Spelontwikkeling

De spelontwikkeling is de ontwikkeling die het kind doormaakt in het spelen. Spel ís ontwikkeling. Spel legt de verbinding tussen de echte wereld en de innerlijke wereld van het kind.  De ontwikkeling in het spel van kinderen verloopt volgens fasen:

• Sensomotorisch of manipulatief spel. (ongeveer de leeftijd van begin groep 1). Al manipulerend verkent het kind eigenschappen en kenmerken van allerlei voorwerpen. Dit legt niet alleen een goede basis voor allerlei reken- en wiskundige activiteiten, maar is ook voorwaarde om het spel te verdiepen. Pas dan gaan kinderen namelijk nieuwe betekenissen aan die materialen verbinden. En die betekenissen zijn weer van belang om tot goed rollen- en constructiespel te kunnen komen.
• Symbolisch spel, ook wel rollenspel genoemd. (ongeveer de leeftijd van eind groep 1, begin groep 2). Het kind gaat voorwerpen betekenissen geven. Het voorwerp wordt dan als symbool gebruikt voor iets anders. Kinderen gaan de rol die ze het voorwerp toekennen ook spelen. Ze laten poppetjes praten, bang worden, weglopen, enzovoort. Essentieel in deze fase is dat de kinderen taal gaan gebruiken bij het spelen met voorwerpen. Kinderen gaan zelf de rol aannemen van iemand en zijn zich daar ook van bewust. “En toen was ik de bakker ….” Ze gaan ook praten en handelen zoals de personen dat doen die ze spelen. Met deze ‘stap’ laat het kind zien dat het zich kan verplaatsen in andere personen of situaties. 
• Thematisch rollenspel. (ongeveer de leeftijd van eind groep 2). Het kind kan samen met anderen een spelidee opbouwen en spelen. Het kan een rol vasthouden en inspelen op de rollen van anderen. Het handelen en de taal worden steeds meer gestuurd door het vooraf overdenken van de activiteit.

Spel weerspiegelt de ontwikkelingsbevorderingen én bevordert de (totale) ontwikkeling.

Gerelateerd

Ontwikkeling van kleuters

Sensomotorische, sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling
Medilex Onderwijs 

Sociale vaardigheden - inzicht in het eigen gevoelsleven

Machiel Karels

Sociale vaardigheden - omgaan met de ander

Machiel Karels

Sociaal emotionele vaardigheden - uitgebreid overzicht

Machiel Karels

Rol spelontwikkeling bij weerbaar maken zwakke leerlingen

Hans van Rijn

Rijk taalaanbod door spel

Sieneke Goorhuis

Het vrije spel

Sieneke Goorhuis

Sociogram: inzicht in sociale relaties en tips voor de leerkracht

Arja Kerpel

De betekenis van spel voor de sociaal-emotionele ontwikkeling

Hans van Rijn

Hoe kunnen we SOVA-trainingen verbeteren?

Ernst van Grol

Sociaal? Vaardig! Het stimuleren van de sociaal-emotionele vaardigheden

Arja Kerpel

Grenzen aangeven - Theorieboek groepsdynamica

Ernst van Grol

Psychosociale ontwikkeling jonge kinderen gebaat bij vrij spel

Louise Berkhout

Wat maakt kinderen gelukkig?

Steven Pont

Peuters niet behandelen alsof het al echte leerlingen zijn

Sieneke Goorhuis

Welk effect hebben complimenten op zelfvertrouwen?

Heeft stoeien op school altijd een positief effect op kinderen?

Levert spel en beweging een bijdrage aan sociaal en emotioneel leren?

Hoe herken je hoogsensitiviteit en hoe ga je er mee om?

Effect van onderwijs op basis van Human Dynamics-theorie

Draagt kunsteducatie bij aan sociaal-emotionele vaardigheden?

Hoe versterken leraren met Asperger hun sociale vaardigheden?

Presteren kinderen beter door ‘bewegend leren’?

Bewegend leren: hebben jongens en meisjes er evenveel baat bij?

Schoolsucces in de brugklas: welke sociaal emotionele competenties heb je nodig?

Verbaal uiten van gevoelens: bevordert dat het welbevinden van leerlingen?

Invloed sociaal klimaat op ontwikkeling van sociale competenties in het basisonderwijs

Onderwijsachterstandenbeleid op voorschool en basisschool

Samenstelling van de klas en cognitieve en sociaal-emotionele uitkomsten

Peuters begeleiden bij spel is goed voor hun leervermogen