Geletterdheid
Geletterdheid wil zeggen: het kunnen lezen en schrijven. Het begrip geletterdheid wordt op verschillende manieren gebruikt. Een gangbaar onderscheid is:
- Ontluikende geletterdheid. Dit is het eerste begin waarin geschreven taal een rol gaat spelen in het leven van een kind. Hierbij gaat het om kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar.
- Beginnende geletterdheid. Dit is het groeiende inzicht in de functies van geschreven taal, inzicht in het alfabetisch schrift en het verband tussen gesproken en geschreven taal. Een kind in deze fase leert eenvoudige woorden te verklanken, betekenis te verlenen aan geschreven taal en om woordjes te schrijven. Hierbij gaat het om kinderen in groep 1, 2 en 3.
- Gevorderde geletterdheid. In deze fase kunnen kinderen steeds sneller woorden herkennen en betekenis toekennen aan geschreven taal. In deze fase ontwikkelt ook het werken met teksten en het omzetten van gedachten en ideeën in geschreven taal. Hierbij gaat het om kinderen in groep 4 tot en met 8.
- Functionele geletterdheid. Aan het einde van de basisschool behoort een kind functioneel geletterd te zijn. Dat wil zeggen dat hij/zij in staat is om geschreven taal te lezen en schrijven in situaties in het maatschappelijk leven. Denk hierbij aan het lezen van een handleiding.
Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!
Laatst geactualiseerd op 31 januari 2022
Gerelateerd
Webinar
![Taalontwikkeling en taalbeleid](https://wij-leren.nl/images/iconen/screen-8908.jpg)
Taalontwikkeling en taalbeleid
Gratis webinar met Karen Heij
Wij-leren.nl Academie![](https://wij-leren.nl/img/linkwl.png)
Wij-leren.nl Academie
![](https://wij-leren.nl/img/linkwl.png)
Gratis webinar
![Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!](https://wij-leren.nl/images/iconen/academie-100.jpg)
Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!
Bekende experts delen hun kennis
Wij-leren.online Academie![](https://wij-leren.nl/img/linkwl.png)
Wij-leren.online Academie
![](https://wij-leren.nl/img/linkwl.png)
![Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!](https://wij-leren.nl/images/banners/webinars-leermodules-experts-470.jpg)
![Spellingvaardigheid](https://wij-leren.nl/images/iconen/spelling-aanpak-100.jpg)
Spellingvaardigheid en leren spellen (1) - relatie spellen en lezen.
Anna Bosman
![De speller](https://wij-leren.nl/images/iconen/spellingvaardigheid-100.jpg)
Spellingvaardigheid en leren spellen (2) - de speller.
Anna Bosman
![Leesrijpheid deel 2](https://wij-leren.nl/images/iconen/taal-voor-kleuters-leesrijpheid-100.jpg)
Analyse van de toets Taal voor Kleuters Deel 2.
Ewald Vervaet
![Fonemisch bewustzijn](https://wij-leren.nl/images/iconen/lastige-ouders-gesprekken-communicatie-100.jpg)
Het effect van klappen in lettergrepen op foneembewustzijn bij jonge kinderen
redactie
![Expliciete instructie](https://wij-leren.nl/images/iconen/effectieve-spelling-instructie-expliciet-100.jpg)
Spelling en expliciete instructie
Anna Bosman
![Leren spellen](https://wij-leren.nl/images/iconen/spelling-letters-vll-methode-100.jpg)
Leren spellen: de klanken bepalen de letters
Dolf Janson
![Rijk taalaanbod](https://wij-leren.nl/images/iconen/taalaanbod-spel-100.jpg)
Rijk taalaanbod door spel
Sieneke Goorhuis
![Spelling toetsen](https://wij-leren.nl/images/iconen/spelling-toetsen-100.jpg)
Spellingvaardigheid en leren spellen (5) - toetsen
Anna Bosman
![Lezen en spellen](https://wij-leren.nl/images/iconen/lezen-spellen-100.jpg)
Zo leer je kinderen lezen en spellen
Anna Bosman
![Spellen en stellen](https://wij-leren.nl/images/iconen/stellen-spellen-100.jpg)
Leren stellen en niet vergeten correct te spellen - Het succes van de zelfcorrectietraining
Anna Bosman
![Opbrengstgericht werken bij spelling](https://wij-leren.nl/images/iconen/ogw-spelling-100.jpg)
Opbrengstgericht lesgeven bij spelling
Dolf Janson
![Beter begrip door vloeiend lezen](https://wij-leren.nl/images/iconen/beter-begrip-vloeiend-lezen-100.jpg)
Beter begrip door vloeiend lezen
Karin van de Mortel
![Woordenschat verbinden met taalbeschouwing](https://wij-leren.nl/images/iconen/woordenschat-verbinden-taalbeschouwing-100.jpg)
Woorden en betekenissen
Dolf Janson
![leesproblemen, dyslexie, breinlezen deel 1](https://wij-leren.nl/images/iconen/leesproblemen-dyslexie-breinlezen-leesbanen-deel-een-100.jpg)
Leesproblemen en dyslexie -1-
Paul Filipiak
![Leesproblemen, dyslexie, woordbenoeming, deel twee](https://wij-leren.nl/images/iconen/leesproblemen-dyslexie-woordbenoeming-woordherkenning-begripsprobleem-deel-tweeshutterstock_274068050-100.jpg)
Leesproblemen en dyslexie -2-
Paul Filipiak
![leesproblemen, dyslexie, comorbiditeit deel 3](https://wij-leren.nl/images/iconen/leesproblemen-dyslexie-comorbiditeit-hyperlexie-tos-deel-drie-100.jpg)
Leesproblemen en dyslexie: Comorbiditeit -3-
Paul Filipiak
![leesproblemen, dyslexie, dysgrafie deel vier](https://wij-leren.nl/images/iconen/leesproblemen-fonologische-dyslexie-dysgrafie-deel-vier-100.jpg)
Leesproblemen: fonologische dyslexie -4-
Paul Filipiak
![Leesprolemen, dyslexie, hardnekkigheid, leessnelheid, deel vijf](https://wij-leren.nl/images/iconen/Leesproblemen-dyslexie-hardnekkigheid-leessnelheid-deel-vijf-100.jpg)
Leesproblemen en dyslexie: Hardnekkigheid -5-
Paul Filipiak
![Leesproblemen-dyslexie deel zes, preventie en leeshulp](https://wij-leren.nl/images/iconen/leesproblemen-dyslexie-preventie-leeshulp-leesobservatie-deel-zes-100.jpg)
Leesproblemen en dyslexie: Preventie -6-
Paul Filipiak
![Leesproblemen-dyslexie deel zeven, preventie](https://wij-leren.nl/images/iconen/leesproblemen-dyslexie-toetsing-methode-dyslexieverklaring-deel-zeven-100.jpg)
Leesproblemen en dyslexie: Preventie -7-
Paul Filipiak
![Leesproblemen-dyslexie, deel acht, goed leesonderwijs](https://wij-leren.nl/images/iconen/leesproblemen-dyslexie-goed-leesonderwijs-deel-acht-100.jpg)
Hulp bij leesproblemen en dyslexie -8-
Paul Filipiak
![Leesproblemen - dyslexie - hulpporgramma - deel negen](https://wij-leren.nl/images/iconen/leesproblemen-dyslexie-hulpprogrammas-deel-negen-100.jpg)
Leesproblemen en dyslexie: Hulpprogramma`s -9-
Paul Filipiak
![Leesproblemen - dyslexie; toegankelijkheid- deel tien](https://wij-leren.nl/images/iconen/leesproblemen-dyslexie-toegankelijkheid-deel-tien-100.jpg)
Leesproblemen en dyslexie: Toegankelijkheid -10-
Paul Filipiak
![De invloed van fonologische vaardigheden op leren lezen en schrijven](https://wij-leren.nl/images/iconen/fonologische-vaardigheden-relatie-lezen-100.jpg)
Fonologische vaardigheden -1-
Jeanne Buijks
![vloeiend van groep 2 naar 3](https://wij-leren.nl/images/iconen/overgang-groep-2-naar-3-vloeiend-100.jpg)
Vloeiend doorstromen van groep 2 naar groep 3
Aafke Bouwman
![speciale-hulp-fonologische-problemen-vo](https://wij-leren.nl/images/iconen/speciale-hulp-fonologische-problemen-vo-100.jpg)
Fonologische zwakte - Speciale hulp na het primair onderwijs -11-
Jeanne Buijks
![Leeshulp: van welke leesondersteuning leert je leerling nu echt?](https://wij-leren.nl/images/iconen/lerende-leeshulp-100.jpg)
Lerende leeshulp
Karin van de Mortel
![pratend en lezend woorden leren intro en overzicht](https://wij-leren.nl/images/iconen/pratend-en-lezend-woorden-leren-intro-overzicht-100.jpg)
Pratend en lezend woorden leren; Intro en overzicht -0-
Paul Filipiak
![Woorden in het brein](https://wij-leren.nl/images/iconen/pratend-en-lezend-woorden-leren-woorden-in-het-brein-100.jpg)
Woorden in het brein -11-
Paul Filipiak
![kwaliteitskenmerken woordenschatonderwijs en didactiek](https://wij-leren.nl/images/iconen/pratend-en-lezend-woorden-leren-kwaliteitskenmerken-didactiek-100.jpg)
Woordselectie en woordenschatdidactiek -12-
Paul Filipiak
![pratend en lezend woorden leren intro en overzicht](https://wij-leren.nl/images/iconen/pratend-en-lezend-woorden-leren-intro-overzicht-100.jpg)
Pratend en lezend woorden leren; Intro en overzicht -0-
Paul Filipiak
![Drie cruciale fases in het leesonderwijs van groep 3](https://wij-leren.nl/images/iconen/drie-cruciale-fases-leesonderwijs-groep-3-1001.jpg)
Drie cruciale fases in het leesonderwijs in groep 3
Anneke Bemer
![Succesvol beginnend lezen](https://wij-leren.nl/images/iconen/succesvol-beginnend-lezen-100.jpg)
Succesvol beginnend lezen
Paul Filipiak
![Verhelpen van technische leesproblemen bij begrijpend lezen deel 1](https://wij-leren.nl/images/iconen/verhelpen-technische-leesproblemen-bij-begrijpend-lezen-100.jpg)
Verhelpen van technische leesproblemen bij begrijpend lezen (1)
Paul Filipiak
![Verhelpen van technische leesproblemen bij begrijpend lezen deel 2](https://wij-leren.nl/images/iconen/verhelpen-technische-leesproblemen-bij-begrijpend-lezen-deel-twee-100.jpg)
Verhelpen van technische leesproblemen bij begrijpend lezen (2)
Paul Filipiak
![Succesvol beginnend lezen](https://wij-leren.nl/images/iconen/succesvol-beginnend-lezen-100.jpg)
Succesvol beginnend lezen
Paul Filipiak
![Verhelpen van technische leesproblemen bij begrijpend lezen deel 1](https://wij-leren.nl/images/iconen/verhelpen-technische-leesproblemen-bij-begrijpend-lezen-100.jpg)
Verhelpen van technische leesproblemen bij begrijpend lezen (1)
Paul Filipiak
![Verhelpen van technische leesproblemen bij begrijpend lezen deel 2](https://wij-leren.nl/images/iconen/verhelpen-technische-leesproblemen-bij-begrijpend-lezen-deel-twee-100.jpg)
Verhelpen van technische leesproblemen bij begrijpend lezen (2)
Paul Filipiak
![Letterkennis en lettervloeiendheid in groep 4](https://wij-leren.nl/images/iconen/letterweken-begin-groep-4-100.jpg)
Aandacht voor letterkennis en lettervloeiendheid in groep 4
Corine Treffers
Wat zijn effectieve verdiepingsopdrachten voor goede spellers?
redactie
![Zo ontdek ik het lezen - spellingsrijpheid](https://wij-leren.nl/images/iconen/zo-ontdek-ik-het-lezen-100.jpg)
Spellingonderwijs: pas als het kind er rijp voor is
Ewald Vervaet
![Werkmap begrijpend luisteren en woordenschat](https://wij-leren.nl/images/iconen/Werkmap-Begrijpend-luisteren-en-woordenschat-100.jpg)
Werkmap Begrijpend luisteren en woordenschat
Machiel Karels
![Werkmap fonemisch bewustzijn](https://wij-leren.nl/images/iconen/Werkmap-Fonemisch-bewustzijn-100.jpg)
Werkmap Fonemisch bewustzijn
Machiel Karels
![Vloeiend van groep twee naar drie](https://wij-leren.nl/images/iconen/vloeiend-van-groep-twee-naar-drie-100.jpg)
Vloeiend van groep 2 naar 3
Marleen Legemaat
![Zo ontdek ik het lezen!](https://wij-leren.nl/images/iconen/zo-ontdek-ik-het-lezen-ewald-vervaet-100.jpg)
Zo ontdek ik het lezen!
Machiel Karels
![Technisch lezen in een doorlopende lijn](https://wij-leren.nl/images/iconen/technisch-lezen-in-een-doorlopende-lijn-100.jpg)
Technisch lezen in een doorlopende lijn; een praktisch handboek voor de basisschool.
Paul Filipiak
![Dyslexie of leesprobleem? Tjipcast 025](https://wij-leren.nl/img/icon_video.jpg)
Dyslexie of leesprobleem? Tjipcast 025
redactie
[extra-breed-algemeen-kolom2]