Responsiviteit

Responsiviteit is de afgestemde houding die een onderwijsprofessional heeft naar kinderen. De onderwijsprofessional reageert op signalen die kinderen uitzenden en doet dit op een passende en stabiele wijze, rekening houdend met  de onderwijsleersituatie waarin zij zich bevinden .
 
Een afgeleid begrip is reponsieve instructie: De onderwijsprofessional ondersteunt kinderen bij het kiezen, plannen, uitvoeren en evalueren van activiteiten. 
De onderwijsprofessional geeft ruimte aan eigen initiatieven van het kind en stemt haar aanbod daarop af, waarbij ze haar eigen (onderwijs)bedoeling in het achterhoofd houdt. Het doel van deze aanpak is om het kind bewust te maken van zijn/haar mogelijkheden op een positieve manier.

Voorbeelden van responsief gedrag

De onderwijsprofessional laat de kinderen ervaren beschikbaar te zijn:
 
Zij luistert open en met een nieuwsgierige houding.
Zij neemt de tijd voor gesprekjes.
Ze gaat bij het kind zitten en is sensitief voor het spel en de beleving daarvan van het kind.
Zij ondersteunt het kind in zijn gevoel van competentie:
 
Zij geeft vaak positieve feedback
Zij laat het kind merken dat zij hoge verwachtingen heeft.
Zij daagt het kind uit tot actieve betrokkenheid: 
 
Zij laat het kind kiezen en nodig het uit om te vertellen over zijn keuze.
Zij helpt het kind bij het nemen van een beslissing, respecteert de beslissing en voegt een volgend element toe. 

Literatuur

  • Castelijns J. (et al) 1996 Responsieve instructie in de onderbouw. Amersfoort: CPS
  • Kuyk, J van et al. 2003 Piramide-boek deel 2, Arnhem: Cito.
  • Mark, S. & Mulderij, K.M. (2008). Pedagogische sensitiviteit, aanleg of aan te leren? Verkregen op 25 september 2013, van http://hetkind.org/wp-content/uploads/2011/07/Aanleg-of-aan-te-leren.pdf.
  • Orthopedagogisch Project Afstemming (O.P.A.), SWV 4.2
  • Stevens, L. (2014). Vertrouwen en zelfvertrouwen als kwaliteiten van ontwikkeling en leren. Geraadpleegd op 30-11-2016, van https://wij-leren.nl/zelfvertrouwen.php
  • Bron van deze beschrijving: SLO

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Laatst geactualiseerd op 1 augustus 2022

Gerelateerd

Lespakket
Veilig van A naar B met Streetwise Digitaal
Veilig van A naar B met Streetwise Digitaal
Probeer de nieuwe digitale leerlijn van de ANWB schooljaar 2023-2024 gratis uit. Meld je nu aan!
ANWB 
Scholing
Leerlingen en de klas
Leerlingen en de klas
Zo sta jij als leraar/docent sterk(er) voor de klas
oo.nl 
Webinar
Burgerschap door sociale cohesie in de klas
Burgerschap door sociale cohesie in de klas
Webinar met Gert-Jan Veerman
Wij-leren.nl Academie 
Veilig van A naar B met Streetwise DigitaalIntern werkmodel
Het intern werkmodel of het denken van de leraar.
Luc Stevens
Zelfvertrouwen
Vertrouwen en zelfvertrouwen als kwaliteiten van ontwikkeling en leren.
Luc Stevens
Getraumatiseerde kinderen
Connectie in plaats van correctie - kinderen met trauma
Willem de Jong
Gedragsproblemen tips
Gedragsproblemen: rol pedagogische sensitiviteit leerkracht
Peter de Vries
Gedragsproblemen in de klas
Gedragsproblemen in de klas
Arja Kerpel


Inschrijven nieuwsbrief

Inschrijven nieuwsbrief



Inschrijven nieuwsbrief

Omix Webtalks met Joost Leenders - Excelleren in het onderwijs
Omix Webtalks met Joost Leenders - Excelleren in het onderwijs
redactie
Betrokkenheid in een video van één minuut uitgelegd
Betrokkenheid in een video van één minuut uitgelegd
redactie
Wat is de invloed van management op werk, leven en democratie?
Wat is de invloed van management op werk, leven en democratie?
redactie
Omix Webtalks met Jitske Kramer - Culturen en tribes in het onderwijs.
Omix Webtalks met Jitske Kramer - Culturen en tribes in het onderwijs.
redactie
Omix Webtalks met Remco Claassen - Ikologie in het onderwijs
Omix Webtalks met Remco Claassen - Ikologie in het onderwijs
redactie
Hoe wordt de mens gevormd door zijn tribe? Tjipcast 035
Hoe wordt de mens gevormd door zijn tribe? Tjipcast 035
redactie
Hoe krijg je middelbare scholieren geïnteresseerd in het vak van leerkracht?
Hoe krijg je middelbare scholieren geïnteresseerd in het vak van leerkracht?
redactie
Hoe krijg je middelbare scholieren geïnteresseerd?
Hoe krijg je middelbare scholieren geïnteresseerd?
redactie
Roos van Leary in een video van één minuut uitgelegd
Roos van Leary in een video van één minuut uitgelegd
redactie
Gezinsproblematiek en gedragsontwikkeling
Gezinsproblematiek: wat doet dit met een kind?
Hoogbegaafde kinderen homogene of heterogene klas
Wanneer voelen hoogbegaafde kinderen zich op hun plek?
leren van leerlingen basis-kader-beroepsgerichte leerweg
Leren leerlingen van het vmbo anders?
Loopbaanbegeleider van invloed op welbevinden mbo-er
Heeft een vaste LOB-begeleider meerwaarde voor studenten?
Effect van inrichting van schoolgebouw
Wat is het effect van de inrichting van schoolgebouwen?
Inzet en inzicht door sociogrammen
Hoe zet je sociogrammen bruikbaar in?
Bevorderen van duurzaam afvalgedrag leerlingen
Hoe bevorder je duurzaam afvalgedrag van leerlingen?
Stimulansen voor het effectief kennisdelen in professionele netwerken
Hoe stimuleer je actief kennisdeling?
Beoordelen door leraren op verschillende wijzen en self-efficacy
Welke wijze van beoordelen draagt bij aan self-efficacy?
Voelen leerlingen zich veiliger op vo in een kleine klas?
Voelen kleine klassen veiliger voor onderbouwleerlingen voortgezet onderwijs?
Emotionele processen leraren
Lesgeven en emotionele processen bij leraren: transactionele verbanden met welzijn van leraren en functioneren van leerlingen
Geloof eigen kunnen leraren
Omgaan met diversiteit en geloof in eigen kunnen van leraren
Veranderaanpak leerKRACHT 2013 2014
Evaluatieonderzoek veranderaanpak leerKRACHT 2013-2014
Motivatie verhogen TIME
Verbetering motivatie en studieloopbaan in het mbo met TIME - OnderwijsBewijs
[extra-breed-algemeen-kolom2]



attitude
betrokkenheid
observeren
persoonlijk meesterschap
roos van leary
veiligheid
welbevinden

 

Mis geen bijdragen

Inschrijven nieuwsbrief

Volg wij-leren.nl

Volg ons op LinkedIn Volg ons op twitter Volg ons op facebook Volg ons op instagram Volg ons op pinterest