Ouderbeleid in scholen met veel en weinig achterstandsleerlingen

Geplaatst op 1 juni 2016

Onderzoeksvraag 1: Op welke wijze streven scholen naar samenwerking en afstemming met ouders op het gebied van opvoeding gericht op bestrijding van onderwijsachterstanden? Worden ouders als klant dan wel partner van de school benaderd? Zijn er theoretisch en/of empirisch samenwerkingsvarianten te onderscheiden?

Bijna alle scholen proberen de betrokkenheid van ouders thuis bij de ontwikkeling van het leerproces van hun eigen kind te bevorderen door hen te stimuleren thuis (voor) te lezen, samen met hun kind de bibliotheek te bezoeken en met hun kind te praten over school. Schoolleiders zien ouders zowel als klanten alsook als partners. Samenwerking tussen school en inbreng van ouders bij opvoeding en onderwijs hangt samen met een positieve visie van schoolleiders op de rol van ouders als (mogelijke) partners van leerkrachten.

Onderzoeksvraag 2: Op welke wijze gebruiken scholen de huidige middelen die hen ter beschikking staan (bv. MR, schoolgids) om de relatie met ouders te onderhouden?

De middelen die scholen hanteren om de relatie met ouders te onderhouden zijn: koffieochtenden en inloopmiddagen op school (op achterstandsscholen in de ‘ouderkamer’), huisbezoeken, opvoedingsadvisering en –ondersteuning, ouders hand- en spandiensten laten verrichten en ouders laten denken en meebeslissen over beleidsvraagstukken. Dit laatste gebeurt slechts op een gering aantal ‘witte’ scholen.

Onderzoeksvraag 3: Wat zijn de randvoorwaarden voor succesvolle deelname, samenwerking en afstemming en op welke punten zijn er verbeteringen nodig?

De inschatting van schoolleiders is dat ouders van kinderen uit een middelbaar of hoger milieu gemiddeld genomen vaker over de gewenste attitude, kennis en vaardigheden beschikken om met leerkrachten samen te werken dan ouders uit een lager milieu. Uit de verdiepende casestudies blijkt dat belangrijke randvoorwaarden voor betrokkenheid van allochtone ouders zijn: begeleiding vanuit een schoolbegeleidingsdienst of gemeente, voldoende faciliteiten en voorzieningen en bevlogen schoolleiders die schoolteams weten te enthousiasmeren. Een belangrijke voorwaarde voor ouderparticipatie op scholen met weinig achterstandsleerlingen is dat scholen zich willen openstellen voor (kritische) ouders die een bijdrage willen leveren aan het verbeteren van de school als gemeenschap.

Onderzoeksvraag 4: Is er sprake van samenhang tussen samenwerkingsvarianten en achtergrondkenmerken (bv. ouderpopulatie)?

Schoolleiders op scholen met achterstandsleerlingen zien ouders minder vaak als partners dan schoolleiders op scholen met weinig of geen achterstandsleerlingen, omdat ouders volgens hen niet altijd de vaardigheden hebben om op een gelijkwaardig niveau te communiceren over opvoeding en onderwijs én dat zij zich niet altijd verantwoordelijk voelen om thuis een bijdrage te leveren aan de ontwikkelingskansen van hun kinderen.

Onderzoeksvraag 5: Valt er al iets te zeggen over de impact van de verschillende activiteiten op bijvoorbeeld deelname, samenwerking, en consistentie in ouder-school opvattingen?

De samenwerking tussen ouders en leerkrachten op ‘witte’ scholen leidt tot meer gebruik van inspraakmogelijkheden van ouders, verbetering van het welbevinden en het gedrag van leerlingen en verlichting van de werkdruk voor leerkrachten. Op ‘zwarte’ scholen geeft dit aan de leerkrachten meer begrip voor de culturele achtergronden van de ouders en voor een deel van de allochtone ouders leidt dit tot een verbetering van het Nederlands. Participatie op school kan met name voor allochtone moeders er toe bijdragen dat zij (verder) uit hun sociale isolement geraken, participeren aan verschillende activiteiten en hun kansen op de arbeidsmarkt vergroten.

Onderzoeksvraag 6: In hoeverre biedt internationale kennis wat betreft de relatie ouders
en school verdieping en verklaringen voor de Nederlandse context?

Voor een succesvolle relatie tussen ouders en school is het belangrijk dat schoolteams over diverse strategieën beschikken om met uiteenlopende soorten en groepen van ouders om te gaan.

Deze tekst is overgenomen uit de samenvatting van het eindrapport; zie bij Publicatie(s) hieronder.

 

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Details van het onderzoek

  
NWO-projectnummer:  413-05-014
Titel onderzoeksproject:  Ouderbeleid in scholen met veel en weinig achterstandsleerlingen
Looptijd:15-09-2005 tot 18-04-2008

Projectleider(s)

Naam Instelling E-mail
Dr. F.C.G. Smit Radboud Universiteit Nijmegen f.smit@its.ru.nl

Publicatie(s)

Relevante links(s)

[Bron: Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO)]

Gerelateerd

Scholing
Schoolleiding en -organisatie
Schoolleiding en -organisatie
De kwaliteit van de school start met een visie en goede organisatie
oo.nl 
Lespakket
Veilig van A naar B met Streetwise Digitaal
Veilig van A naar B met Streetwise Digitaal
Probeer de nieuwe digitale leerlijn van de ANWB schooljaar 2023-2024 gratis uit. Meld je nu aan!
ANWB 
E-learning module
Culturele diversiteit (po)
Culturele diversiteit (po)
Omgaan met cultureel bepaald gedrag
Medilex Onderwijs 
E-learning module
Wat is ouderbetrokkenheid?
Wat is ouderbetrokkenheid?
Gratis online module over ouderbetrokkenheid in het VO
Wij-leren.nl Academie 
Veilig van A naar B met Streetwise DigitaalOuders en VVE
Ouderbetrokkenheid in voor- en vroegschoolse educatie
Annemieke Top
Gelijke kansen
Sociaal milieu nog altijd van invloed op schoolloopbaan
Annemieke Top
Kansenongelijkheid in het onderwijs
Aan de slag met kansenongelijkheid in het onderwijs
Jaap Versfelt
Armoede op school
Armoede op school
redactie


Inschrijven nieuwsbrief

Inschrijven nieuwsbrief



Inschrijven nieuwsbrief

Hoe kicken we af van zinloze routines? Tjipcast 018
Hoe kicken we af van zinloze routines? Tjipcast 018
redactie
Omix Webtalks met Remco Claassen - Ikologie in het onderwijs
Omix Webtalks met Remco Claassen - Ikologie in het onderwijs
redactie
Ouderbetrokkenheid in een video van één minuut uitgelegd
Ouderbetrokkenheid in een video van één minuut uitgelegd
redactie
Hoe organiseer je als school kwalitatief goed onderwijs? Tjipcast 044
Hoe organiseer je als school kwalitatief goed onderwijs? Tjipcast 044
redactie
Hoe krijg je hoopgeleide mensen met een WW-uitkering voor de klas?
Hoe krijg je hoopgeleide mensen met een WW-uitkering voor de klas?
redactie
Wat doen scholen aan het oplossen van het lerarentekort?
Wat doen scholen aan het oplossen van het lerarentekort?
redactie
Gezinsproblematiek en gedragsontwikkeling
Gezinsproblematiek: wat doet dit met een kind?
Niveauverschillen havo en vwo leerlingen
Waarin verschillen havo- en vwo-leerlingen van elkaar?
Effecten van aanpakken voor een soepele overgang naar po
Vier jaar! Hoe stimuleer je een soepele overgang naar de basisschool?
Muziekonderwijs en onderwijsprestaties achterstandsleerlingen
Heeft muziekonderwijs positieve invloed op onderwijsprestaties?
Ouderversie van de SDQ geschikt om problemen te signaleren
Is de SDQ een betrouwbaar meetinstrument?
Onderwijsachterstanden en leervertraging door corona
Onderwijsachterstand of leervertraging? Welke term gebruik je wanneer?
Interventies ter bevordering van sociale vaardigheden en ef volwassenen
Wat is helpend ter bevordering van sociale vaardigheden en executieve functies van volwassenen?
Leidt eigenaarschap tot betere leerprestaties?
Leidt eigenaarschap tot betere leerprestaties?
Hoe bevorder je studievaardigheden en zelfsturing van laagopgeleide nt2 leerlingen?
Hoe bevorder je zelfsturing van laagopgeleide nt2-leerlingen?
Werken met minder leerkrachten en kwaliteit behouden
Hoe kun je werken met minder leerkrachten en toch kwaliteit behouden?
Communicatie thuis
Differentiatie in ouderbetrokkenheid: het belang van thuis communiceren
Ouderbetrokkenheid VVE
Differentiatie in ouderbetrokkenheid in de voor- en vroegschoolse educatie
Studiekeuze vmbo
De rol van ouders bij studiekeuze en beroepskeuze in (v)mbo
Intrinsieke motivatie
Het motiveren van leerlingen met verschillende prestatieniveaus en achtergrondkenmerken
Nurture of nature
Invloed van gezin, school en docent op ontwikkeling natuurlijke talenten in het basisonderwijs
[extra-breed-algemeen-kolom2]



achterstandsleerlingen
ouderbetrokkenheid
schoolbegeleidingsdienst
werkdruk

 

Mis geen bijdragen

Inschrijven nieuwsbrief

Volg wij-leren.nl

Volg ons op LinkedIn Volg ons op twitter Volg ons op facebook Volg ons op instagram Volg ons op pinterest