Kennisplatform
Hoe geef je een passend schooladvies?

Didactiek

Dossier: alle informatie over Didactiek

Didactiek gaat over het professioneel handelen van de leraar. Het is de theorie van kennisoverdracht, aanleren van vaardigheden en inzicht. Daarbij staat de vraag centraal hoe de leraar ervoor zorgt dat de leerling leert. Dit doet de leraar door te bedenken wat de leerlingen moeten leren, hoe ze dat het beste kunnen doen en waarom de gebruikte methodes en inhoud van het geleerde geschikt is voor de leerlingen. In feite komt het neer op het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van de les en het leren van de leerlingen. 

De didactiek behandelt de regels en de kunst van het onderwijzen. Het geeft handvatten voor het motiveren van leerlingen en het goed opbouwen van lessen. Dit vak komt in elke lerarenopleiding voor.

Didactiek is een onderdeel van de pedagogiek. Didactiek en pedagogiek worden nog wel eens onbewust tegen elkaar uitgespeeld. Je hebt als leraar didactiek en pedagogiek echter beide nodig.

Er zijn enkele basale didactische stromingen. De belangrijkste hiervan zijn het cognitivisme en het (sociaal) constructivisme.

Didactische werkvormenboek

Het volgende boek bevat 250 didactische werkvormen die breed toepasbaar zijn in het onderwijs:

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Laatst geactualiseerd op 1 december 2023

Ontdek meer

Externe verwijzingen

Directe Instructie - Hoe zet ik dit in?Directe Instructie - Hoe zet ik dit in?
 Wij-leren.nl Academie
Klassenmanagement - vijf kenmerken van een goede lesKlassenmanagement - vijf kenmerken van een goede les
 Wij-leren.nl Academie

Boeken

Zes rollen van de leraar
De zes rollen van de leraar
Helèn de Jong
Vijf rollen leraar
De vijf rollen van de leraar
Machiel Karels
Differentiatie basisonderwijs
Differentiëren is te leren! (PO)
Marianne Hogenhout
Differentiëren voortgezet onderwijs
Differentiëren is te leren! (VO)
Machiel Karels
Zesde rol van de leraar
De zesde rol van de leraar
Machiel Karels
Teach like a Champion
Teach like a Champion - 62 technieken om leerlingen te laten excelleren
Arja Kerpel
Expliciete Directe Instructie
Expliciete Directe Instructie - Tips en technieken voor een goede les
Machiel Karels
Didactische werkvormen
Het didactische werkvormen boek
Arja Kerpel
Onderwijskundig Leiderschap
Onderwijskundig leiderschap
Myriam Lieskamp
Onderzoeksmatig leiderschap
Onderzoeksmatig leiderschap
Myriam Lieskamp
Wijze lessen: twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek
Wijze lessen: twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek
Machiel Karels
De Denkende Klas: bereid je leerlingen voor op leren én leven
De Denkende Klas
Dick van der Wateren

Samenvatting

Dimensies van onderwijs
Dimensies van onderwijs
Machiel Karels
Constructivisme
Constructivisme - leren als actief proces van kennisconstructie
Machiel Karels
TASC-model
TASC-model - uitleg en gebruik
Machiel Karels

Opinie

Vinger opsteken
Vinger opsteken in de klas is niet verkeerd!
Michel Verdoorn
Pedagogiek en didactiek
Didactiek en pedagogiek hebben elkaar nodig
Machiel Karels

Verdieping

Verrijkend themaonderwijs kleuters
Verrijking bij thema's in de kleuterklas
Martine Blonk - Meulenkamp
ERK curriculum
Over zwemdiploma's, judobanden en een nieuwe versie van het ERK
René Leverink
Richting geen recepten - Hattie
Hattie geeft richting, maar geen recepten
Bas ter Avest
Vier sleutels effectieve les (2)
De vier sleutels voor een effectieve les - deel 2
Theo Wildeboer
Sleutels effectieve les (1)
De vier sleutels voor een effectieve les - deel 1
Theo Wildeboer
Een aardig mondje Engels
René Leverink
Gepersonaliseerd onderwijs versus EDI
Is gepersonaliseerd onderwijs een tegenhanger van effectieve instructie?
Machiel Karels
Effectieve vragen stellen
Effectieve vragen stellen essentieel voor een onderzoekende houding
Sietske van der Wegen
Spelling oefenen
Oefenen van spelling
Dolf Janson
Soepele lesovergang
Zonder stress van les naar les
Jelte van der Kooi
Goede schoolteksten
Een goede schooltekst. Het begin van goed leesonderwijs.
Gerdineke van Silfhout
Competenties
Competenties verwerven met en zonder instructie
Robert-jan Simons
Effectief onderwijs
De negen schakels van effectief onderwijs
Jos Cöp
Humor in de klas
Humor in de klas: een serieuze zaak. Geen grappen daarover.
Casper Hulshof
Leerkrachtgedrag
Pedagogisch en didactisch handelen
redactie
Onderzoekend leren bij kleuters
Oei, dat weet ik niet, laten we het samen onderzoeken
Martine Blonk - Meulenkamp
Activerende didactiek
Activerende didactiek en coachend leraargedrag
Machiel Karels
Kleine klassen hebben voordelen
Klein is fijn - Waarom kleine klassen beter werken dan grote
Ruben du Burck
Samen Leren en Innoveren op Maat
Samen leren: maar hoe doe je iedere leerling recht?
Martine Blonk - Meulenkamp
nadelen directe instructie
Directe instructie doorgelicht - 1: een kritische blik
Ewald Vervaet
Leerdoelen als uitgangspunt voor de lesinhoud
Leerdoeldenken (1): wat is het en wat levert het op?
Anne-Wil Abrahamse
leesonderwijs en directe instructie
Directe instructie doorgelicht - 2: leesonderwijs en directe instructie
Ewald Vervaet
formatief toetsen didactisch handelen
Formatief toetsen in relatie tot didactisch handelen
Dominique Sluijsmans
toetsing als motor voor leren en succeservaringen
Toetsing als motor voor leren: naar succeservaringen voor alle leerlingen
Dominique Sluijsmans
directe instructie onderzoek
Directe instructie doorgelicht - 3: is trainen van kleuters mogelijk?
Ewald Vervaet
Toetsing als kans voor leren - Intro
Toetsing als kans voor leren - Intro
Dominique Sluijsmans
Formatief evalueren organiseren effecten
Hoe organiseer je formatief evalueren en wat is het effect? (2)
Dominique Sluijsmans
Formatief leren en de implementatie daarvan
Wat vraagt formatief van (teams van) leraren? (3)
Dominique Sluijsmans
In drie stappen naar leerdoelen
Leerdoeldenken (2): In drie stappen naar een leerlijn
Anne-Wil Abrahamse
rekentaal in rollenspel
Rollenspel als middel om de rekenwoordenschat te ontwikkelen
Aafke Bouwman
directe instructie conditioneringspsychologie
Directe instructie doorgelicht - 4: de kijk vanuit de psychologie
Ewald Vervaet
instructie kleuters leerkracht model
Instructie voor kleuters - de leerkracht als model
Aafke Bouwman
Evidence based instructiestrategieën: wat is het effect?
Instructiestrategieën die werken - maar voor wat? (1)
Dick van der Wateren
instructie kleuters tips
Instructie voor kleuters - Tips en voorbeelden
Aafke Bouwman
rollenspel versterkt rekentaal
Begeleid rollenspel versterkt rekentaal
Aafke Bouwman
toetsing kans om te leren
Toetsing als kans om te leren - interview
Dominique Sluijsmans
Evidence based instructiestrategieën: wordt ons onderwijs beter?
Instructiestrategieën die werken - maar voor wat? (2)
Dick van der Wateren
Leerdoeldenken implementeren en organiseren
Leerdoeldenken (3): hoe implementeer en organiseer je het op jouw school?
Anne-Wil Abrahamse
Kleuters laten leren en ontdekken in de rekenhoek
Kleuters in de hoek - haal meer uit je rekenhoek
Aafke Bouwman
Doorstroom van twee naar drie met rekendoelen
Niet alleen voor kleuters
Aafke Bouwman
Loslaten van een lesmethode is moeilijk maar de moeite waard
Loslaten: waarom is dat zo moeilijk?
Martie de Pater
Vijf pijlers voor kwaliteitsbewustzijn op Agorascholen
Het goede doen. En dat samen. Over kwaliteitsbewustzijn in de Agorascholen
Naomi Mertens
De eerste 8 dimensies van Kindgericht Onderwijs voor het jonge kind
Kindgericht onderwijs voor het jonge kind
Bertine van den Oever
Woordenschatonderwijs didactiek woordgroep twee en toetsing
Woordenschatonderwijs - deel 2
Paul Filipiak
pratend en lezend woorden leren intro en overzicht
Pratend en lezend woorden leren; Intro en overzicht -0-
Paul Filipiak
Woorden in de klas
Woorden in de klas -1-
Paul Filipiak
Woordselectie en woordgroepen
Woordselectie en didactiek -5-
Paul Filipiak
Woordselectie, woordfrequentie, leerbehoeften
Woordselectie (1) -2-
Paul Filipiak
woordselectie en zins- en tekstbetekenis
Woordselectie (2) -3-
Paul Filipiak
Woordkennis en taalbeschouwing
Woordselectie (3) -4-
Paul Filipiak
Belang woordenschatonderwijs
Woordenschatonderwijs -6-
Paul Filipiak
Pratend woorden leren
Pratend woorden leren -7-
Paul Filipiak
Lezend woorden leren
Lezend woorden leren -8-
Paul Filipiak
Kennisgericht woorden leren
Kennisgericht woorden leren -9-
Paul Filipiak
Woordenschat toetsing
Toetsing -10-
Paul Filipiak
Woorden in het brein
Woorden in het brein -11-
Paul Filipiak
kwaliteitskenmerken woordenschatonderwijs en didactiek
Woordselectie en woordenschatdidactiek -12-
Paul Filipiak
Constructivisme en onderwijs -deel 1
Constructivisme en onderwijs - deel 1
Ewald Vervaet
Woordgebruik
Nadenken over goed woordgebruik
Paul Filipiak
Langdurig contact met woorden
In langdurig contact met woorden - deel 1
Paul Filipiak
Langdurig contact met woorden deel 2
In langdurig contact met woorden - deel 2
Paul Filipiak
Zaakvakwoorden zesstappenaanpak
Woorden leren in de zaakvakken - deel 1
Paul Filipiak
Zaakvakwoorden werkwijzen
Woorden leren in de zaakvakken - deel 2
Paul Filipiak
Zaakvakwoorden woordenboeken
Woorden leren in de zaakvakken - deel 3
Paul Filipiak
Zaakvakwoorden hulpmiddelen
Woorden leren in de zaakvakken - deel 4
Paul Filipiak
Wat is sociaal constructivisme -3.1
Constructivisme en onderwijs - deel 3.1
Ewald Vervaet
Psychologisch constructivisme met rijpheid
Constructivisme en onderwijs - deel 3.3
Ewald Vervaet
Constructivisme en kennisverwerving deel 2
Constructivisme en onderwijs - deel 2
Ewald Vervaet
Psychologisch constructivisme zonder rijpheid
Constructivisme en onderwijs - deel 3.2
Ewald Vervaet
Een excellente school - 2
Een excellente school (2): over de route waarlangs de collega's gingen
Minke Knol
Een excellente school -1
Een excellente school (1): door de bril van collega's die er werken
Minke Knol
De macht van de leerkracht
Wereldgericht onderwijs en schoolleiderschap - 1
Hartger Wassink
Het belang van subjectificatie in het onderwijs
Wereldgericht onderwijs en schoolleiderschap - 2
Hartger Wassink

Dossiers

Uw onderwijskundige kennis blijft op peil door 3500+ artikelen.