Burgerschapsvorming

Burgerschapsvorming is het vormen van leerlingen die actief meedoen aan de samenleving en een positieve bijdrage leveren aan de samenleving. Het is geen vak, maar een taak van de school. Scholen zijn wettelijk verplicht om deze taak uit te voeren, de inspectie ziet hierop toe. Scholen hebben ruimte om dit burgerschapsonderwijs op eigen wijze vorm te geven. Bij burgerschapsvorming gaat het vooral om de houding en de vaardigheden van de leerlingen. De school is hier een geschikte oefenplaats voor. Het burgerschapsonderwijs moet in ieder geval bestaan uit de volgende kern:

1. Het bijbrengen van kennis over de democratie en rechtstaat zelf en de grondrechten van de mensen. Voor het primair onderwijs gaat dit over kerndoel 36 tot en met 39.
2. Het bijbrengen van kennis over, inzicht hebben in de werking van en respect hebben voor de achterliggende basiswaarden ook in onderling verband. De basiswaarden zijn: vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Dit betekent dat kinderen kennis moeten krijgen over verschillen in godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, afkomst, geslacht, handicap of seksuele gerichtheid en dat iedereen gelijk behandeld moet worden.
3. Het ontwikkelen van sociale en maatschappelijke competenties. Leerlingen moeten op school leren om samen te werken en te leven, om te gaan met maatschappelijke spelregels, hun mening leren vormen en die van anderen respecteren en hun eigen identiteit leren ontwikkelen.
4. Het bieden van een respectvolle oefenplaats waarin actief geoefend kan worden met de basiswaarden en burgerschapswaarden geïnternaliseerd kunnen worden. 

Laatst geactualiseerd op 15 februari 2022

Gerelateerd

Van vrijheid van onderwijs naar vrijheid voor onderwijs; een onderwijspedagogisch argument.

Gert Biesta

Toetsen maken: Dat is niet het doel van ons onderwijs!.

Dolf Janson

Aan de slag met burgerschapsvorming

Jaap Versfelt

Persoonsvorming in het onderwijs: Socialisatie of subjectificatie?

Gert Biesta

Games en burgerschap

redactie

Burgerschap in de school

René Leverink

Niet meedrinken in de keet. Leerplankader voor een gezonde leefstijl

René Leverink

De Samenlevingsgerichte School

Peter de Vries

Aandacht voor brede vaardigheden

Bertine van den Oever

Hoe pak je discriminatie effectief aan?

redactie

Morele groei vanuit het kind zelf -1-

Hilde van Rossen

Morele groei vanuit het kind zelf -2-

Hilde van Rossen

Sociaal-emotionele vaardigheden: de basis voor je leven leg je op school

Anne-Wil Abrahamse

De Staat van het Onderwijs 2020

Myriam Lieskamp

Pedagogische en levensbeschouwelijke eigenheid bij burgerschapsvorming

Gert Biesta

Democratisering van scholen en onderwijs door Student Voice

Carien Verhoeff

Aan de slag met burgerschapsvorming

Jaap Versfelt

Aan de slag met burgerschapsvorming

Jaap Versfelt

Een school in transitie - samenhang tussen vorm en inhoud

Machiel Karels

Een curriculum is nog geen visie

Gert Biesta

Aleid Truijens: “Was onderwijs ooit niet-opbrengstgericht?”

René Leverink

Onderwijs te eenzijdig gericht op kennisresultaat

Alex de Bruijn

En niet andersom? - Over het democratisch tekort in het advies van de Onderwijsraad met betrekking tot artikel 23

Gert Biesta

Omix Webtalks met Adjiedj Bakas - De onderwijsinrichting van morgen

redactie

Omix Webtalks met Ben Tiggelaar - Leiderschap en verandering in het onderwijs.

redactie

Hoe is de mens geworden wie hij is? Tjipcast 006

redactie

Hoeveel eigenaarschap kunnen professionals aan? Tjipcast 0012

redactie

Is de SDQ een betrouwbaar meetinstrument?

Leren leerlingen van het vmbo anders?

Welke competenties zijn nodig voor begeleiders in hybride leeromgevingen?

Wat brengt mbo-studenten tot de keuze voor een buitenlandervaring?

Hoe bevorder je duurzaam afvalgedrag van leerlingen?

Kunnen geschiedenislessen historisch tijdsbesef versterken?

Hoe krijg je mbo-studenten aan het lezen?

Wat is het effect van bestuurlijke inrichting in het primair onderwijs?

Hoe kan tijdens de stage zelfsturend leren bij mbo-studenten worden bevorderd, zodat het leerrendement wordt vergroot?

Hoe kunnen middelbare scholen zich verbinden met de wijk?

Invloed van scholen op burgerschap van leerlingen

Schoolkenmerken voor ontwikkeling van burgerschapscompetenties

Burgerschapsonderwijs in het voortgezet onderwijs internationaal vergeleken

Individueel maatwerk in voortgezet onderwijs (MEGAband)

Onderwijssystemen en de socialisatie van leerlingen in actief burgerschap