal? Met behulp van het drieslagmodel kun je kinderen goed observeren tijdens de rekenles.
Rekenonderwijs in groep 1-2
Ceciel Borghouts De afgelopen jaren zijn de doelen voor rekenen eind groep 2 behoorlijk aangescherpt. Wat is nodig voor een goede start in groep 3?
RekenReis
Bertine van den Oever Alle rekendoelen overzichtelijk uitgewerkt in kindtaal en gevisualiseerd voor leerlingen, leraren en ouders. Een mooi middel voor jong en oud om inzicht te krijgen in de leerlijn rekenen!
Taalhulp bij het uitrekenen van formele sommen - 3 - Speciale taalhulp
Jeanne Buijks Nadat het kind voldoende op materieel niveau heeft kunnen oefenen, kan er overgegaan worden naar een meer schematische manier van rekenen.
Taalhulp bij het uitrekenen van formele sommen - 4 - RT en logopedie
Jeanne Buijks In de RT les is tijd en rust om consequent denkstappenplannen op te zetten en het herhalend inoefenen ervan begeleid aan te pakken.
Sterke rekenaars in het basisonderwijs
Marianne Hogenhout Sterke rekenaars zijn in het huidige onderwijs vaak onderbelicht. Welke onderwijsbehoeften hebben deze leerlingen en hoe kan de leerkracht daarop inspelen?
Wat is subiteren en hoe kun je het stimuleren?
Aafke Bouwman Vijf aardbeien, dus sla op de bel! Spelletjes zijn een mooi hulpmiddel om subiteren te onderzoeken en te stimuleren. Lees hier waarom dat zo is en hoe je dat het beste kunt doen.
Taalhulp bij het uitrekenen van formele sommen - 1 - Taalproblemen
Jeanne Buijks Rekenen is veel taliger dan we denken. Welke taalproblemen kunnen zich voordoen bij de rekenles?
De vertaalcirkel
Ceciel Borghouts Het werken met de vertaalcirkel blijkt vaak lastiger dan gedacht. Ceciel Borghouts geeft antwoord op dertien veelgestelde vragen over de vertaalcirkel.
Voorkom (ernstige) rekenproblemen, 7 aanraders
Gerard Bel Geen kale sommen, maar functionele gecijferdheid: hoe bereik je dat? Gerard Bel neemt je mee in het boek 'Voorkom ernstige rekenproblemen, 7 aanraders' van Ceciel Borghouts.
Zes manieren om leerlingen te helpen wiskunde te begrijpen
Matthew Beyranevand Het doel van wiskunde-instructie is dat leerlingen het begrijpen, de vaardigheden toepassen en de concepten in de toekomst zich kunnen herinneren. Wat kan hierbij helpen?
Autisme in de klas - tips voor leerkracht én leerling
Marleen Legemaat In het boekje 'Autisme in de klas' staat een duidelijk overzicht hoe autisme zich uit. En daarbij veel tips in de vorm van steekkaarten hoe leerkrachten hierop in kunnen spelen.
Bordwerk en aantekeningen, slow teaching in de 21e eeuw
Gerard Bel Door technologie is het onderwijs complexer geworden, niet eenvoudiger. Is de inzet van digitale middelen altijd de beste keuze? Dit boek zet aan tot nadenken over dit thema.
De Denkende Klas
Dick van der Wateren Niet alleen maar kennis reproduceren, maar zelf denken. Daarmee help je je leerlingen leren én leven! Lees er alles over in het boek De Denkende Klas van Dick van der Wateren.
Effectieve instructie met het Directe instructiemodel
Arja Kerpel Hoe kan je effectief instructie geven? In dit artikel behandelen we het Directe instructiemodel en het daarop gebaseerde model
Expliciete Directe Instructie - Tips en technieken voor een goede les
Machiel Karels Expliciete Directe Instructie. Tips en technieken voor een goede les. Succeservaringen en betere leerprestaties bij leerlingen. De sleutel tot succes is de leerkracht.
Humor in de klas: een serieuze zaak. Geen grappen daarover.
Casper Hulshof Humor is als haarlemmerolie voor communicatie. Voer een humorcheck uit op uw eigen werk met de MRI-scanner: Motiveren, Relativeren en Instrueren. Best grappig, maar wel serieus!
Instructiestrategieën die werken - maar voor wat? (1)
Dick van der Wateren Evidence based instructie geven: dat klinkt goed, dat zal wel werken! Maar voor wát werkt dat precies? Die belangrijke vraag wordt vaak overgeslagen...
Instructiestrategieën die werken - maar voor wat? (2)
Dick van der Wateren Zet evidence based instructiestrategieën in en je onderwijs wordt beter! Dat kan tegenvallen. Stel jezelf daarom eerst de vraag: Welk doel wil ik met mijn onderwijs bereiken?
Competenties verwerven met en zonder instructie
Robert-jan Simons Een artikel over competentieverwerving. Betoogd wordt dat er nieuwe combinaties van gestuurd, zelfgestuurd en impliciet leren nodig zijn.
Van je eigen fouten leer je het meest?
Casper Hulshof Fouten maken is leerzaam en van andermans fouten kun je ook wijzer worden. Maar is het ook een noodzakelijke voorwaarde voor leren? Lees hier over het experiment van Kapur.
Loslaten: waarom is dat zo moeilijk?
Martie de Pater Ben je bang om die lesmethode los te laten? Pedagogisch-didactische kennis helpt je angst te verminderen. En gaat het toch een keer mis? Grijp de kans die die fout biedt...
Mindmap maken - systeemdenken in de klas
Jan Jutten Een van de kenmerken van systeemdenken is het gebruik maken van een gevarieerd aantal visuele hulpmiddelen. Het werken met mindmaps is er een van.
Bewust bezig zijn met taal
Dolf Janson International Primary Curriculum (IPC) is een uitstekende methode om taalonderwijs aan te laten sluiten op de voorkennis en interesses van leerlingen. Eigenaarschap van het leerproces staat hierin centraal.
Instructie geven in unitonderwijs, hoe doe je dat?
Hanneke Oosting Hoe organiseer je effectief de instructies in unitonderwijs? In dit artikel geeft Hanneke Oosting antwoord op deze vraag.
De vier sleutels voor een effectieve les - deel 2
Theo Wildeboer Een effectieve les, waar bestaat deze uit en wat zijn belangrijke sleutels? Een interessant artikel over actieve betrokkenheid en afstemming door de leerkracht.
De vier sleutels voor een effectieve les - deel 1
Theo Wildeboer Wat is een fijne les? Hoe beantwoorden leerlingen deze vraag en wat zeggen wetenschappers over deze kwestie? In dit deel gaat het over twee sleutels van een effectieve les.
Werkmap Gecijferd bewustzijn
Machiel Karels De Werkmap Gecijferd bewustzijn biedt leerkrachten in groep 1 en 2 naast theorie veel activiteiten en lessen om (voorbereidend) rekenen met kleuters vorm te geven.
Toetsen maken: Dat is niet het doel van ons onderwijs!
Dolf Janson Hoe kun je met elkaar het onderwijs zo inrichten dat leerlingen zich ononderbroken kunnen ontwikkelen, gemotiveerd en betrokken blijven?
Soms nuttig, soms niet: Adaptief toetsen genuanceerd
Karen Heij Adaptief toetsen: voor velen klinkt dat als een droom die maar niet uitkomt. In dit interview wordt dat droombeeld flink genuanceerd. Lees hier de voor- en nadelen!
Team-based Learning: best practice voor effectief en leuker leren!
Ilse Erich Sluit het huidige onderwijs nog aan bij de vaardigheden die leerlingen zouden moeten leren? Team-based Learning doet dat in ieder geval wel!
Design thinking als basis voor innovatief onderwijs
redactie Design thinking is een creatief proces ten behoeve van het ontwerpen van duurzame en innovatieve oplossingen voor het onderwijs. Het is een gestructureerde aanpak voor het genereren en ontwikkelen van ideeën.
Over zwemdiploma's, judobanden en een nieuwe versie van het ERK
René Leverink Het Europees Referentiekader (ERK) heeft een vaste plek in het talenonderwijs. Welke mogelijkheden er zijn met het ERK is in dit artikel te lezen!
Leerdoeldenken (3): hoe implementeer en organiseer je het op jouw school?
Anne-Wil Abrahamse In dit artikel leggen we uit wat er komt kijken bij het implementeren en organiseren van leerdoeldenken op scholen.
Kenmerken van Optimaliserend Onderwijs
Ton Mooij Via Optimaliserend Onderwijs kan er gewerkt worden aan gelijke onderwijskansen voor alle leerlingen in een groep.
Ontwikkel op jouw school een project volgens de High Tech High-aanpak
Gerdineke van Silfhout High Tech High scholen werken met vaste protocollen als zij een project ingaan. Ontwikkel op jouw school een project volgens de High Tech High-aanpak.
Uitdagend leren in de 21e eeuw
Jos Cöp Kinderen die te veel bij de hand worden genomen, voelen zich onvoldoende uitgedaagd en verliezen hun leermotivatie. Wat is de juiste dosering tussen leerkracht- en zelfsturing?
Formatief toetsen in relatie tot didactisch handelen
Dominique Sluijsmans Welk didactisch handelen past bij formatief toetsen? En hoe kan dit geïmplementeerd worden in de praktijk? De auteur beschrijft zowel een basis als acht aanbevelingen.
Directe instructie doorgelicht - 1: een kritische blik
Ewald Vervaet Directe instructie beschouwen als een van de belangrijkste didactieken? Daar denkt Ewald Vervaet anders over.
Elkaar verstaan
Jan Bransen Sinds het schrift is uitgevonden, kan er een virtuele gespreksruimte geschapen worden met mensen die in tijd of ruimte ver van ons verwijderd zijn. Wat betekent dit precies?
Executief functioneren kun je leren
Wendy Brasz en Myra den Haan Goed nieuws: executieve functies zijn te ontwikkelen. Geef ze de aandacht die ze nodig hebben want wat aandacht krijgt groeit!
Filosoferen met kinderen; hoe doe je dat?
Karen Faber Wat is filosoferen met kinderen eigenlijk en wat is het niet? In dit artikel worden verschillende veronderstellingen over filosoferen onder de loep genomen en een praktijkvoorbeeld uitgewerkt.
Praten over het leerproces bevordert metacognitieve vaardigheden
Annemieke Top De poster Denken om te leren helpt leraren om leerlingen te stimuleren hun eigen leerproces te reguleren. Leerlingen zijn zich bewuster van hun eigen leerproces.
Dieper leren. De zin en onzin van leerrijk onderwijs
Martine Blonk - Meulenkamp Om kinderen echt iets te leren, moeten we dat leren zo divers inrichten dat kinderen op allerlei manieren in hun brein geprikkeld worden.
Beurten geven in de klas: een krachtig didactisch middel
Sietske van der Wegen Beurten geven is een didactisch middel dat leerlingen kan aanzetten tot actief kritisch denken. Hoe doe je dat en hoe krijg je een interactief gesprek op gang?
Zelfsturing stimuleren met een digitaal portfolio
Maaike van de Loo Welk doel hebben scholen voor ogen met het inzetten van een digitaal portfolio? En worden die doelen bereikt?
Communicatief woordenschatonderwijs
Paul Filipiak Woordenschatonderwijs: het leren van woorden moet ingebed zijn in het communicatieve luisteren, lezen, praten en schrijven in de school.
De communicatieve klas - deel 1
Paul Filipiak Laat je klaslokaal zoveel mogelijk op de echte contactrijke wereld lijken om de taalontwikkeling van je leerlingen te stimuleren.
De communicatieve klas - deel 2
Paul Filipiak Verbeter het mondeling taalgebruik en de woordenschat van je leerlingen met aansprekende werkvormen.
Doe maar taal
Marleen Legemaat Een boek met speelse lesideeën om taal te bevorderen, gerubriceerd rond spreken, schrijven, luisteren en lezen.
Een aardig mondje Engels
René Leverink Ook benieuwd hoe het gesteld is met de huidige resultaten van Engels in het vo? In dit artikel gaat de auteur in op verschillende aspecten uit de praktijk in de klas.
Hulp bij fonologische problemen; Intro en overzicht
Jeanne Buijks In elf artikelen komt aan de orde hoe je kinderen kunt helpen met fonologische problemen. Dit artikel geeft een overzicht van alle artikelen, materialen en bronnen.
Orthodidactische uitgangspunten van de speciale hulp bij fonologische problemen -3
Jeanne Buijks Het is belangrijk dat kinderen goed spellend leren lezen als basis met gebruik van senso-motoriek. Snelheid maken moet niet de norm zijn, redzaamheidslezen wel.
Hoe functioneren kinderen met fonologische zwakte auditief en communicatief in de klas? -2-
Jeanne Buijks Voor kinderen met fonologische zwakte is een aanpak die breder gaat dan de klassikale lessen fijn. Samenwerken met een logopedist en/of fysiotherapeut is van groot belang om het kind te helpen.
Geen woorden, maar kinderen
Paul Filipiak In het woordenschatonderwijs gaat het vaak vooral over het onthouden van woorden. Maar moet dit er niet meer rekening gehouden worden met het kind zelf?
Hoe nuttig zijn grammaticalessen?
Dolf Janson Grammatica is niet populair op veel scholen. Dit artikel laat zien hoe een andere grammatica-aanpak leidt tot activiteit, interactie en toepassing.
Het meertalige kind
Paul Filipiak Het boek Het meertalige kind van Marinella Orion kan mensen inspireren veel meer werk te maken van meertaligheid, zeker professionals die werken met meertalige kinderen.
In langdurig contact met woorden - deel 1
Paul Filipiak Hoe kan je ervoor zorgen dat je leerlingen belangrijke aangeboden worden blijven tegen komen? Paul Filipiak geeft hiervoor een aantal werkvormen.
In langdurig contact met woorden - deel 2
Paul Filipiak Het gebruik van woordenboeken is een goede manier om je leerlingen in langdurig contact te laten blijven met woorden. Maar hoe moet je deze gebruiken? Paul Filipiak geeft hiervoor een aantal tips.
Taalonderwijs integreren in zaakvakken, hoe doe je dat?
Paul Filipiak Evenals in taalmethoden, staan wereldoriëntatiemethoden vol met teksten. Wat zou het voor je leerlingen prettig zijn als je deze methoden ook als taalmethode zou gebruiken.
Nadenken over goed woordgebruik
Paul Filipiak Woordkennis en goed woordgebruik is erg belangrijk voor onder andere het lezen. Paul Filipiak geeft in dit artikel verschillende werkvormen voor het vergroten van woordkennis en woordgebruik.
Pratend en lezend woorden leren; Intro en overzicht -0-
Paul Filipiak In twaalf artikelen wordt besproken hoe je pratend en lerend je leerlingen woorden kan aanleren. Dit artikel geeft een overzicht van alle bronnen en artikelen.
Kennisgericht woorden leren -9-
Paul Filipiak Het aanleren van zaakvakwoorden gaat op een andere manier dan woorden uit de andere woordgroepen. In dit artikel wordt besproken hoe je zaakvakwoorden aan kan leren.
Woordselectie en woordenschatdidactiek -12-
Paul Filipiak Inzichten vanuit breinonderzoek hebben mogelijke gevolgen voor je (woordenschat)didactiek. In dit artikel worden deze gevolgen en kwaliteitskenmerken van het woordenschatonderwijs besproken.
Lezend woorden leren -8-
Paul Filipiak Aan welke woordgroep-twee-woorden geef je wel expliciete aandacht bij het lezen van teksten en aan welke niet? En hoe doe je dat dan? In dit artikel worden deze vragen besproken.
Pratend woorden leren -7-
Paul Filipiak Kinderen missen soms woorden in gesprekken. Met de aanpak Pratend woorden leren kan je ze helpen om te kunnen zeggen wat ze willen zeggen. In dit artikel wordt deze aanpak besproken.
Woorden in het brein -11-
Paul Filipiak Het brein is erg belangrijk bij het leren en gebruiken van woorden. In dit artikel wordt het functioneren van woordbegrip in het brein besproken.
Woorden in de klas -1-
Paul Filipiak Woordenschatonderwijs bestaat uit impliciet- en expliciet woordenschatonderwijs. In dit artikel worden deze soorten besproken en hoe kinderen woorden leren bij deze soorten.
Toetsing -10-
Paul Filipiak In het huidige onderwijs schort er vaak nog wat aan de toetsing van de woordenschat. In dit artikel wordt besproken hoe deze toetsing kan worden verbeterd.
Woordenschatonderwijs -6-
Paul Filipiak Een goede woordenschat is erg belangrijk voor de mondelinge taalontwikkeling en de leesontwikkeling. Maar wat als dit niet goed is? In dit artikel wordt dit verder besproken.
Woordselectie (1) -2-
Paul Filipiak Het is belangrijk om binnen het expliciete woordenschatonderwijs de juiste woorden te selecteren. Hierbij spelen woordfrequentielijsten een beperkte rol. Lees het artikel voor meer uitleg hierover.
Woordselectie en didactiek -5-
Paul Filipiak Om de juiste woorden voor je instructie te kiezen, kan je gebruik maken van drie woordgroepen. In dit artikel wordt uitgelegd wat deze woordgroepen zijn en hoe je dan je woorden kan kiezen
Woordselectie (3) -4-
Paul Filipiak Naast de woordfrequentie, de leerbehoeften, de zins- en tekstbetekenis moet je bij woordselectie ook rekening houden met enkele eigenaardigheden van woorden. Welke? In dit artikel wordt dat besproken.
Woordselectie (2) -3-
Paul Filipiak Niet alleen de leerbehoeften en woordfrequentielijsten spelen een rol bij woordselectie, maar ook de zins- en tekstbetekenis van woorden. In dit artikel wordt dit besproken.
De sjwa, onze meest frequente klinker
Dolf Janson De sjwa, wat is dat ook alweer? Deze stiekeme letter verdient veel meer aandacht bij het leren lezen en spellen dan nu vaak het geval is! Blijf hem dus vooral uitspreken.
Fonologische zwakte - Speciale hulp bij aanvankelijk schrijven/spelling/dictee -10-
Jeanne Buijks Fonologische problematiek wreekt zich dikwijls ernstiger in spelling dan in lezen. Hoe kun je daarbij helpen?
Fonologische zwakte - Speciale hulp bij het aanvankelijk lezen -9-
Jeanne Buijks Kinderen met fonologische zwakte zijn het best geholpen met het gelijk oplopen van auditieve, visuele en motorische handelingen in de lees- en spellingslessen.
Speciale hulp bij de aanpak van de auditieve voorwaarden -7-
Jeanne Buijks Als een kind in groep 1 en 2 al niet sterk is in de fonologische en auditieve voorwaarden, wacht dan niet met extra maatregelen, totdat het kind in groep 3 zit.
Fonologische zwakte - Speciale hulp na het primair onderwijs -11-
Jeanne Buijks Veel fonologisch zwakke kinderen hebben permanent onderhoud en herhaling van de auditieve voorwaarden nodig, ook in de hogere groepen van het PO en in het voortgezet onderwijs.
Speciale hulp bij de klankinslijping -4-
Jeanne Buijks Hier wordt uiteengezet, hoe de speciale hulp eruit kan zien, als de losse klanken het startpunt vormen van de aanpak van de fonologische ontwikkeling.
Speciale hulp bij de ontwikkeling van de luistervaardigheid -5-
Jeanne Buijks Kinderen met fonologische problemen hebben veelal een zwakke luistervaardigheid. In dit artikel tips om daarmee om te gaan.
Speciale hulp bij de ontwikkeling van de spreekvaardigheid -6-
Jeanne Buijks Fonologische problemen kunnen samengaan met taalproductieproblemen. Hoe moet je leren lezen en schrijven als je de klanken moeilijk kunt produceren?
Fonologische zwakte - Speciale hulp in de voorschoolse periode -8-
Jeanne Buijks Achterstanden op taalgebied kun je voor blijven door ook thuis en in de voorschoolse opvang bewust en preventief te werken. In dit artikel tips voor taalactiviteiten.
Uitdagend en functioneel taalonderwijs
Machiel Karels Taalonderwijs is de verbindende schakel tussen alles wat er op school aan de orde komt. Daarom is dit een prachtig aangrijpingspunt om kindgericht onderwijs vorm te geven.
Werkmap Begrijpend luisteren en woordenschat
Machiel Karels Hoe zorg je er voor dat jonge kinderen (nog) beter worden in begrijpend luisteren? Deze werkmap toont stap voor stap hoe je activiteiten voorbereidt en uitvoert, met voorbeeldteksten.
Werkmap Fonemisch bewustzijn
Machiel Karels Met deze werkmap kunnen leerkrachten gestructureerd en didactisch verantwoord werken aan het fonemisch bewustzijn van kinderen in groep 1 en 2.
Werkwoordspelling zonder ballast
Dolf Janson Werkwoordspelling wordt onnodig moeilijk en ingewikkeld gemaakt. De klanken zouden uitgangspunt moeten zijn bij de schrijfwijze van werkwoordsvormen.
Het kiezen van woorden
Paul Filipiak Het kiezen van de juiste woorden voor je woordenschatonderwijs is erg belangrijk. In dit artikel beschrijft Paul Filipiak hoe je dat kan doen.
Woorden leren in de zaakvakken - deel 4
Paul Filipiak Kinderen moeten zaakvakwoorden niet alleen luisterend, pratend en lezend gebruiken, maar ook schrijvend. In dit artikel geeft Paul Filipiak een aantal tips voor het schrijvend woorden gebruiken.
Woorden leren in de zaakvakken - deel 2
Paul Filipiak Op welke manier(en) kan je woorden aanleren bij zaakvakken? In dit artikel beschrijft Paul Filipiak drie werkwijzen voor het aanleren van woorden.
Woorden leren in de zaakvakken - deel 3
Paul Filipiak Het is belangrijk om bij de zaakvakken met woordenboeken te werken. Hoe doe je dat? In dit artikel gaat Paul Filipiak in op deze vraag.
Woorden leren in de zaakvakken - deel 1
Paul Filipiak Wat is goed zaakvakonderwijs? Paul Filipiak geeft antwoord op deze vraag en beschrijft een werkwijze voor het aanleren van zaakvakwoorden.
Woorden en betekenissen
Dolf Janson Kennis van woorden is verbonden met taalbeschouwen, en zelfs met filosoferen. Dat klinkt heel moeilijk maar dit kan al met kleuters.
Woordenschatonderwijs - deel 2
Paul Filipiak Hoe geef je goed woordenschatonderwijs en hoe toets je de woordenschat van je leerlingen? In dit artikel gaat Paul Filipiak in op deze vraag.
Woordenschatonderwijs - deel 1
Paul Filipiak Een mooie combinatie van expliciet en impliciet woordleren is noodzakelijk in je woordenschatonderwijs. Lees in dit artikel waarom en hoe je dat kan doen.
Focus! Ontwikkel aandacht en concentratie bij jonge kinderen
Marleen Legemaat Hoe ontwikkel je aandacht en concentratie bij jonge kinderen en wat zijn de voorwaarden voor een goede ontwikkeling daarvan?
Vier manieren om het werkgeheugen van basisschoolleerlingen te verbeteren
Amelia Glauber Ontdek 4 eenvoudige manieren om het werkgeheugen van basisschoolleerlingen te versterken en hun academisch succes te stimuleren. Leer hoe je met voorspelbare routines, slim ontwerp en duidelijke taal het leren effectiever maakt. Lees het artikel voor waar
Hoe AI lerenden en docenten in staat stelt hun werk beter te doen
Wilfred Rubens Er bestaan hooggespannen verwachtingen van AI zowel voor lerenden als voor docenten. Maar kunnen deze verwachtingen waar gemaakt worden?
De betekenis en de invulling van de taak binnen daltononderwijs
Dolf Janson Wat is de betekenis van de taak binnen het daltononderwijs en hoe kun je die taak invullen? Aansluiten bij de voorkennis van de kinderen is in elk geval van belang.
Constructivisme en onderwijs - deel 1
Ewald Vervaet Er zijn drie soorten constructivisme maar ze zijn niet alle drie even bruikbaar. Welke denkwijze is het meest bruikbaar?
Feedback in de praktijk, hoe doe je dat?
Lia Voerman Wat kan een docent in de klas doen om leerbevorderende feedback te geven? Gebruik de A van Aandacht. De B van Bevragen of Benoemen. De C van Checken.
Formatief evalueren
Dolf Janson Bij formatieve evaluatie gaat het om het leerproces van de individuele leerling. Als het goed is evalueert niet de leraar als ontvanger van het resultaat, maar de leerling zelf.
Wat is formatief evalueren en waarom is het belangrijk voor leren? (1)
Dominique Sluijsmans In dit hoofdstuk wordt het speelveld van FE afgebakend in relatie tot de wetenschap over leren, didactiek en toetsing, met als doel te verhelderen waar formatief precies naar verwijst.
Hoe organiseer je formatief evalueren en wat is het effect? (2)
Dominique Sluijsmans In dit artikel staan de ontwerpprincipes van formatief evalueren centraal. Met voorbeelden van hoe didactiek het proces van FE voedt en welke rol de summatieve functie speelt.
Wat vraagt formatief van (teams van) leraren? (3)
Dominique Sluijsmans In dit derde artikel komt aan bod welke kennis en vaardigheden FE vraagt van leraren en welke cultuur nodig is voor FE.
Hoe zet je leerlingen aan het denken over hun eigen leren?
Nina Parrish Leerlingen laten nadenken over hun eigen leerlingen, kan helpen om het leerproces te verbeteren. Hoe zet je leerlingen aan het denken over hun eigen leren?
In gesprek met ChatGPT over kindgericht onderwijs
Machiel Karels In dit artikel ga ik over kindgericht onderwijs in gesprek met ChatGPT om te zien hoe deze online dienst werkt en 'denkt', hoe leerbaar het systeem is en hoe er op feedback wordt gereageerd.
redactie
Ontwikkeling en wetenschap achter Bewegend Leren
Hessel Haan Bewegend Leren wordt steeds vaker genoemd als het gaat om innovatie in het basisonderwijs. Wat houdt Bewegend Leren in en welk bewijs is er van het positieve effect?
Betekenisvolle opbrengsten voor jonge kinderen
Bea Pompert Met Basisontwikkeling kun je voor alle kinderen optimale kansen creëren. Aan welke opbrengsten denken we en hoe kan daar op een betekenisvolle manier naar worden toegewerkt?
Leerdoelen en succescriteria
Bertine van den Oever Dit boek legt het belang van procesgerichte succescriteria uit en laat uitgebreid zien hoe je succescriteria kunt gebruiken in de les.
De leerling eigenaar van het leerproces? Niet met digitale oefenprogramma's!
Dolf Janson Digitale leermiddelen lijken leerwerk voor leerlingen op maat te leveren. Maar vaak staan ze écht leren en het eigenaarschap van leerlingen juist in de weg.
Toetsing als kans voor leren - Intro
Dominique Sluijsmans Een thematisch overzicht naar het waarom, wat, wanneer en hoe van formatief evalueren.
Vakintegratie 2 - Zoek naar het verbindende principe
Rens Gresnigt Bij vormen van vakintegratie waar leerdoelen de vakken overstijgen, is een integrating agent (verbindend principe) nodig om de structuur te vervangen.
Vakintegratie 1 - Welke vormen van integratie zijn er?
Rens Gresnigt Vakintegratie past goed bij onderwijs dat zich richt op diepgaand begrip en het verbinden van kennis; het leggen van relaties en het kritisch omgaan met het geleerde.
Vakintegratie 3 - Welke competenties vraagt het van een leerkracht?
Rens Gresnigt Het invoeren van geïntegreerd onderwijs vraagt een aantal verschillende competenties van de leerkracht/docent.
Zonder lesdoelen geen houvast
Theo Wildeboer Het lesdoel richt de aandacht op dat wat er geleerd moet worden. Dat klinkt logisch en simpel. Toch valt dat laatste soms tegen. Hoe formuleer je een betekenisvol lesdoel?
Het ontwikkelen van autonome leesmotivatie bij vrij lezen
Anneke Bemer Leesmotivatieprogramma's helpen vaak niet voldoende om leerlingen aan het lezen te krijgen. Hoe komt dat en wat helpt dan wel?
Begrijpend lezen, de scheve toren van Pisa
Bert Kalkman Alarm! De Pisa-resultaten zijn er weer en die laten keer op keer een dalende trend zien. Wat nu? Bert Kalkman geeft een korte analyse én een oplossingsrichting.
Beter begrip door vloeiend lezen
Karin van de Mortel Leerlingen krijgen bij hardop lezen vaak feedback op snelheid en correctheid. Maar lezen is meer dan het snel en correct opzeggen van woorden.
Close Reading - Werken aan dieper tekstbegrip in het basisonderwijs
Marleen Legemaat Close Reading geeft handvatten om te werken aan dieper tekstbegrip in het basisonderwijs. Het (her)lezen en bevragen van uitdagende teksten is een belangrijk kenmerk.
Gebruik het ook in je leesonderwijs!
Paul Filipiak Optimaliseer je leesonderwijs met verschillende technieken, gebaseerd op het werk van Lamov. Pas coöperatief leren toe voor de interactie tussen leerlingen.
Directe instructie doorgelicht - 4: de kijk vanuit de psychologie
Ewald Vervaet In dit vierde deel van het zesluik over directe instructie schrijft Ewald Vervaet over het gebrek aan een psychologische grondslag van directe instructie.
Directe instructie doorgelicht - 6: bezwaren tegen EDI-kleuteronderwijs
Ewald Vervaet Hoe verhoudt directe instructie zich tot expliciete instructie in het kleuteronderwijs? Het heeft volgens Ewald Vervaet dezelfde bezwaren
Directe instructie doorgelicht - 2: leesonderwijs en directe instructie
Ewald Vervaet In dit tweede deel van een zesluik bespreekt Ewald Vervaet waarom leesonderwijs op basis van directe instructie niet dé manier is om het leesonderwijs vorm te geven.
Directe instructie doorgelicht - 5: wat zegt het onderzoek?
Ewald Vervaet Hoe zit het met onderzoek naar directe instructie? Daar gaat dit artikel op in.
Directe instructie doorgelicht - 3: is trainen van kleuters mogelijk?
Ewald Vervaet In het derde deel van dit zesluik beschrijft Vervaet middels onderzoek of het trainen van kleuters mogelijk is.
Drie cruciale fases in het leesonderwijs in groep 3
Anneke Bemer Aan de hand van de cruciale fases in groep 3 komt aan de orde hoe het aanvankelijk leesonderwijs stevig neergezet kan worden en welke ondersteuning voor risicolezers het meest effectief is.
Fonologische vaardigheden -1-
Jeanne Buijks Spelen met klanken is belangrijk bij het voorbereidend en aanvankelijk lezen en schrijven. Verminderde klankvaardigheid kan het leren lezen en schrijven behoorlijk in de weg staan.
Differentiatie bij hardopdenkend lezen - Formatief evalueren en stimuleren van het denkend lezen (11)
Paul Filipiak Minder goede lezers, lezen vaak een tekst zonder het goed te begrijpen. Hardopdenkend lezen kan helpen het begrip te vergroten. Hoe dit werkt, wordt in dit artikel uitgelegd.
Differentiatie bij hardopdenkend lezen - Differentiatie-ideeën en de 1-zorgroute (12)
Paul Filipiak Zelfevaluatie geeft leerlingen de kans om zelf na te denken over een aanpak om goed te lezen. Hoe dit in de les gebruikt kan worden, wordt hier uitgelegd door Paul Filipiak.
Onderwijs in denkend lezen - Het basis-lesmodel (7)
Paul Filipiak In de klas kan aan de hand van een basis-lesmodel aandacht gegeven aan het denkend lezen. In dit artikel wordt dit basis-lesmodel besproken.
Het denkend lezen in perspectief - Begrijpend lezen is denkend lezen en leesmotivatie (3)
Paul Filipiak Leesmotivatie is van cruciaal belang voor de leesontwikkeling. Lees in dit artikel waarom. Ook wordt ingegaan op het denkend lezen.
Het denkend lezen in perspectief - Een glimp van een onzichtbare activiteit (2)
Paul Filipiak Welke hersengebieden zijn betrokken bij het (leren) lezen? En welke instructieprincipes volgen uit breinonderzoek naar lezen? In dit artikel wordt ingegaan op deze vragen.
(Hardop)denkend leren lezen - Begrijpend lezen is denkend lezen - intro en overzicht (0)
Paul Filipiak In veertien artikelen bespreekt Paul Filipiak het hardopdenkend leren lezen. Dit artikel geeft een overzicht van alle artikelen en bronnen.
Het denkend lezen in perspectief - Kenmerken leesonderwijs (1)
Paul Filipiak Wat zijn kenmerken van goed leesonderwijs en leesbeleid? In dit artikel wordt deze vraag beantwoord.
Leesstrategieën en leesdoelen - De keuze en definitie van leesstrategieën (8)
Paul Filipiak Wat zijn leesstrategieën? Leesdeskundigen en praktijkmensen zijn het hier niet over eens. In dit artikel wordt deze discussie besproken.
Tips en trucs voor het hardopdenkend lezen - Deel 1 (13)
Paul Filipiak Om hardopdenkend goed in te kunnen zetten, worden er in dit artikel een aantal tips en trucs gegeven. Dit is het eerste deel van twee artikelen vol met tips en trucs.
Tips en trucs bij het hardopdenkend lezen - Deel 2 (14)
Paul Filipiak Het is handig om een aantal tips en trucs te hebben voor het hardopdenkend lezen. In dit tweede deel van twee artikelen worden deze aangereikt.
Het denkend lezen in perspectief - Kennis, woordenschat en lezen (4)
Paul Filipiak Woordenschatkennis is sterk verbonden met leesbegrip. In dit artikel worden hypotheses voor deze relatie beschreven en wordt het lezend woorden leren besproken.
Leesstrategieën en leesdoelen - Wat werkt? (10)
Paul Filipiak Wat werkt wel en wat werkt juist niet bij het hardopdenkend lezen en onderwijzen van lees- en denkstrategieën? In dit artikel wordt dit besproken.
Het denkend lezen in perspectief - Zaakvakgericht leesonderwijs (5)
Paul Filipiak In dit artikel wordt het karakter van het lezen en de rol van het denkend lezen bij de zaakvakken besproken.
Een lessenserie geïntegreerd literatuur-, lees- en schrijfonderwijs
Gerdineke van Silfhout Leerlingen leren tekst het best begrijpen als zij zelf een eigen verhaal kunnen maken. Laat hen hun angsten benoemen, stel criteria op en zet de leerlingen aan het werk.
Juf, ik was Monica - deel 1
Paul Filipiak Lezen, het is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Hoe komen de verhalen nog meer tot leven voor de kinderen? In dit artikel worden enkele manieren uitgelegd.
Juf, ik was Monica - deel 2
Paul Filipiak Wat is een 'praatstoel' en wat houdt de 'expertpet' in? In dit artikel worden enkele werkvormen uitgelegd, die kunnen helpen om het leesplezier en leesbegrip te vergroten.
De vele kanten van leesbegrip -2; instructie
Paul Filipiak Welke elementen van begrijpend-leesonderwijs stimuleren het leesbegrip en de leesmotivatie? In dit artikel ligt de focus op de instructiekant.
De vele kanten van leesbegrip-1; het aanbod
Paul Filipiak Welke elementen hangen samen met goed leesonderwijs? Het belangrijkste is misschien wel: Laat leerlingen veel zelf lezen!
Investeren in leesmotivatie bevordert motivatie en leesvaardigheid
Annemieke Top Programma's die de leesmotivatie verhogen, hebben een positief effect op leesvaardigheid. Ze kunnen worden ingezet om laaggeletterdheid terug te dringen.
Wie goed leest, leest graag - en andersom
René Leverink Uit PISA-cijfers blijkt dat de leesvaardigheid van de Nederlandse jeugd harder achteruitgaat dan in andere landen. Wat gebeurt er allemaal om lezen te promoten?
Leesonderwijs: begin pas als het kind aan lezen toe is
Ewald Vervaet Hoe zorg je ervoor dat kinderen weer plezier in het lezen krijgen? Door de ontwikkeling van het kind weer serieus te nemen en er ons (lees- en spellings)onderwijs op af te stemmen.
Leesproblemen en dyslexie -1-
Paul Filipiak In een tiental artikelen gaat de auteur in op leesproblemen en dyslexie. In dit eerste deel gaat hij in op breinlezen.
Leesproblemen en dyslexie: Comorbiditeit -3-
Paul Filipiak Sommige leesproblemen kunnen samenhangen met andere problemen die de leesvaardigheid negatief kunnen beïnvloeden. Dit gaat over comorbiditeit.
Hulp bij leesproblemen en dyslexie -8-
Paul Filipiak De beste leeshulp voor alle leerlingen is goed leesonderwijs: speels, motiverend, multi-sensorieel, herhalend, met veel voor- en nadoen.
Leesproblemen en dyslexie: Hardnekkigheid -5-
Paul Filipiak Het is pedagogisch onwenselijk om langzaam lezen te betitelen als een stoornis. Het gaat vooral om de kwaliteit van het leesonderwijs.
Leesproblemen en dyslexie: Hulpprogramma`s -9-
Paul Filipiak Een goed leesprogramma kan helpen de hersenen opnieuw te bedraden om beter te kunnen lezen.
Leesproblemen en dyslexie: Preventie -6-
Paul Filipiak Het is het belangrijk om het leesonderwijs in je school te organiseren in een breder traject van beginnend lezen van groep 1 tot en met 4 en niet alleen te focussen op groep 3.
Leesproblemen en dyslexie: Toegankelijkheid -10-
Paul Filipiak Welke hulpprogramma's zijn geschikt om kinderen met leesproblemen of dyslexie te helpen? Dit artikel geeft een overzicht.
Leesproblemen en dyslexie: Preventie -7-
Paul Filipiak Zorg dat preventieve hulp aan leerlingen met leesproblemen niet opgaat aan toetsen en administratieve rompslomp maar werkelijk hulp voor het kind is.
Leesproblemen en dyslexie -2-
Paul Filipiak Gemiddeld genomen hebben ongeveer 20% van de mensen een geschiedenis van moeizaam leren lezen.
Leesproblemen: fonologische dyslexie -4-
Paul Filipiak Bij dyslexie is niet alles fonologische dyslexie. Het is goed om duidelijk begrippen te definiëren.
Lerende leeshulp
Karin van de Mortel Wat doe je als je leerling vastloopt bij het lezen? Welke aanwijzing past dan het beste bij de leesfout? In dit artikel een overzicht van echt helpende aanwijzingen.
Leesstrategieën en leesdoelen - Lezen met denkstrategieën (9)
Paul Filipiak Lezen, en met name leesbegrip is van belang. Hoe kan leesbegrip bij leerlingen vergroot worden? In dit artikel wordt ingezoomd op denkstrategieën die hierbij kunnen helpen.
Lezen, waarom zou je?
Dolf Janson De laatste tijd blijkt lezen binnen de onderwijscontext weer allerlei aandacht te krijgen. Hoe zou de betrokkenheid op lezen en de leesvaardigheid vergroot kunnen worden?
Lezen, schrijven, praten, vragen stellen en nog meer vragen stellen
Gerdineke van Silfhout Hoe zorg ik voor inhoudelijke gesprekken over literatuur? Werk vanuit een duidelijke visie op literatuuronderwijs en zet de student aan het werk.
Luisterboeken voor kinderen, waar vind je die?
Marleen Legemaat Er is een grote behoefte aan luisterboeken voor kinderen. Hier vind je een aantal sites met luisterboeken. Gratis, met abonnement of prijs per boek.
Ontdekkend leren lezen - Acht hoofdkenmerken
Ewald Vervaet Acht kenmerken van het ontdekkend leren lezen (OLL). Veel scholen houden zich bezig met het ontdekkend leren lezen. Hoe pak je dat aan?
Ontdekkend leren lezen
Ewald Vervaet Het kind dat met OLL leert lezen, als het eenmaal leesrijp is, gaat als een pijl uit een boog. En doordat het vooral succeservaringen opdoet, blijft lezen leuk!
Rijk spel stimuleren met prentenboeken over vroeger
Bertine van den Oever Vijf prentenboeken over vroeger besproken, verhalen die jonge kinderen uitnodigen tot rijk spel.
Vijf invalshoeken van leesbevordering bij vrij lezen
Anneke Bemer In dit artikel worden handvatten gegeven om invalshoeken te herkennen en benutten die belangrijk zijn bij leesbevordering in het vrij lezen.
Woordenschat uitbreiden met prentenboeken
Paul Filipiak Prentenboeken zijn niet alleen leuk, ze zijn ook heel goed voor de ontwikkeling van woordenschat bij jonge kinderen. In dit artikel lees je diverse manieren om dat te stimuleren.
Mythbusters - Lezen met dyslexiesoftware
Anneke Wijtvliet Worden je leerlingen gematst als ze dyslexiesoftware gebruiken? Tien misvattingen over lezen met dyslexiesoftware ontkracht.
Toegankelijk lesmateriaal voor leerlingen met een leesbeperking
Anneke Wijtvliet Hoe help je kinderen met een leesbeperking in de klas? Hoe maak je lesmateriaal ook voor hen toegankelijk? Acht tips voor het opmaken van tekst.
Verhelpen van technische leesproblemen bij begrijpend lezen (1)
Paul Filipiak Hoe kun je het technisch lezen van je leerlingen onderhouden bij het voortgezet lezen? In dit artikel worden meerdere tips hiervoor gegeven.
Verhelpen van technische leesproblemen bij begrijpend lezen (2)
Paul Filipiak Hoe kan je kinderen in de bovenbouw helpen die spellend of radend lezen? Paul Filipiak geeft hiervoor verschillende tips.
De voordelen van heterogene studentengroepen in wiskunde
Joseph Manfre Als leerlingen van verschillende niveaus bij elkaar in groepjes worden geplaatst, kunnen ze er allemaal van profiteren. Jospeh Manfre legt uit hoe.
Aan de slag met handschriftonderwijs
Marleen Legemaat Aan de slag met handschriftonderwijs is een praktisch boek over het belang van leren schrijven met de hand.
Leren leerlingen beter schrijven door afstandsonderwijs?
Nellianne van Schaik Formatieve feedback in afstandsonderwijs: een heel krachtige manier om tot leren te komen. Gebruik goede voorbeelden om je leerlingen de goede richting op te helpen.
Fijn!
Lianne Jongsma Een goede ontwikkeling van de fijne motoriek helpt een kind bij het zelfstandig worden. Echter, hoe stimuleer je de fijne motoriek? In dit boek wordt het haarfijn uitgelegd.
Differentiatie: Wat werkt bij adaptief onderwijs?
Michel Verdoorn Wat werkt bij adaptief onderwijs? Lees hier de conclusies uit onderzoeken naar de effectiviteit van differentiatie en adaptief onderwijs.
Differentiëren volgens drie cyclische processen
Michel Verdoorn Differentiëren is de manier om het onderwijs af te stemmen op de leerbehoeften van de leerling. Om het goed te doen, kun je werken volgens een cyclisch proces.
Differentiatie: Samenwerken in homogene en heterogene groepen
Annemieke Top Differentiëren is een complex proces. Stip is een methodiek om differentiatie te vergemakkelijken. Vier uitgangspunten worden toegepast in deze methodiek.
Differentiatie - omgaan met verschillen tussen leerlingen
Arja Kerpel Differentiatie is de wijze waarop een leerkracht met de verschillen tussen leerlingen omgaat. Het doel is om alle leerlingen een bepaald niveau te laten behalen door te variëren in zaken als instructiewijze en instructietijd.
Beter differentiëren dankzij zelfgereguleerd differentiëren
Michel Verdoorn Door differentiatie stem je het onderwijs af op de leerling. Differentiatie kan verder doorgevoerd worden als leerlingen daar een zelfregulerende rol in krijgen.
Wat zegt onderzoek over Zelfgereguleerd differentiëren (ZRD)?
Michel Verdoorn Als leerlingen een zelfregulerende rol krijgen bij het differentiëren, dan heeft die combinatie zoveel voordelen zou kunnen hebben. In dit artikel beschrijf ik de conclusies uit onderzoek.
Beter onderwijs door meer didactische efficiëntie
Michel Verdoorn ‘Didactische efficiëntie’ is nog een weinig gehoord begrip, maar het zal niet lang duren voordat iedere leerkracht het kent.
Neem formatief niet te snel voor lief: tien lessen van Dylan Wiliam (1 t/m 4)
Dominique Sluijsmans Dominique Sluijsmans bezocht een evenement waarop Dylan Wiliam over formatief evalueren sprak. Naar aanleiding van dit evenement heeft ze 10 lessen opgesteld.
Neem formatief niet te snel voor lief: tien lessen van Dylan Wiliam (5 t/m 7)
Dominique Sluijsmans Naar aanleiding van een evenement waarop Dylan Wiliam sprak, heeft Dominique Sluijsmans 10 lessen opgesteld. In dit artikel volgen les 5 t/m 7.
Neem formatief niet te snel voor lief: tien lessen van Dylan Wiliam (8 t/m 10)
Dominique Sluijsmans Dominique Sluijsmans volgde een seminar van Dylan Wiliam, waaruit ze tien lessen over formatief evalueren haalde. In dit artikel volgen les 8 t/m 10.
Leerstof hoogbegaafden: moeilijk moet!
Eleonoor van Gerven Aanpassingen in de leerstof voor hoogbegaafde leerlingen in het basisonderwijs zijn noodzakelijk. Het is belangrijk om de leerstof te compacten en te verrijken met uitdagende leerstof.
Jij maakt het verschil voor je leerlingen
Dolf Janson Waarom is het normaal leerlingen te verdelen naar geboortejaar? Het leerstofjaarklassensysteem bekeken. De groep is even oud, maar verder vooral verschillend!
Samen leren: maar hoe doe je iedere leerling recht?
Martine Blonk - Meulenkamp Hoe doe je iedere leerling in je klas recht? Het SLIM-model helpt om binnen de school Samen te Leren en Innoveren op Maat.
Werken met de vijf didactische impulsen in een groep 5-6
Bea Pompert Dit artikel laat zien hoe je gebruik kunt maken van de vijf didactische impulsen van OGO om tegemoet te komen aan individuele leerbehoeften van kinderen.
8 vragen over werken met een digitale methode
Nina Boswinkel Als ik een digitale methode ga gebruiken, moet dan alles digitaal? Lees het antwoord van Nina Boswinkel op deze vraag en nog 7 andere vragen over digitale leermiddelen in dit artikel.
Instructie voor kleuters - de leerkracht als model
Aafke Bouwman Van de leerkracht wordt gevraagd om interventies in te zetten die aansluiten bij het leren van de kleuters. Hoe je dat het beste doet staat beschreven in dit artikel.
Interactief voorlezen voor jonge kinderen
Judith Stoep Prentenboeken bieden veel kansen voor de taalontwikkeling van het jonge kind. Bij het voorlezen van prentenboeken in je groep moet het plezier voorop staan.
Begeleid rollenspel versterkt rekentaal
Aafke Bouwman Rollenspel is de motor van de reken- en taalontwikkeling van kleuters. Hoe je daarin begeleidt als leerkracht, staat in dit artikel beschreven.
Spel beter begrijpen en faciliteren…
Bertine van den Oever Ken je dat? Je kijkt naar de kinderen die in de hoeken spelen en vraagt je af wat je nu kan doen als leraar. Bertine raadt aan eerst te observeren, verdere tips geeft ze hier.
Onderwijskundig leiderschap
Myriam Lieskamp In het boek Onderwijskundig Leiderschap laat Jeroen Imants zien hoe onderwijskundig leiderschap in de school van de 21e eeuw gestalte krijgt.
Hoe organiseer ik mijn unitonderwijs?
Hanneke Oosting Belangrijk bij het organiseren van unitonderwijs: bewuste keuzes maken! Ook een passende planning is nodig. In dit artikel lees je nog meer tips voor jouw eigen unitonderwijs.
Een nieuw geluid in vernieuwend onderwijs?
Dolf Janson Het feit dat kinderen op allerlei manieren verschillen zou niet meer als handicap, maar als rijke kansen gezien moeten worden.
Onderwijs na COVID-19
Carlien Ostermeier De Taskforce Ontwikkelingsgericht Onderwijs pleit in Onderwijs na COVID-19 voor een omslag in het onderwijsstelsel. Een inspirerend boek waarin recht wordt gedaan aan de individuele leerling.
Online begeleiding als lopende bandwerk
Wilfred Rubens Een snelle online ondersteuning van lerenden waarbij er van echt contact geen sprake is, biedt geen effectieve ondersteuning in het wegwerken van corona-achterstanden.
Selecteren: we willen het niet, maar we doen het voortdurend
Karen Heij Toetsen helpen bij het creëren van gelijke kansen. Karen Heij zet daar vraagtekens bij, want toetsing is nu teveel gericht op normeren en vergelijken.
De plek van summatieve toetsing op de weg naar zelfstandigheid
Dominique Sluijsmans Het is verstandig voor de beginnende student frequente toetsing te organiseren en te koppelen aan kleine leerstofeenheden.
Toetsing als motor voor leren: naar succeservaringen voor alle leerlingen
Dominique Sluijsmans In hoeverre doet de wijze van toetsing recht aan de kernopdracht van ons onderwijs, namelijk leerlingen laten leren en hen daar zo goed mogelijk bij helpen?
Tien redenen waarom unitonderwijs de moeite waard is
Hanneke Oosting Unitonderwijs: wat zijn de voordelen? In dit artikel zijn er tien helder opgesomd. Unitonderwijs is het overwegen waard, lees maar!
Wat is eerlijk? Werken aan kansengelijkheid in het onderwijs
Myriam Lieskamp Krijgt elke leerling dezelfde eerlijke kansen? In dit artikel vind je een toelichting op het boek 'Wat is eerlijk? Werken aan kansengelijkheid in het onderwijs'. Neem en lees!
Op zoek naar letters - de andere spelling- en grammaticadidactiek
Machiel Karels Helder beschreven didactiek van spelling en grammatica. Leraren kunnen hierdoor eigentijds en kwalitatief hoogwaardig spelling- en grammatica onderwijs vormgeven.
Didactische werkvormen - Coöperatieve werkvormen
Arja Kerpel Coöperatief leren is erg effectief, als je het goed inzet. In dit artikel staan praktische voorbeelden van didactische werkvormen rond coöperatief leren.
Didactische werkvormen - Discussievormen
Arja Kerpel Welke discussievormen kun je allemaal inzetten in je les? In het didactische werkvormenboek staan praktische voorbeelden.
Didactische werkvormen - Instructievormen
Arja Kerpel Hoe kun je afwisselen met instructievormen? In dit artikel staan praktische handvatten bij didactische werkvormen voor instructie.
Didactische werkvormen - Interactievormen
Arja Kerpel Door interactievormen kun je de betrokkenheid van de leerlingen vergroten. Welke werkvormen zijn er allemaal? Lees hier praktische voorbeelden.
Didactische werkvormen - Opdrachtvormen
Arja Kerpel Door de juiste werkvorm te kiezen, kun je met maximaal effect lesgeven. In dit artikel zoomen we in op enkele opdrachtvormen, met praktische voorbeelden.
Didactische werkvormen - Schrijfopdrachten
Arja Kerpel Door de juiste werkvorm te kiezen, kun je met maximaal effect lesgeven. In dit artikel zoomen we in op enkele schrijfopdrachten.
Didactische werkvormen - Spelvormen
Arja Kerpel Welke spelvormen zijn er? En hoe kun je ze inzetten in je les? In dit artikel komen verschillende spelvormen aan bod, met praktische uitleg.
Een handleiding om leerlingen te leren werken in groepen
Cheyanne Freitas Een strategie om leerlingen expliciete feedback te geven over groepsinteracties bevordert de participatie en samenwerking.
Kleine onderzoekjes, grote resultaten
Bea Pompert Onderzoek doen kan altijd, in elke groep en bij elk thema! Als leerlingen met hun eigen vragen en kwesties aan de gang mogen, gaat hun betrokkenheid met sprongen vooruit.
Zes stappen om geïntegreerd thematisch onderwijs te ontwerpen
Bertine van den Oever Hoe ontwerp je een thematisch lesaanbod en hoe integreer je verschillende doelen in je thematische lessen? Bertine van den Oever legt het ons uit.
Bouwstenen voor wijsheid beter integreren in het onderwijs
Carl D'hondt Op welke manieren kunnen scholen en leraren de bouwstenen voor wijsheid beter integreren in het onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen?
Hoogbegaafdheid in evolutie - deel 1
Carl D'hondt Van klassikaal onderwijs naar meer aandacht voor individuele accenten. Hoe heeft aandacht voor hoogbegaafde kinderen in het onderwijs zich ontwikkeld in de geschiedenis?
De fase van het jonge schoolkind - kunnen kleuters leren lezen?
Ewald Vervaet Het vaststellen van de leesrijpheid is een belangrijk onderwerp! Pogingen tot leesonderwijs aan psychologische kleuters falen altijd! Maar hoe zit dat dan met rekenen en schrijven?
De kleuter leert alleen spelend in vrij spel
Ewald Vervaet In dit artikel gaat het over het belang van vrij spel in tegenstelling tot begeleid spel. Begeleid spel dient uitdrukkelijk buiten het kleuteronderwijs te blijven.
Betekenisvolle opbrengsten voor jonge kinderen
Bea Pompert Hoe kan er in het huidige onderwijs op een betekenisvolle manier aan opbrengsten worden gewerkt rond activiteiten als lezen, schrijven en rekenen-wiskunde?
Het vrije spel
Sieneke Goorhuis Het vrije spel draagt bij aan de creativiteit en het probleemoplossend vermogen van kinderen. Ze kunnen hun fantasie uitleven en ontwikkelen daardoor.
Hoe help je leerlingen zich te richten op leren in plaats van op cijfers?
Sarah Schroeder Het is belangrijk om onze focus te verleggen van het eindproduct naar het leerproces. Drie redenen en verschillende tips daarvoor vinden we in dit artikel.
Leeruitkomsten zijn ontwikkeld. Welke stap nu?
Ingrid Roescher Door leeruitkomsten probeer je inzicht te krijgen in de ontwikkeling van de student. Hoe stel je vast dat leeruitkomsten zijn bereikt?
Op onderzoek in de klas
Dolf Janson Steeds meer basisscholen krijgen interesse in onderzoekend en ontwerpend leren. In deze bijdrage aandacht voor de impulsen vanuit een van de wetenschapsknooppunten.
Hogere orde denkopdrachten - een must voor hoogbegaafde kinderen
Lisanne van Nijnatten Hoogbegaafde kinderen moeten voldoende uitdaging krijgen. Veel verrijkingsmaterialen zijn zoethoudertjes. Spreek het kind aan op zijn hogere orde denkvaardigheden!
Is ons onderwijs al adaptief?
Jos Cöp Adaptief onderwijs is een term die momenteel zeer in de belangstelling staat. Inmiddels is het wel duidelijk geworden dat het hierbij niet om iets totaal nieuws gaat.
Basisontwikkeling voor peuters en de onderbouw
Arja Kerpel Hoe geef je ontwikkelingsgericht onderwijs aan jonge kinderen? Een praktische uitwerking daarvan lees je in Basisontwikkeling van Frea Janssen-Vos.
Ervaringsgericht onderwijs: werkvormen - welbevinden - betrokkenheid
Arja Kerpel Dit onderwijsconcept (EGO) gaat uit van betrokkenheid en het welbevinden van kinderen. De grondlegger van dit concept is Ferre Laevers.
Lerend werken: tautologie of uitdaging?
Robert-jan Simons Lerend werken is een tautologie, net zo als witte sneeuw, omdat werken altijd lerend is. Mensen leren altijd van en tijdens het werk.
Ontwikkelingsgericht onderwijs (OGO): principes - activiteiten
Arja Kerpel OGO legt de nadruk op de ontwikkeling van de persoonlijke identiteit van kinderen. Bij ontwikkelingsgericht onderwijs (OGO) is het van belang dat kinderen uitstijgen boven hun huidige niveau, naar de zone van naaste ontwikkeling.
Ontdekkend leren: uitleg - kenmerken - stappenplan
Arja Kerpel Ontdekkend leren is een werkwijze die leerlingen uitdaagt om de wereld actief te onderzoeken. De natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen is het uitgangspunt.
Waardengedreven onderwijs: universele waarden - waardencreatie
Arja Kerpel Het creëren van waarden kan binnen diverse onderwijsconcepten. Maar het verschil zit hem in de vraag: welke waarden wil de school zijn leerlingen bijbrengen?
Jean Piaget (1896-1980) - biografie en werk
Ewald Vervaet Levensloop en werk van Jean Piaget. Beschrijving van zijn jeugd en adolescentiejaren en zijn onderzoek naar het denken van patiënten en kinderen.
Jean Piaget: Objectpermanentie en ontwikkeling van de intelligentie
Ewald Vervaet Piaget onderzocht de ontwikkeling van intelligentie en de psychologische functies. Hij deed veel aan interdisciplinair onderzoek en schreef daar boeken over.
Jean Piaget: de genetische epistemologie na 1968
Ewald Vervaet Het genetisch strukturalisme van Jean Piaget wordt beschreven aan de hand van voorbeelden uit diverse wetenschappelijke onderzoeksgebieden.
Jean Piaget: kritiek en onbegrip - empirisme
Ewald Vervaet Jean Piaget kreeg kritiek op zijn theorieën. Zo zou de fasentheorie te willekeurig en onnauwkeurig zijn en werd de genetische epistemologie als te beperkt gezien.
Jean Piaget: leertheorie en psychoanalyse
Ewald Vervaet Dit artikel handelt over Jean Piaget en de leertheorieën en de psychoanalyse. Ook wordt aangegeven hoe toekomstvast het gedachtengoed van Piaget is.
Een effectieve voorbereiding van de rekenles (2)
Dolf Janson Aansluiten bij de onderwijsbehoeften van je leerlingen betekent: aansluiten bij hun ervaringen, hun voorkennis en hun inzichten. Aan het begin van het schooljaar kan je rustig een week uittrekken om je leerlingen zichtbaar te laten maken wat zij al weten
Een effectieve voorbereiding van de rekenles (1)
Dolf Janson Wat moet je doen om in te spelen op de onderwijsbehoeften van leerlingen? In dit artikel krijg je handvatten voor een effectieve voorbereiding.
Vernieuwende aanpakken bètaonderwijs verbeteren leerprestaties en vergroten interesse
Annemieke Top Leerlingen krijgen een positiever beeld van bètavakken als zij daarin onderwijs krijgen volgens een vernieuwende onderwijsaanpak. Ook hun houding wordt hierdoor positiever.
Didactiek bij sociale media
Wilfred Rubens Digitale didactiek is de kennis en kunde van ICT-gebruik om leren te faciliteren. Impact, technologie en didactiek zijn sleutelwoorden in effectieve inzet van ICT.
Wil Kim in de groepsapp?
René Leverink Advies van SLO: Verdiep je eens in de mogelijkheden die de nieuwe media voor je onderwijs te bieden hebben. En sluit daarbij niet de ogen voor de bedenkelijke kanten.
Tien pijlers van digitale didactiek
Wilfred Rubens Hoe kan ICT muren tussen school en buitenwereld helpen slechten? Leren met anderen (in het buitenland). Actuele informatiebronnen aanboren. Communities of practice rond een thema.
Maak de juiste keuze! Kiezen tussen Asynchroon Online Leren, Synchroon Online Leren en fysiek onderwijs (presentatie)
Wilfred Rubens In een presentatie op de SETT te Gent ben ik ingegaan op drie vormen van onderwijs en welke ontwerpcriteria helpen bij het maken van een keuze.
