Kennisplatform
Hoe geef je een passend schooladvies?

8 vragen over bureau Halt

Heer, M. de (2016). 8 vragen over bureau Halt.
Geraadpleegd op 13-12-2024,
van https://wij-leren.nl/halt-delict-strafblad.php
Geplaatst op 1 juni 2016
Bureau Halt

Ze houden rekening met je gedragsprobleem. Maar ze behandelen niet. “Als de problematiek dat nodig maakt, verwijzen we naar Jeugdzorg”, zegt Marja Weijdema van HALT Nederland. Acht vragen over HALT.

Dat jongeren tussen de 12 en de 18 jaar een klein vergrijp plegen zoals winkeldiefstal, graffiti en vernieling, komt regelmatig voor: 60 tot 70 procent van de jongeren doet wel eens zoiets. Als je gesnapt wordt, kom je bij de politie terecht. Afhankelijk van het delict en de aangerichte schade kan de politie een keuze aanbieden: naar de officier van justitie of naar HALT. Maar wat is HALT? 

Vraag 1

Wat is HALT?
HALT staat voor ‘Het ALTernatief’. Het eerste regionale bureau HALT werd in 1981 opgezet in Rotterdam, omdat het vervolgen van eenvoudige delicten vaak op niets uitliep en een onevenredig groot beroep deed op de bureaucratie. Een HALT-afdoening is ‘lik op stuk’ en de gestrafte jongere krijgt geen strafblad (zie kader).

Michiel
Mirjam, moeder van de 15-jarige Michiel: “Toen Michiel elf jaar was, kreeg hij de diagnose Syndroom van Asperger. Toen hij veertien was, begon hij tijdens een depressieve periode alcohol en drugs te gebruiken. Om aan geld te komen, ging hij met een klasgenoot uit stelen. Hij werd doorgestuurd naar HALT en kreeg zes uur straf. In dezelfde periode was hij aanwezig bij het stukgooien van ramen van een kraakpand. Daarvoor kwam hij bij de rechter en kreeg hij 20 uur taakstraf.

De politie merkte wel dat er iets was met Michiel. Ik vertelde ze van de Asperger en toen begrepen ze zijn reacties beter. Bij HALT begrepen ze het niet zo goed, geloof ik. Bij HALT  zijn twee gesprekken geweest, en hij moest een opstel schrijven over wat er gebeurd was. Daarna hebben we nooit meer iets van HALT gehoord. Volgens mij zou hij nog drie uur moeten. De twintig uur taakstraf heeft hij gedaan. Hij begrijpt er niets van dat hij voor diefstal veel minder straf kreeg dan voor iets waarbij hij aanwezig was, maar niets deed.

Vraag 2

Wat is een HALT-afdoening?
In een evaluatie van het effect van HALT-afdoeningen ontdekte men dat de werkstraf (papierprikken of schoffelen in het gemeenteplantsoen) weinig effect heeft. Wat wel helpt: verschillende contactmomenten, ouders betrekken en excuus aanbieden aan de benadeelde. Daarom is in 2010 de vernieuwde HALT- afdoening geïntroduceerd, bestaande uit:

  • drie gesprekken;
  • een leeropdracht;
  • excuus aanbieden aan de benadeelde;
  • het herstellen van de veroorzaakte schade;
  • soms nog een werkopdracht (als het aantal uren dat toelaat).

HALT stelt het aantal uren van de afdoening vast op basis van leeftijd, soort delict en of de jongere al eens eerder bij HALT geweest is. Het maximum aantal uren bij HALT is twintig. 

Vraag 3

Hoe begint het?
In het startgesprek bespreekt HALT met de jongere en zijn ouders wat er is gebeurd en waarom. Ze maken afspraken over het herstellen van de fout en over hoe problemen in de toekomst voorkomen kunnen worden.

“Dat de ouders een rol spelen bij de HALT-afdoening, is erg belangrijk”, zegt Marja Weijdema van HALT Nederland. “Eigenlijk zou het verplicht moeten zijn. Maar dat zou betekenen dat als ouders wegblijven, geen HALT-afdoening gegeven kan worden. Gelukkig komt 92 procent van de ouders gewoon mee.”

Om te onderzoeken of de jongere iets strafbaars heeft gedaan vanwege problemen die hij heeft, zal de medewerker van HALT ook met hem praten over thuis, school en vrijetijdsbesteding.

HALT biedt maatwerk”, vertelt Weijdema. “Er wordt zeker rekening gehouden met een gedragsprobleem. Maar HALT behandelt niet. Dus als de problematiek dat nodig maakt, verwijzen we naar Jeugdzorg.” 

Vraag 4

Wat moet de jongere doen?

  • Gestolen goederen moeten teruggegeven worden.

En als er iets is vernield, moet het gerepareerd of betaald worden. Om te leren van wat hij fout heeft gedaan en hoe hij dit voortaan kan voorkomen, krijgt de jongere een leeropdracht: een werkstuk over wat er is gebeurd.

Soms krijgt hij ook een werkopdracht, zoals klusjes doen voor de benadeelde of voor een andere organisatie. Zo herstellen de jongeren hun fouten tegenover de benadeelde en tegenover de maatschappij.

  • Excuus aanbieden is moeilijk voor jongeren.

In het tweede gesprek praat HALT met de jongere over de leeropdracht en oefenen zij het excuusgesprek. Hier zijn de ouders meestal niet bij. “Dat heeft ook een functie”, zegt Weijdema. “Jongeren zitten er vaak heel anders bij als hun ouders niet in de buurt zijn. En soms bereik je hen dan des te beter.” Na het tweede gesprek gaat de jongere samen met zijn ouders of iemand van HALT excuus aanbieden aan de benadeelde. 

Vraag 5

Wanneer is het ‘klaar’?
Als voorbereiding op het laatste gesprek krijgen de jongere en zijn ouders ieder een vragenlijst.

  • Heeft de jongere zich aan de afspraken gehouden?
  • Begrijpt hij waarom hij dit soort fouten niet meer moet maken?
  • Weet hij wat hij moet doen als hij weer in een lastige situatie terecht komt?

Als alles goed is gegaan, stuurt HALT een bericht naar de politie en is de zaak afgedaan.


Vraag 6

En als het tóch fout gaat? 
Soms mislukt een HALT-afdoening. Als de jongere zich niet aan de afspraken houdt, te laat komt of zich niet goed inzet, kan HALT stoppen met zijn zaak. Dan gaat het proces-verbaal alsnog naar de officier van justitie. Dat kan leiden tot een zwaardere straf en meestal krijgt de jongere ook een ‘strafblad’.

Vraag 7

Wat betekent een strafblad?
In de volksmond hebben we het over een HALT-straf. Officieel wordt gesproken van een HALT-afdoening. Jongeren die een HALT-afdoening kiezen boven een procedure bij de rechtbank, voorkomen daarmee ook dat ze een strafblad krijgen: de registratie van strafbare feiten bij politie en justitie.

Zo’n registratie kan problemen geven bij het krijgen van een Verklaring Omtrent het Gedrag, die je vaak nodig hebt als je wilt solliciteren naar een baan of stage.

"Het is dus de moeite waard om te voorkomen dat een jongere een strafblad krijgt!"

Vraag 8

Wanneer wordt het HALT?
Bij de volgende delicten kán HALT een optie zijn:

  • openlijk geweld tegen goederen;    
  • misbruik maken van alarmnummers;
  • (winkel)diefstal en poging tot;
  • verduistering en poging tot ;   
  • oplichting, bijvoorbeeld verwisselen van prijskaartjes;
  • vernieling en graffiti;
  • heling;
  • baldadigheid;
  • openbare dronkenschap;
  • zich bevinden op verboden terrein;
  • verstoren van de orde in het openbaar vervoer;
  • vuurwerkdelicten;
  • schoolverzuim;
  • APV-feiten die te maken hebben met baldadig en overlast gevend gedrag, gebruik van alcohol/verdovende middelen en brandstichting.

Om voor een HALT-afdoening in aanmerking te komen mag de veroorzaakte schade niet hoger zijn dan vastgestelde bedragen. De jongere moet bekend hebben en hij mag niet eerder een HALT-afdoening gehad hebben (behalve voor schoolverzuim en vuurwerk). 

Meer informatie? Kijk eens op www.halt.nl. In aanraking met politie en justitie? www.steunpuntforensischezorg.nl

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Dossiers

Uw onderwijskundige kennis blijft op peil door 3500+ artikelen.