Cognitivisme
Het cognitivisme is een leertheorie en beschrijft hoe mensen kennis verwerven, ordenen en gebruiken in hun gedrag. Er wordt bij het cognitivisme vooral gekeken naar het waarnemen en verwerken van informatie. Ook geeft het cognitivisme inzicht in de verwerkingsprocessen die in de hersenen van mensen plaatsvinden.
In de zestiger jaren werd de behavioristische visie verdrongen door het cognitivisme. Toch zien we nog steeds aanhangers van de behavioristische leertheorie (bijvoorbeeld in de gedragstherapie). Ook is er recent in de sociale psychologie een opleving van het behaviorisme te zien.
Aanhangers van het cognitivisme benadrukken de impliciete en onbewuste processen die ons leren beïnvloeden. Verder lijken ook nogal wat bevindingen uit de neurowetenschappen goed aan te sluiten bij behavioristische grondprincipes.
Voorlopers van de cognitivistische theorie waren Ausubel en Gagné. Zij benadrukten vooral het informatieverwerkingsproces dat plaats vindt bij leren. Aansluiten bij voorkennis en rekening houden met de fasen van verwerking en de typen cognitieve leeruitkomsten waren centrale principes.
In de negentiger jaren was vooral de theorie van John Anderson populair: leren analyseren in termen van de overgang van declaratieve kennis naar procedurele kennis: van weten dat naar weten hoe of van verbale kennis naar toepassing.
Tegenwoordig herkennen we het cognitivisme in de leerpsychologie vooral in theorieën over cognitieve (mentale) belasting. Leren verloopt het beste volgens deze benadering wanneer er een optimale belasting van het werkgeheugen wordt gerealiseerd die niet te hoog maar ook niet te laag mag zijn.
Bron: Simons, R.J. (2015) Leren: wat is dat eigenlijk?.
Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!
Laatst geactualiseerd op 13 december 2022
Gerelateerd
Scholing

Leerlingen en de klas
Zo sta jij als leraar/docent sterk(er) voor de klas
oo.nl
oo.nl

E-learning module

Wat zijn coöperatieve werkvormen?
Doorloop deze gratis module over coöperatieve werkvormen
Wij-leren.nl Academie
Wij-leren.nl Academie


Van methodeslaaf naar didactisch expert.
Machiel Karels

Hoe kinderen leren: intelligentie - leerprocessen
Arja Kerpel

Dimensies van onderwijs
Machiel Karels

Constructivisme - leren als actief proces van kennisconstructie
Machiel Karels

Leren: wat is dat eigenlijk
Robert-jan Simons

Effectieve instructie met het Directe instructiemodel
Arja Kerpel

De ontbrekende schakel in onderwijs - inzicht in het conatieve deel
Joop Stroes

Constructivisme en onderwijs - deel 1
Ewald Vervaet

Constructivisme en onderwijs - deel 1
Ewald Vervaet

Constructivisme en onderwijs - deel 3.1
Ewald Vervaet

Constructivisme en onderwijs - deel 3.3
Ewald Vervaet

Constructivisme en onderwijs - deel 2
Ewald Vervaet

Constructivisme en onderwijs - deel 3.2
Ewald Vervaet

Wereldgericht onderwijs en schoolleiderschap - 4
Hartger Wassink

Effectief Rekenonderwijs op de basisschool
Korstiaan Karels

Handboek voor leraren
Marleen Legemaat

Wijze lessen: twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek
Machiel Karels

De Denkende Klas
Dick van der Wateren

Over schuttingen en grensgangers
Jan Bransen

Metacognitie in een video van één minuut uitgelegd
redactie

Wat zijn effecten van klassenverkleining in het voortgezet onderwijs?

Welke competenties zijn nodig voor begeleiders in hybride leeromgevingen?

Hoe geef je sterke rekenaars wat ze nodig hebben aan uitdaging?

Is bewegend leren effectief bij spelling?

Wat zijn de effecten van ervaringsgericht leren?

Hoe effectief is projectmatig werken in de bovenbouw?

Is de metafoor van de leerkuil bruikbaar?

Hoe neem je een betrouwbare intelligentietest af bij vluchtelingenkinderen?

Hoe stimuleer je leerlingen tot reflectie op hun leerproces?

Wat moet een docent kennen van de rekendidactiek wil hij effectief lesgeven?

Verbetering van de prestaties van vwo-leerlingen op academische synthesistaken met ‘Level up Instructions & Feedback Toolâ€...

Toepasbaarheid van scaffoldingstechnieken bij zelfregulatievaardigheden

De metadenkende leerling: effecten van de IMPROVE-methode

Invloed van cognitieve en motivationele differentiatie bij hoogbegaafde en getalenteerde leerlingen

Bevorderen van de ontwikkeling van intelligentie in de bovenbouw van de basisschool
[extra-breed-algemeen-kolom2]