Hoogbegaafdheid is een complex en veelzijdig begrip waar verschillende definities voor bestaan. Geen enkele definitie is allesomvattend, maar experts zijn het erover eens dat hoogbegaafdheid meer is dan alleen een hoge intelligentie met een IQ-score boven de 130. Naast cognitieve capaciteiten spelen ook creativiteit en motivatie een belangrijke rol.
Een veelgebruikte definitie is de omschrijving van het Delphi-model:
“Een hoogbegaafde is een snelle en slimme denker, die complexe zaken aankan. Autonoom, nieuwsgierig en gedreven van aard. Een sensitief en emotioneel mens, intens levend. Hij of zij schept plezier in creëren.”
Het Delphi-model beschrijft hoogbegaafdheid aan de hand van zes kernpunten:
- Zijn (autonoom).
- Denken (hoogintelligent), snel van begrip en in staat grote denkstappen te maken.
- Voelen (rijk geschakeerd).
- Willen (gedreven en nieuwsgierig), vaak met een brede interesse.
- Doen (scheppingsgericht).
- Waarnemen (hoogsensitief).
Bij hoogbegaafden zijn deze kenmerken doorgaans sterk aanwezig. Ongeveer 2 tot 3% van de bevolking is hoogbegaafd. Dit vraagt om passend onderwijs, waarbij differentiatie en verrijking essentieel zijn om hun potentieel volledig tot ontplooiing te laten komen.
Laatst geactualiseerd op 22 februari 2025