Kennisplatform
Schrijf nu in voor boeiende gratis webinars en leermodules!

Ontwikkelingsvoorsprong

Dossier: alle informatie over Ontwikkelingsvoorsprong

Een ontwikkelingsvoorsprong betekent dat een kind zich sneller ontwikkelt dan leeftijdsgenoten op een of meerdere ontwikkelingsgebieden, zoals cognitief, motorisch, sociaal-emotioneel of creatief. Dit wordt vaak al op jonge leeftijd zichtbaar, bijvoorbeeld door een snelle taalontwikkeling, een opvallend goed geheugen of een sterk analytisch denkvermogen.

Een ontwikkelingsvoorsprong wordt soms verward met hoogbegaafdheid, maar niet elk kind met een voorsprong is hoogbegaafd. Bij jonge kinderen kan een voorsprong tijdelijk of domeinspecifiek zijn, en niet altijd doorzetten naar latere leeftijd. Daarom is het belangrijk om het kind goed te observeren en de juiste ondersteuning te bieden.

In het onderwijs is aandacht voor kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong belangrijk om onderpresteren en motivatieverlies te voorkomen. Een te gemakkelijke leeromgeving kan leiden tot verveling en een gebrek aan uitdaging. Daarom wordt vaak gebruikgemaakt van verrijking en differentiatie binnen het lesaanbod.

Een ontwikkelingsvoorsprong kan zich uiten in een sterk rechtvaardigheidsgevoel, perfectionisme of moeite met aansluiting bij leeftijdsgenoten. Het is daarom belangrijk om niet alleen cognitieve, maar ook sociaal-emotionele begeleiding te bieden. Dit kan bijvoorbeeld door middel van talentontwikkeling of begeleiding in groepsvorming.

Door de juiste signalering en begeleiding kunnen kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong optimaal tot bloei komen en zich op een manier ontwikkelen die aansluit bij hun mogelijkheden en behoeften.

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Laatst geactualiseerd op 10 februari 2025

Ontdek meer

Externe verwijzingen

Sterker rekenonderwijs in groep 4,5 en 6Sterker rekenonderwijs in groep 4,5 en 6
 Medilex Onderwijs

Boeken

Succesvol begeleiden van hoogbegaafden
Succesvol begeleiden van hoogbegaafde kinderen en jongeren
Arja Kerpel
De Gids
De Gids - Over begaafdheid in het basisonderwijs
Arja Kerpel
Passend onderwijs voor begaafden
Passend onderwijs voor begaafde leerlingen
Arja Kerpel
Gevoelig hoogbegaafd
Gevoelig hoogbegaafd - hoogsensitiviteit bij hoogbegaafden
Arja Kerpel
Ontwikkeling jonge kind
Naar school - Psychologie van 3 tot 8 jaar
Arja Kerpel
Kei in hoogbegaafdheid
Kei in hoogbegaafdheid - Hét praktijkboek voor de leerkracht
Arja Kerpel
Leven met intensiteit
Leven met intensiteit - De gevoeligheid van begaafden
Arja Kerpel
Uitdagende peuters en kleuters uitdagen
Uitdagende peuters en kleuters uitdagen
Lianne Jongsma
Mijn kind heeft haast boekrecensie
Mijn kind heeft haast - Boekrecensie
Ewald Vervaet

Samenvatting

Hoogbegaafdheid
Hoogbegaafdheid - kenmerken - gedrag - tips aanpak
Arja Kerpel
Onderpresteren
Onderpresteren: kenmerken - oorzaken - gevolgen - aanpak
Arja Kerpel
Lapbook maken met kleuters
Een lapbook maken met kleuters - Praktische voorbeelden en tips
Lianne Jongsma
Lapbook maken
Lapbook maken - Een creatieve verrijkingsopdracht
Arja Kerpel
Dabrowski
Dabrowski: theorie van positieve desintegratie en de overprikkelbaarheden
Machiel Karels

Opinie

Huiswerkbegeleiding
Huiswerkscholen zijn géén oplossing voor onderpresteren
Lisanne van Nijnatten

Verdieping

Doorgaande lijn voor hoogbegaafden
Hoogbegaafde leerlingen: het hele team in beweging
Martine Blonk - Meulenkamp
RAKIT-2 intelligentietest
De RAKIT-2 intelligentietest - IQ test
Lisanne van Nijnatten
Leerstof hoogbegaafden
Leerstof hoogbegaafden: moeilijk moet!
Eleonoor van Gerven
Onderpresteerders
Onderpresteerders
Eleonoor van Gerven
Slimme kleuters
Slimme kleuters
Eleonoor van Gerven
Hoogbegaafdheid leerkrachtcompetenties
Zeven domeinen van leerkrachtcompetenties
Eleonoor van Gerven
Plusklas of inclusie onderwijs
Hoe lang blijft de plusklas nog bestaan?
Martine Blonk - Meulenkamp
Hoogbegaafdheid en gevoelige periodes in de ontwikkeling
Gevoelige periodes en hoogbegaafdheid (1)
Hilde van Rossen
Gevoelige periodes - integratie leerwinsten
Gevoelige periodes en hoogbegaafdheid (2)
Hilde van Rossen
Directe instructie onderzoek
Directe instructie doorgelicht - 5: wat zegt het onderzoek?
Ewald Vervaet
Een ontwerp van Optimaliserend Onderwijs
Preventie van schoolproblemen (2) - Criteria en kenmerken van Optimaliserend onderwijs
Ton Mooij

Dossiers

Uw onderwijskundige kennis blijft op peil door 4000+ artikelen.