Vliegwielen voor begrijpend lezen in het basisonderwijs

Geplaatst op 1 juni 2016

Begrijpend lezen en techniek: twee onderwerpen waar veel basisscholen mee in hun maag zitten. Voor begrijpend lezen gebruiken scholen vaak een methode om leerlingen begrijpend-leesstrategieën aan te leren. De gebruikte teksten sluiten echter zelden aan bij eigen ervaringen van leerlingen en maken geen gebruik van inhoudelijke kennis over het onderwerp. Leerlingen zijn weinig gemotiveerd voor ‘begrijpend lezen’ vreemd en de prestaties vallen tegen. Voor techniekonderwijs geldt dat dit weinig gegeven wordt, onder andere omdat leraren zich niet vertrouwd voelen met dit domein en vanwege de druk die uitgaat van de basisvakken rekenen en taal. Toch heeft de PO-raad in het kader van het Techniekpact toegezegd dat alle basisscholen vanaf 2020 goed techniekonderwijs gaan geven.

In dit onderzoeksvoorstel wordt van deze nood een deugd gemaakt. Voorgesteld wordt om nieuw onderwijs te ontwikkelen dat appelleert aan de nieuwsgierige en probleemoplossende houding van leerlingen. Leerlingen uit de bovenbouw van het PO doen eerst in heterogene teams rijke ervaringen op met techniek in hun eigen omgeving (Lelystad), voeren onderzoekende en ontwerpende opdrachten uit en praten daarover. Hierin wordt gebruik gemaakt van de kracht van convergentie: leerlingen vullen elkaar aan. Vervolgens lezen ze een tekst over het onderwerp dat ze verkend hebben en krijgen begrijpend-leesopdrachten die aansluiten bij hun eigen leerbehoeften: divergerende differentiatie. De effecten op de nieuwsgierige houding, vaardigheden voor onderzoeken en ontwerpen, en begrijpend lezen worden onderzocht. Door ontwikkeling en onderzoek samen met leraren in een professionele leergemeenschap te doen wordt bewaakt dat leraren de regie houden en eigenaar blijven van het onderwijs.

Consortium bestaande uit: Het Mozaïek, Ichthus, J. van Keulen (Christelijke Hogeschool Windesheim), C. Boendermaker (Christelijke Hogeschool Windesheim), M. Staring (Christelijke Hogeschool Windesheim).

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!