De rol van ouderkamers: bruggen bouwen tussen ouders, school en gemeenschap

Geplaatst op 10 juli 2024

Een ouderkamer: een brug tussen ouders en school

Ouderkamers, een bekend fenomeen in veel scholen, worden vaak ingezet als ontmoetingsplek waar ouders samenkomen voor voorlichting over onderwijs en opvoeding. Deze initiatieven hebben als doel een hechtere band te creëren tussen school en ouders, vooral gericht op ouders met een migratieachtergrond. Maar in hoeverre dragen ouderkamers daadwerkelijk bij aan de ontwikkeling van kinderen en de ontmoeting tussen verschillende groepen ouders?

Effectieve ouderbetrokkenheid: vooral thuis

Recent onderzoek suggereert dat ouderkamers slechts beperkt bijdragen aan de ontwikkeling van kinderen. Wetenschappelijke inzichten tonen aan dat de meest effectieve vorm van ouderbetrokkenheid thuis plaatsvindt. Activiteiten zoals samen lezen en praten over school blijken significant bij te dragen aan de ontwikkeling van kinderen. Het is cruciaal dat ouders hun kinderen aanmoedigen en een positief zelfbeeld stimuleren (Desforges et al., 2003).

Scholen kunnen dus het verschil maken door ouders te stimuleren om thuis actief betrokken te zijn bij het leerproces van hun kinderen. Dit gaat verder dan alleen deelname aan activiteiten op school (ouderparticipatie), aangezien dit niet direct bijdraagt aan de ontwikkeling van kinderen (Moran et al., 2004). Het vergroten van de kennis van ouders over het onderwijs zonder aandacht te besteden aan de specifieke behoeften van hun kinderen blijkt evenmin effectief te zijn.

Ontmoeting tussen verschillende ouders: uitdagingen en kansen

Hoewel ouderkamers bedoeld zijn als ontmoetingsplaatsen, is er weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar hun effectiviteit in het samenbrengen van verschillende oudergroepen. Om effectief te zijn als ontmoetingsplaats, moeten ouderactiviteiten zodanig georganiseerd worden dat een breed scala aan ouders kan deelnemen. Helaas organiseren veel scholen deze activiteiten nog steeds op momenten die voor veel ouders lastig zijn, zoals overdag, en richten zij zich vaak onbedoeld vooral op moeders.

Om meer diversiteit aan ouders te bereiken, is het belangrijk dat scholen bewust activiteiten organiseren die ook aantrekkelijk zijn voor vaders en dat zij rekening houden met de drukke schema's van werkende ouders. Het gebrek aan kinderopvang wordt vaak genoemd als een barrière voor deelname aan schoolactiviteiten (Redford et al., 2019). Scholen zouden dus moeten overwegen om hierin te voorzien om meer ouders te kunnen betrekken.

Bovendien is het essentieel dat scholen de behoeften en wensen van alle ouders serieus nemen, inclusief ouders met een migratieachtergrond of een lager opleidingsniveau. Door deze ouders als gelijkwaardige gesprekspartners te zien, kunnen scholen een inclusieve omgeving creëren waarin alle ouders zich welkom voelen en betrokken zijn bij de educatieve reis van hun kinderen (Smit et al., 2006).

De rol van leerlingen bij ouderactiviteiten

Een interessante bevinding is dat het betrekken van leerlingen bij ouderactiviteiten een effectieve manier kan zijn om meer ouders te bereiken. Leerlingen kunnen een brug vormen tussen school en thuis, waardoor ouders zich meer betrokken voelen bij de schoolgemeenschap en eerder geneigd zijn deel te nemen aan schoolactiviteiten (Klaassen, 2008).

Conclusie

Hoewel ouderkamers een waardevolle rol kunnen spelen als ontmoetingsplaatsen en voorlichtingscentra, blijkt uit onderzoek dat hun directe impact op de ontwikkeling van kinderen beperkt is. De focus zou daarom moeten liggen op het stimuleren van thuisbetrokkenheid bij ouders, zoals gezamenlijke activiteiten en het ondersteunen van positieve verwachtingen en zelfbeeld bij kinderen.

Om ouderkamers effectiever te maken als ontmoetingsplaatsen voor verschillende oudergroepen, moeten scholen zorgen voor inclusieve en toegankelijke activiteiten, rekening houdend met diverse achtergronden en behoeften van ouders. Door deze stappen te zetten, kunnen scholen een belangrijke rol spelen in het versterken van de band tussen ouders, kinderen en de schoolgemeenschap als geheel.

Geraadpleegde bronnen

Desforges, C., & Abouchaar, A. (2003). The impact of parental involvement, parental support and family education on pupil achievements and adjustment: A literature review. London: Department for Education and Skills.

Distelbrink, M., Pels, T., Jansma, A., & Van der Gaag, R. (2012). Ouderschap versterken Literatuurstudie over opvoeding in migrantengezinnen en de relatie met preventieve voorzieningen 2012. Utrecht: Verwey-Jonker Instituut. Es,

W. van, Hubbard, F., Van Tilborg, L. van, & Vedder, P. (2002). Schakels tussen school en thuis. Samenwerken met ouders. Den Haag: Ministerie van OCW.

Geschiere, M.L. (2010). Ouderkamers als voorziening voor sociale steun en de positieve invloed van ouderkamers op de opvoedcompetentie van ouders met schoolgaande kinderen. Faculty of Social and Behavioural Sciences Theses (Master thesis).

Klaassen, C. (2008). Scholen op weg naar pedagogisch partnerschap met ouders. Nijmegen: Radboud Universiteit.

Moran, P., Ghate, D., & Van der Merwe A. (2004). What Works in Parenting Support? A review of the international research literature. Research Report Number RR574. Department for Education and Skills: London. Verkregen op 20/7/2020 van What works in parenting support.

Redford, J., Huo, H., & McQuiggan, M. (2019). Barriers to Parent-School Involvement for Early Elementary Students.

Smit, F., Sluiter, R., & Driessen, G. (2006). Literatuurstudie ouderbetrokkenheid in internationaal perspectief. Nijmegen: ITS.

Vegt, A.L. van der (2020). Ouderbetrokkenheid in vve en primair onderwijs. Den Haag: NRO.