Een fixed mindset is een manier van denken waarin iemand gelooft dat persoonlijke eigenschappen, zoals intelligentie, talent en vaardigheden, vastliggen en niet wezenlijk kunnen veranderen. Dit concept werd geïntroduceerd door de psychologe Carol Dweck in haar onderzoek naar motivatie en leren.
Mensen met een fixed mindset zien succes vaak als een bevestiging van hun aangeboren kwaliteiten. Ze vermijden uitdagingen omdat ze bang zijn om te falen, wat gezien wordt als een bewijs van een gebrek aan capaciteit. Feedback en kritiek worden vaak opgevat als een persoonlijke aanval, in plaats van een kans om te groeien. Hierdoor ontwikkelen ze minder vaak nieuwe vaardigheden en bereiken ze zelden hun volledige potentieel.
In een fixed mindset leiden inspanningen soms tot frustratie, omdat men gelooft dat hard werken weinig zin heeft als talent ontbreekt. Dit kan ook negatieve gevolgen hebben voor sociale interacties, waarbij het succes van anderen als een bedreiging wordt ervaren.
Het tegenovergestelde van een fixed mindset is een growth mindset, waarin wordt geloofd dat kwaliteiten en vaardigheden kunnen worden ontwikkeld door oefening, doorzettingsvermogen en leren. In onderwijs en persoonlijke ontwikkeling wordt vaak gestreefd naar het bevorderen van een growth mindset, omdat deze houding de kans op succes en voldoening vergroot.
Laatst geactualiseerd op 20 januari 2025