Executieve functies
Executieve functies in het kort
- Impulsbeheersing.
- Concentratie.
- Flexibiliteit.
- Prioriteiten stellen.
Peg Dawson en Richard Guare (2009) onderscheiden elf soorten:
- Respons-inhibitie: nadenken voordat je iets doet.
- Werkgeheugen.
- Emotieregulatie.
- Volgehouden aandacht.
- Taakinitiatie.
- Planning/prioritering.
- Organisatie.
- Timemanagement: tijd inschatten, verdelen en deadlines halen.
- Doelgericht gedrag.
- Flexibiliteit: flexibel omgaan met veranderingen en tegenslag.
- Metacognitie: een stapje terug doen om jezelf en de situatie te overzien en te evalueren
Uitleg in één minuut
Meer informatie over executieve functies
- Aandacht richten, vasthouden, verdelen
- Emoties reguleren (incl. omgaan met stress)
- Flexibel kunnen zijn als dingen veranderen
- Ongewenst gedrag kunnen onderdrukken
- Taken en zaken starten
- Dingen organiseren
- Dingen kunnen plannen
- Jezelf kunnen monitoren
- Je werkgeheugen gebruiken
- Een reëel zelfbeeld vormen
- Het vermogen tot theory of mind
- Prosociaal gedrag (het belang van anderen voor ogen houden)
In 'IK2 - De beste versie van jezelf' laat Margriet Sitskoorn op een inspirerende manier zien hoe je het volledige potentieel uit jezelf kunt halen. De inhoud is geheel geijkt op de huidige prikkel- en stressvolle wereld, waarin je nieuwe vaardigheden en eigenschappen moet ontwikkelen om je doelen te bereiken.
Mentale functies
- reactie-inhibitie: zelfcontrole-weerstand bieden aan verleidingen en weerstand bieden aan impulsief werken
- interferentiecontrole: selectieve aandacht en cognitieve remming
- werkgeheugen en cognitieve flexibiliteit: inclusief creatief denken "outside the box", alles zien van verschillende perspectieven, en zich snel en flexibel aan te passen aan veranderde omstandigheden
Vloeibare intelligentie
Belang van executieve functies
Executieve functies zijn belangrijk voor bijna elk aspect van het leven. (Bron: NCBI)
Aspecten van het leven |
De manieren waarop executieve functies relevant zijn voor dat aspect van het leven |
Referenties |
---|---|---|
Mentale gezondheid |
Executieve functies zijn aangetast bij veel psychische stoornissen, waaronder: |
|
- Verslavingen |
||
- Attention deficit hyperactivity (ADHD) |
||
- Gedragsstoornis |
||
- Depressie |
||
- Obsessieve compulsieve stoornis (OCD) |
||
- Schizofrenie |
||
Fysieke gezondheid |
Armere executieve functies worden geassocieerd met obesitas, overmatig eten, middelenmisbruik |
Crescioni et al. 2011, Miller et al. 2011, |
Kwaliteit van het leven |
Mensen met betere executieve functies genieten van een betere kwaliteit van leven |
|
School gerelateerd |
Executieve functies zijn belangrijker voor schoolbereidheid dan IQ of instapniveau of wiskunde |
|
Schoolsucces |
Executieve functies voorspellen zowel wiskunde als leesvaardigheid gedurende de schooljaren |
Borella et al. 2010, Duncan et al. 2007, |
Werksucces |
Slechte executieve functies leiden tot een slechte productiviteit en problemen met het vinden en behouden van een baan |
|
Huwelijkse harmonie |
Een partner met arme executieve functies kan moeilijker zijn om mee om te gaan, minder betrouwbaar zijn en / of meer geneigd zijn te reageren op een impuls |
|
Publieke veiligheid |
Slechte executieve functies leiden tot sociale problemen (inclusief criminaliteit, roekeloos, gedrag, geweld en emotionele uitbarstingen) |
Boeken over executieve functies
Gerelateerd

Medilex Onderwijs






















































45 adhd
40 autisme
57 concentratie
37 concentratieproblemen
25 concentratiestoornissen
24 frontaalkwab
21 hyperfocus
37 taakgericht werken





