Een handleiding om leerlingen te leren werken in groepen

Cheyanne Freitas

Lerares Wiskunde bij Dixon High School

 

  Geplaatst op 13 juni 2023

Een strategie om leerlingen expliciete feedback te geven over groepsinteracties bevordert de participatie en samenwerking.

Ik heb in de ondersteuningsles voor geïntegreerde wiskunde mijn leerlingen een groepsquiz laten doen. Terwijl ze samenwerkten, hoorde ik ze opmerkingen maken als "Laten we vergelijkbare termen combineren" en "Heb je vermenigvuldigd om 3x in het kwadraat te krijgen?" Ze corrigeerden elkaar respectvol door te zeggen: "Ik denk dat het negatief moet zijn, omdat een negatieve keer een positief is."

Wat deze dag anders maakt dan gisteren, is dat ik voor het eerst de groepsfeedback-strategie met deze leerlingen heb gebruikt. Binnen enkele minuten heeft het al een wereld van verschil gemaakt.

Samenwerkend leren stelt leerlingen in staat om problemen op te lossen, verklaringen op te stellen, kritisch te denken over de redenering van andere leerlingen en deel te nemen aan rijke discussies. Maar als leraren weten we allemaal hoe moeilijk het kan zijn om leerlingen te laten communiceren en samenwerken. De groepsfeedback strategie kan leerlingen helpen om effectief gedrag op groepsniveau te leren en de interacties te begrijpen die je van hen verwacht. Het bevordert de participatie van leerlingen, samenwerking en gelijkheid.

Een nuttige strategie voor leraren is om openbare notities te maken terwijl leerlingen in groepen werken. Deze strategie kan worden toegepast op verschillende taken, zoals bij beoordelingen, laboratoriumwerk, literatuurkringen en studiegroepen. Ongeacht de grootte van de groep of de taak, kan deze strategie helpen om leerlingen te herinneren aan de verwachtingen tijdens samenwerkingsactiviteiten. Hier zijn enkele ideeën om deze strategie toe te passen in jouw klaslokaal.

Voorbereiding

Om ervoor te zorgen dat leerlingen begrijpen wat er van hen wordt verwacht voordat ze aan een taak beginnen, is het belangrijk om duidelijke groepsnormen te stellen. Maak een lijst met verwachtingen die je wilt dat leerlingen begrijpen voordat ze beginnen, zoals

  1. het stellen en beantwoorden van vragen voor verduidelijking;
  2. het delen van ideeën met groepsleden;
  3. het onderbouwen van redeneringen en
  4. het leveren van kritiek en feedback op de perspectieven van groepsleden.

Tijdens gezamenlijke toetsen wil ik dat leerlingen actief communiceren en samenwerken door ideeën en strategieën met elkaar te delen, elkaars werk te bekijken en vragen te stellen. Daarnaast wil ik dat ze op een respectvolle manier met elkaar in discussie gaan, ook als ze het niet eens zijn met elkaar.

Het doel is om samen aan dezelfde problemen te werken en verschillende suggesties en strategieën te delen en te bespreken.

Aan de andere kant wil ik voorkomen dat leerlingen individueel aan problemen werken, antwoorden van anderen kopiëren zonder het werk te begrijpen, of langdurige afgeleide gesprekken voeren.

Implementatie

Om ervoor te zorgen dat leerlingen verantwoordelijkheid nemen voor hun acties tijdens het werk, is het belangrijk om hun feedback te integreren in het proces. Op deze manier kunnen leerlingen de impact van hun woorden en daden tijdens het werk begrijpen en leren om verantwoordelijke keuzes te maken.

Er zijn verschillende manieren waarop je feedback kunt geven aan leerlingen. Je kunt bijvoorbeeld typen op een gedeeld document terwijl je dit projecteert, op een specifieke dia of in het notities-gedeelte tijdens het samenwerken aan een online opdracht, of feedback schrijven op posters in het klaslokaal. Om het onderscheid tussen positieve en negatieve feedback duidelijk te maken voor leerlingen, kun je gebruikmaken van kleurcodering, plus- en mintekens en een dynamisch cijfer. Het is ook belangrijk om het werk van de groep en hun discussies in overweging te nemen bij het geven van feedback.

Je kunt positieve interacties die je observeert benadrukken en uitleggen waarom ze positief zijn en wie erbij betrokken was.

Het is belangrijk om leerlingen te erkennen voor hun waardevolle bijdragen, zoals het verduidelijken van vragen of het geven van een klein idee dat verdere discussie op gang brengt.

Bijvoorbeeld: toen een stille leerling een "doos" noemde die zijn teamgenoten hielp de gebiedsmodeltool te onthouden, heb ik dit publiekelijk erkend. Het benadrukte naar de hele groep dat zijn opmerking waardevol was en verhoogde de positie van de leerling binnen de groep en in de klas.

Richt je op het benadrukken en versterken van positieve acties door negatieve opmerkingen tot een minimum te beperken. Het is een leuke manier om verbinding te maken met leerlingen en hen te laten weten dat je aandacht hebt voor wat ze doen door neutrale opmerkingen te maken over willekeurige dingen die je hoort of opvallen. Bijvoorbeeld toen een groepsgenoot iets in een Brits accent voorlas, reageerde ik erop. De groep lachte en was verrast dat ik het vanaf de andere kant van het lokaal had gehoord. Het Britse accent werd een inside joke voor de rest van het jaar.

Moedig leerlingen aan om de opmerkingen te lezen die je aan hun eigen groep en andere groepen geeft, zodat ze meer ideeën krijgen over hoe ze positief kunnen bijdragen. Het is handig om een lijst met zinskaders of voorbeeldfeedback bij de hand te houden, voor het geval je geen ideeën meer hebt. Zo kun je altijd constructieve feedback geven die leerlingen kunnen gebruiken om hun werk te verbeteren.

Debriefing en beoordeling

Na het delen van feedback met elke groep, geef je de hele klas de tijd om de opmerkingen door te nemen. Het kan ook helpen om na de eerste paar keren dat je deze strategie gebruikt, een debriefingsgesprek te houden om de leerlingen te laten wennen. Tijdens deze discussie van ongeveer vijf minuten kun je bijvoorbeeld een positief aspect van het groepswerk benadrukken of de leerlingen vragen om een verbeterpunt te delen dat ze de volgende keer willen proberen.

Sommige leraren geven liever cijfers, terwijl anderen liever feedback geven. Ik denk dat het belangrijk is voor leraren om leerlingen verantwoordelijk te houden voor hun samenwerking, en ik heb meer succes gehad wanneer de groepsprestaties worden beoordeeld.

Een idee is om de samenwerking score van de groepstaak even zwaar te wegen als het maken van een werkstuk.

Elke keer dat ik leerlingen een groepstest geef, beoordeel ik hun samenwerking en weeg ik deze als 40 tot 50 procent van hun groep toetscijfer. Dit heeft zowel high achievers die meestal alleen werken als low achievers geïnspireerd die hun teamgenoten niet in de steek willen laten.

Je zou dit cijfer ook dynamisch kunnen maken, zodat leerlingen positieve samenwerking moeten aantonen om volledig krediet te ontvangen, maar ze kunnen ook punten verliezen voor negatief gedrag.
Begin bijvoorbeeld alle groepen met een schaal van 6 op 10 die met één punt toeneemt voor positieve opmerkingen en met één punt afneemt voor negatieve opmerkingen.

Of er nu wel of geen cijfer wordt toegekend, het geven van feedback en het communiceren van positief samenwerkingsgedrag moet altijd prioriteit krijgen.

Ik raad aan om deze strategie semi-regelmatig te implementeren; zelfs als je het eens in de paar maanden herhaalt, zal het een langetermijnimpact hebben op de manier waarop leerlingen samenwerken in jouw klas.

Orginieel artikel: https://www.edutopia.org/article/step-step-guide-teaching-students-work-groups

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Gerelateerd

Webinar
Klassenmanagement - vijf kenmerken van een goede les
Klassenmanagement - vijf kenmerken van een goede les
Gratis webinar met Niels de Jong
Wij-leren.nl Academie 
Congres
De hoek in!
De hoek in!
Doelgericht hoekenspel in groep 1 en 2
Medilex Onderwijs 
Gratis webinar
Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!
Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!
Bekende experts delen hun kennis
Wij-leren.online Academie 
Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!Leeromgevingen
Leeromgevingen: rol leerkracht - didactische werkvormen - differentiatie.
Arja Kerpel
Groepsdoorbrekend werken
10 vragen over de implementatie van groepsdoorbrekend werken bij de basisvakken.
Machiel Karels
Kleine klassen hebben voordelen
Klein is fijn - Waarom kleine klassen beter werken dan grote.
Ruben du Burck
Coöperatieve leerstrategieën
Coöperatieve leerstrategieën - Handboek coöperatief leren.
Machiel Karels
Werkvormen - Interactie
Didactische werkvormen - Interactievormen
Arja Kerpel
Coöperatief leren
Coöperatief leren: samenwerkend leren - principes - voordelen
Arja Kerpel
Klassenmanagement
Klassenmanagement - welke leerkrachtvaardigheden zijn belangrijk?
Arja Kerpel
Coöperatieve werkvormen
Coöperatieve werkvormen: 17 werkvormen voor groepen
Arja Kerpel
Grote en kleine groep
Het werken met een grote en een kleine groep
Jos Cöp
Differentiatie methodiek
Differentiatie: Samenwerken in homogene en heterogene groepen
Annemieke Top
Team-based learning
Team-based Learning: best practice voor effectief en leuker leren!
Ilse Erich
Samenwerking teams
Samen kijken - meer zien - beter beslissen
Theo Wildeboer
Reflecteren met het team over visie
Reflecteren met het team - schrijf een brief!
Dolf Janson
Een klas van denkers
Een klas van denkers
Dick van der Wateren
Informeel leren
Informeel leren: zelf laten denken helpt
Dolf Janson
Soepele lesovergang
Zonder stress van les naar les
Jelte van der Kooi
Hogere denkvaardigheden
Uitdagende opdrachten voor het betere denkwerk
René Leverink
Competenties
Competenties verwerven met en zonder instructie
Robert-jan Simons
Effectief onderwijs
De negen schakels van effectief onderwijs
Jos Cöp
Samenwerkend leren bij gym
Bewegingsonderwijs: Samenwerkend leren in de praktijk
Maarten Massink
Leren van fouten
Van je eigen fouten leer je het meest?
Casper Hulshof
Cooperatief leren in leesonderwijs
Gebruik het ook in je leesonderwijs!
Paul Filipiak
Activerende didactiek
Activerende didactiek en coachend leraargedrag
Machiel Karels
De noodzaak van een teamcoach om als team doelen te behalen
Werken met Teacher Leadership
Jaap Versfelt
Beter schrijven door afstandsonderwijs
Leren leerlingen beter schrijven door afstandsonderwijs?
Nellianne van Schaik
Lean werken in het onderwijs: hoe doe je dat?
Werken met Lean in het onderwijs
Jaap Versfelt
Bewezen effectieve interventies
Evidence informed werken in het onderwijs
Jaap Versfelt
Van groep naar team; kijk zo eens naar je klas!
Maak van je groep een team!
Alex de Bruijn
Breinvriendelijk onderwijs
Breinvriendelijk onderwijs - Feiten en praktische tips
Arja Kerpel
Coöperatieve leerstrategieën
Coöperatieve leerstrategieën - Uitleg en praktische voorbeelden
Arja Kerpel
Didactische werkvormen
Het didactische werkvormen boek
Arja Kerpel
Interdisciplinair samenwerken
Over het schoolhek heen
Myriam Lieskamp
Onderzoekend leren
Denken, dromen, kijken en doen
Bas ter Avest

Wij-leren.nl Academie

Inschrijven nieuwsbrief

Inschrijven nieuwsbrief



Inschrijven nieuwsbrief

Activerend onderwijs in een video van één minuut uitgelegd
Activerend onderwijs in een video van één minuut uitgelegd
redactie
Coöperatieve werkvormen in een video van één minuut uitgelegd
Coöperatieve werkvormen in een video van één minuut uitgelegd
redactie
Coöperatief leren in een video van één minuut uitgelegd
Coöperatief leren in een video van één minuut uitgelegd
redactie
Samenwerkingsvormen in een video van één minuut uitgelegd
Samenwerkingsvormen in een video van één minuut uitgelegd
redactie
Samenwerkend leren in een video van één minuut uitgelegd
Samenwerkend leren in een video van één minuut uitgelegd
redactie
[extra-breed-algemeen-kolom2]



activerend onderwijs
coöperatief leren
coöperatieve werkvormen
informeel leren
klassenmanagement
ontdekkend leren
samenwerkend leren
samenwerkingsvormen

 

Mis geen bijdragen

Inschrijven nieuwsbrief

Volg wij-leren.nl

Volg ons op LinkedIn Volg ons op twitter Volg ons op facebook Volg ons op instagram Volg ons op pinterest