Autonomie-ondersteunend lesgeven
In de literatuur worden diverse aanpakken beschreven die het vergroten van de motivatie van leerlingen tot doel hebben.
Eén van de aanpakken die effectief is gebleken, is autonomie-ondersteunend lesgeven1.
Leerlingen hebben de behoefte om zelf hun gedrag te sturen en daarmee aan autonomie. Leraren die de autonomie van hun leerlingen ondersteunen, doen dat door autonomie-ondersteunend les te geven en aandacht te besteden aan vier aspecten.
1. Het geven van betekenisvolle uitleg.
Zij sluiten zoveel mogelijk aan bij de belevingswereld van de leerlingen en de actualiteit. Daarnaast geven ze de leerlingen informatie over de relevantie van de taak.
2. Het gebruiken van informatieve taal.
Ze gebruiken voornamelijk informatieve taal in plaats van dwingende taal. De leerling krijgt hierdoor inzicht in het belang - het waarom - van het uitvoeren van een bepaalde taak en is hierdoor eerder geneigd de taak uit te voeren.
3. Het bieden van betekenisvolle keuzes mét structuur.
Zij bieden leerlingen keuzes in de personen met wie de leerling wilt werken, het moment waarop, de aanpak of volgorde die hij gebruikt of de vorm waarin hij het werk wilt presenteren.Ze bieden echter wel duidelijke kaders waarbinnen keuzes mogelijk zijn. Onbeperkte of onoverzichtelijke keuzevrijheid kan namelijk verlammend werken.
4. Het verplaatsen in de leerling.
Ze luisteren oprecht en houden rekening met de gevoelens of weerstand van een leerling.
Het ervaren van autonomie-ondersteuning draagt bij aan meer inzet en betere prestaties van leerlingen, doordat leerlingen weten waarom de taak zinvol voor hen is en ze eerder geneigd zijn diepgaander leerstrategieën toe te passen.
1 Hornstra, L., & Weijers, D., Van der Veen, I., & Peetsma, T. (2016). Motiverend lesgeven. Universiteit Utrecht, Kohnstamm Instituut en Universiteit van Amsterdam.
Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!
Laatst geactualiseerd op 10 augustus 2022
Gerelateerd
![De intern begeleider als kwaliteitscoördinator](https://wij-leren.nl/images/iconen/De intern begeleider als kwaliteitscoördinator.jpg)
Medilex Onderwijs
![](https://wij-leren.nl/img/linkwl.png)
![7 valkuilen bij veranderprocessen in het onderwijs](https://wij-leren.nl/images/iconen/machiel-karels-2020-100.jpg)
Wij-leren.nl Academie
![](https://wij-leren.nl/img/linkwl.png)
![Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!](https://wij-leren.nl/images/iconen/academie-100.jpg)
Wij-leren.online Academie
![](https://wij-leren.nl/img/linkwl.png)
![Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!](https://wij-leren.nl/images/banners/webinars-leermodules-experts-470.jpg)
![Feedback geven](https://wij-leren.nl/images/iconen/feedback-geven-100.jpg)
![Kindgesprekken](https://wij-leren.nl/images/iconen/kindgesprekken-eigenaarschap-opbrengsten-100.jpg)
![Effectieve feedback in het onderwijs](https://wij-leren.nl/images/iconen/effectieve-feedback-in-het-onderwijs-100.jpg)
![Montessori onderwijs methode](https://wij-leren.nl/images/iconen/montessori-methode-theorie-100.jpg)
![Motivatie](https://wij-leren.nl/images/iconen/motivatie-onderwijs-zelfdeterminatietheorie-100.jpg)
![Groepsfeedback](https://wij-leren.nl/images/iconen/werkvormen-groepsgewijze-feedback-100.jpg)
![Motivatie vergroten leerlingen](https://wij-leren.nl/images/iconen/motivatie-vergroten-leerlingarena-verbeterbord-100.jpg)
![Motivatie vmbo](https://wij-leren.nl/images/iconen/training-vmbo-leerlingen-motiveren-100.jpg)
![Zelf gereguleerd leren](https://wij-leren.nl/images/iconen/zelf-gereguleerd-leren-100.jpg)
![Autonome motivatie](https://wij-leren.nl/images/iconen/motivatie-autonoom-100.jpg)
![Motivatie door feedback](https://wij-leren.nl/images/iconen/motivatie-oplossingsgerichte-feedback-100.jpg)
![Zelfstandig leergedrag VO](https://wij-leren.nl/images/iconen/zelfstandig-leergedrag-vo-100.jpg)
![Zelfstandig leergedrag VO](https://wij-leren.nl/images/iconen/zelfstandig-leergedrag-vo-100.jpg)
![Loslaten van een lesmethode is moeilijk maar de moeite waard](https://wij-leren.nl/images/iconen/loslaten-methode-vertrouwen-angst-100.jpg)
![Summatieve toetsing op weg naar zelfstandigheid](https://wij-leren.nl/images/iconen/summatieve-toetsing-zelfstandigheid-100.jpg)
![10 vragen over autonomie](https://wij-leren.nl/images/iconen/autonomie-betekenis-100.jpg)
![Leerpotentieel verdieping](https://wij-leren.nl/images/iconen/jonge-leerling-vo-100.jpg)
![Betrokkenheid! - Marzano](https://wij-leren.nl/images/iconen/betrokkenheid-100.jpg)
![De lerende mens](https://wij-leren.nl/images/iconen/de-lerende-mens-100.jpg)
![Benut het leerpotentieel van alle leerlingen](https://wij-leren.nl/images/iconen/benut-leerpotentieel-alle-leerlingen-100.jpg)
![Interne sturing](https://wij-leren.nl/images/iconen/interne-sturing-autonomie-100.jpg)
![Zelfregulatie in een video van één minuut uitgelegd](https://wij-leren.nl/img/icon_video.jpg)
![Controlerend lesgeven in een video van één minuut uitgelegd](https://wij-leren.nl/img/icon_video.jpg)
![Autonome motivatie in een video van één minuut uitgelegd](https://wij-leren.nl/img/icon_video.jpg)
![Maarten van Buuren over autonomie en zelfsturing volgens Spinoza](https://wij-leren.nl/img/icon_video.jpg)
![Motivatie in een video van één minuut uitgelegd](https://wij-leren.nl/img/icon_video.jpg)
![Gecontroleerde motivatie in een video van één minuut uitgelegd](https://wij-leren.nl/img/icon_video.jpg)
![Psychologische basisbehoeften in een video van één minuut uitgelegd](https://wij-leren.nl/img/icon_video.jpg)
![Hoeveel eigenaarschap kunnen professionals aan? Tjipcast 0012](https://wij-leren.nl/img/icon_video.jpg)
![Het belang van autonomie en zelfsturing: Tjipcast 002](https://wij-leren.nl/img/icon_video.jpg)