Mediation is een alternatieve vorm van geschillenbeslechting waarbij een neutrale derde partij, de mediator genoemd, wordt ingeschakeld om conflicterende partijen te helpen bij het bereiken van een vrijwillige en onderling aanvaardbare oplossing voor hun geschil. Dit proces wordt vaak toegepast in verschillende contexten, waaronder juridische zaken, zakelijke conflicten en, zoals relevant voor het onderwerp, klachten en geschillen binnen het onderwijs.
Het doel van mediation is om de betrokken partijen in staat te stellen actief deel te nemen aan het oplossen van hun geschil, waarbij ze de controle behouden over het uiteindelijke resultaat. De mediator fungeert als een onpartijdige bemiddelaar die de communicatie faciliteert, de belangen van alle partijen begrijpt en hen begeleidt naar een oplossing die voor iedereen aanvaardbaar is. Het mediationproces omvat vaak de volgende stappen:
- Introductie en opening: De mediator introduceert zichzelf en legt het proces van mediation uit aan de betrokken partijen. Hierbij wordt het verloop van de sessie en de rol van de mediator uitgelegd.
- Verhaal van partijen: Elke partij krijgt de kans om hun kant van het verhaal te vertellen, inclusief hun standpunten, belangen en zorgen met betrekking tot het geschil. De mediator luistert actief en stelt vragen om een diepgaand begrip te krijgen.
- Exploratie van opties: De mediator moedigt de partijen aan om mogelijke oplossingen te verkennen en alternatieven te bedenken. Dit omvat het identificeren van gemeenschappelijke belangen en mogelijke compromissen.
- Onderhandeling: De partijen onderhandelen met de hulp van de mediator om tot een overeenkomst te komen. De mediator kan suggesties doen, maar heeft geen bevoegdheid om beslissingen op te leggen.
- Overeenkomst: Wanneer de partijen tot een overeenkomst komen, wordt deze schriftelijk vastgelegd en ondertekend. Dit vormt een bindende overeenkomst tussen de partijen.
- Afsluiting: De mediator sluit de sessie af en kan eventueel follow-upafspraken maken om te controleren of de overeenkomst wordt nageleefd.
Mediation heeft verschillende voordelen, met name binnen het onderwijs:
- Zelfbeschikking: Partijen hebben de controle over de oplossing en komen tot een resultaat dat aanvaardbaar is voor hen.
- Vertrouwelijkheid: Mediation is vertrouwelijk, wat betekent dat wat tijdens de sessies wordt besproken niet buiten de mediation mag worden onthuld.
- Behoud van relaties: Mediation helpt bij het behouden van relaties tussen partijen, wat vooral belangrijk is binnen onderwijscontexten.
- Tijdbesparing: Mediation is vaak sneller dan formele juridische procedures.
- Kostenbesparing: In vergelijking met langdurige gerechtelijke procedures zijn de kosten van mediation doorgaans lager.
Mediation wordt vaak aangeraden voor gevallen waarin open communicatie en samenwerking tussen partijen van cruciaal belang zijn. Binnen het onderwijs kan mediation helpen bij het oplossen van conflicten tussen docenten, studenten, ouders en administratieve medewerkers, en zelfs bij klachtenbehandeling waarbij een onpartijdige derde partij kan helpen om tot een redelijke oplossing te komen zonder langdurige juridische stappen.
Mediation is een onafhankelijke vorm van conflictbemiddeling. Dit kan conflicten betreffen op het werk, binnen een team of in de relationele sfeer zoals bijvoorbeeld bij huwelijksproblematiek om een scheiding te voorkomen.
Mediators zijn specialist in het begeleiden van onderhandelingen. Beide partijen moeten vertrouwen in de mediator hebben .
Laatst geactualiseerd op 18 augustus 2023
Overtuigend leiderschap
