Interventies om afleidingen zoals gamen onder schooltijd te weerstaan

Geplaatst op 19 juli 2024

Inleiding

De integratie van tablets en laptops in het onderwijs is de laatste jaren een veelvoorkomende trend. Op steeds meer scholen beschikken leerlingen over hun eigen mobiele apparaten, die hen toegang geven tot educatieve materialen, maar ook tot afleidingen zoals sociale media en games. Terwijl deze technologieën talrijke voordelen bieden, zoals toegang tot een breder scala aan leermiddelen en de mogelijkheid om opdrachten digitaal te maken, brengt het ook de uitdaging met zich mee van afleiding. Dit artikel onderzoekt welke interventies effectief kunnen zijn om leerlingen te helpen afleidingen te weerstaan en zich te concentreren op hun schoolwerk.

De Uitdaging van Afleiding

Het gebruik van tablets en laptops in het onderwijs heeft geleid tot een toename in de toegang tot zowel educatieve als niet-educatieve content. Leerlingen hebben vaak moeite om de verleidingen van sociale media, games en andere afleidingen te weerstaan tijdens de les. Studies tonen aan dat een significant aantal leerlingen hun apparaten gebruikt voor persoonlijke doeleinden tijdens schooltijd. Jongens neigen vaker naar het spelen van videogames, terwijl meisjes meer tijd besteden aan sociale netwerken en chatten.

Deze afleidingen kunnen de leerprestaties negatief beïnvloeden. Onderzoek heeft aangetoond dat afleiding de cognitieve belasting verhoogt, wat betekent dat leerlingen meer moeite hebben om zich te concentreren en informatie te verwerken. Dit kan leiden tot verminderde leerresultaten en een lagere algehele academische prestatie.

Effecten van Afleiding op Leerprestaties

Afleiding tijdens het leren kan ernstige gevolgen hebben voor de leerprestaties. Het wisselen tussen taken of het multitasken kan leiden tot een vermindering van de cognitieve efficiëntie. Studies hebben aangetoond dat studenten die hun laptops gebruiken voor niet-educatieve doeleinden, zoals e-mailen of gamen, minder tijd besteden aan relevante academische activiteiten. Dit verhoogt de cognitieve belasting en vermindert de mentale ruimte die beschikbaar is voor daadwerkelijke leeractiviteiten.

Strategieën om Afleiding te Vermijden

Om de impact van afleidingen te minimaliseren, kunnen scholen verschillende strategieën toepassen:

  1. Gestructureerd Gebruik van Technologie Het gestructureerd inzetten van technologie blijkt effectief te zijn in het verminderen van afleiding. Wanneer leraren duidelijke richtlijnen geven over hoe en waarvoor de technologie gebruikt mag worden, besteden leerlingen meer tijd aan academische taken en minder aan niet-educatieve activiteiten. Bijvoorbeeld, het geven van specifieke opdrachten die vereisen dat leerlingen hun apparaten voor academische doeleinden gebruiken, kan helpen de focus te behouden.

  2. Actieve Leeractiviteiten Lessen die actieve en betrokken leeractiviteiten omvatten, zoals groepswerk, discussies, en hands-on projecten, houden leerlingen beter bezig en verminderen de kans op afleiding. Door leerlingen actief bij de les te betrekken, kan hun aandacht beter worden vastgehouden.

  3. Vroegtijdige Feedback en Strakke Deadlines Het stellen van scherpe deadlines en het geven van frequente feedback kan leerlingen aanmoedigen om door te werken en hun aandacht op de taak te houden. Leraren die regelmatig rondlopen in de klas en snel reageren op ingeleverd werk kunnen ook helpen om leerlingen gefocust te houden.

  4. Gebruik van Beheertools en Apps Er zijn verschillende apps en tools beschikbaar die specifiek zijn ontworpen om afleidingen te blokkeren. Bijvoorbeeld, toepassingen zoals "Focus" of "Cold Turkey" kunnen worden gebruikt om toegang tot sociale media en games te beperken tijdens studietijd. In sommige gevallen kunnen scholen ook software installeren die de toegang tot niet-educatieve websites en applicaties blokkeert tijdens lesuren.

  5. Educatieve Applicaties en Platforms Het gebruik van educatieve platforms zoals Nearpod, die alleen toegang geven tot leeractiviteiten zoals quizzen en video's, kan ook effectief zijn. Dit voorkomt dat leerlingen tijdens de les andere applicaties gebruiken.

Ervaringen en Onderzoeken

Veel van de hierboven genoemde strategieën zijn ondersteund door zowel kwalitatief onderzoek als praktijkervaringen van leraren. Studies tonen aan dat gestructureerd gebruik van technologie, waarbij de apparaten uitsluitend voor academische taken worden ingezet, de kans op afleiding vermindert. Dit is bevestigd door verschillende onderzoeken, zoals die van Kay en Lauricella (2011b), die een duidelijk verschil vonden tussen gestructureerd en ongestructureerd gebruik van laptops.

Bovendien wijzen ervaringen van leraren uit dat goede instructie en goed geleide activiteiten essentieel zijn voor succesvolle 1:1-technologieprogramma's. Het creëren van lessen die boeiend en uitdagend zijn, kan helpen om leerlingen gefocust te houden en afleidingen te minimaliseren.

Verschillen tussen Laptops en Tablets

Hoewel het moeilijk is om eenduidige conclusies te trekken over of laptops of tablets meer afleiding veroorzaken, suggereert onderzoek dat beide apparaten op hun eigen manier bijdragen aan afleiding. Tablets kunnen meer pop-upberichten en meldingen genereren die de aandacht afleiden, terwijl laptops de mogelijkheid bieden om meerdere schermen tegelijk open te hebben, wat ook tot afleiding kan leiden.

Conclusie

De integratie van tablets en laptops in het onderwijs biedt veel voordelen, maar brengt ook de uitdaging met zich mee van afleiding. Onderzoek en praktijkervaring tonen aan dat gestructureerd gebruik van technologie, actieve leeractiviteiten, en het stellen van strakke deadlines effectieve strategieën kunnen zijn om afleidingen te verminderen. Door duidelijke richtlijnen te geven en technologie doelgericht in te zetten, kunnen scholen helpen om de focus van leerlingen te behouden en hun leerresultaten te verbeteren. Hoewel meer systematisch onderzoek nodig is om de effectiviteit van deze interventies volledig te begrijpen, bieden de huidige bevindingen waardevolle inzichten voor het aanpakken van de uitdagingen van afleiding in het moderne onderwijs.

Geraadpleegde bronnen

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Gerelateerd

Gratis webinar
Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!
Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!
Bekende experts delen hun kennis
Wij-leren.online Academie 
Webinar
Executieve functies een nieuwe hype?
Executieve functies een nieuwe hype?
Webinar met Emiel van Doorn
Wij-leren.nl Academie 
Masterclass
Lesgeven als Ted-Talks
Lesgeven als Ted-Talks
Technieken voor inspirerend lesgeven
Medilex Onderwijs 
Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!Aandacht in leerproces
Aandacht verdient aandacht! Want aandacht verdiept het leerproces
Anne van Hees
Schermen-schermtijd verminderen
Meer of minder schermen op school?
Ruben du Burck
Tabletprogramma's ondermijnen eigenaarschap
De leerling eigenaar van het leerproces? Niet met digitale oefenprogramma's!
Dolf Janson
Digitale leermiddelen in het onderwijs
Digitaal of analoog, het maakt wat uit!
Wendy Brasz en Myra den Haan
Effectiever onderwijs
Hoe gerichte inzet van ICT leidt tot effectiever onderwijs
Jos Cöp
Adaptieve software
Adaptieve software zet onderwijs op zijn kop
Tijl Rood
Edutainment
Educatieve software voor jonge kinderen
redactie
Digitale dementie
Digitale dementie - Manfred Spitzer
Machiel Karels
Zelfregulerend leren
Zelfregulerend leren - Effectiever leren met leerstrategieën
Arja Kerpel
Digitale media en kinderhersenen
Digitale media en kinderhersenen
Ewald Vervaet
Kleuters en iPads
Kleuters worden dommer van iPads
Sieneke Goorhuis

Wij-leren.nl Academie

Inschrijven nieuwsbrief

Inschrijven nieuwsbrief



Inschrijven nieuwsbrief

FOMO in een video van één minuut uitgelegd
FOMO in een video van één minuut uitgelegd
redactie
Betrokkenheid in een video van één minuut uitgelegd
Betrokkenheid in een video van één minuut uitgelegd
redactie
ICT kennis leerlingen praktijkonderwijs
ICT kennis leerlingen praktijkonderwijs
redactie
Is het tijd voor een digitale revolutie in het beroepsonderwijs?
Is het tijd voor een digitale revolutie in het beroepsonderwijs?
redactie
Hoe werken de hersenen bij iemand die verslaafd is?
Hoe werken de hersenen bij iemand die verslaafd is?
redactie
Hoe krijg je middelbare scholieren geïnteresseerd in het vak van leerkracht?
Hoe krijg je middelbare scholieren geïnteresseerd in het vak van leerkracht?
redactie
Hoe krijg je middelbare scholieren geïnteresseerd?
Hoe krijg je middelbare scholieren geïnteresseerd?
redactie
Wanneer ben je verslaafd? En hoe kom je er vanaf? Tjipcast 023
Wanneer ben je verslaafd? En hoe kom je er vanaf? Tjipcast 023
redactie
Fragment uit Tjipcast 027: Wat is verslaving?
Fragment uit Tjipcast 027: Wat is verslaving?
redactie
Gamification en leren: Tjipcast 004
Gamification en leren: Tjipcast 004
redactie
[extra-breed-algemeen-kolom2]



betrokkenheid
blended learning
brein
concentratie
concentratieproblemen
digitaal toetsen
digitale leeromgeving
FOMO
gameverslaving
mediawijsheid
online onderwijs
taakgericht werken

 

Mis geen bijdragen

Inschrijven nieuwsbrief

Volg wij-leren.nl

Volg ons op LinkedIn Volg ons op twitter Volg ons op facebook Volg ons op instagram Volg ons op pinterest