Verbetering schrijfvaardigheid voor onderbouw VMBO, HAVO en VWO - OnderwijsBewijs

Geplaatst op 1 juni 2016

Schrijfvaardigheid is in het voortgezet onderwijs een belangrijke onderwijsdoelstelling. Leerlingen moeten goede teksten leren schrijven. Niet alleen om het schrijven zelf goed onder de knie te krijgen, maar door het schrijven doen leerlingen ook kennis op, bij Nederlands zowel als bij andere vakken. In het experiment Schrijven-om-te-leren bij Nederlands, Geschiedenis en Science is geprobeerd bewijs te verzamelen voor de effectiviteit van het verbinden van het schrijfonderwijs bij Nederlands en het vakonderwijs bij geschiedenis en science.
In het experiment op het Werkman College in Groningen kregen brugklasleerlingen van het vmbo, havo en vwo bij het vak Nederlands instructie in het schrijven van twee tekstgenres en oefenden daarmee. Vervolgens werden deze leerlingen verdeeld in twee groepen, een experimentele groep en een controlegroep. De experimentele groep schreef teksten in de aangeleerde genres bij de vakken geschiedenis en science tijdens het verwerken en bestuderen van nieuwe lesstof. De controlegroep werkte gewoon uit het lesboek.
Uit de resultaten blijkt dat de interventie geen effect heeft gehad. De leerlingen uit de experimentele groep hebben niet meer vakkennis verworven dan de controlegroep, noch is hun schrijfvaardigheid Nederlands en hun schrijfattitude meer vooruitgegaan. De wijze waarop in dit experiment het schrijfonderwijs Nederlands verbonden is met het schrijven bij geschiedenis en science heeft niet de gehoopte effecten gehad. De onderzoekers denken achteraf dat ze voor merkbare effecten van schrijven om te leren veel dieper hadden moeten ingrijpen in het bestaande onderwijs. Bijvoorbeeld door te werken met eigen ontwikkelde zaakvakteksten in plaats van de korte leerteksten uit de methodes die de leerlingen normaal gebruiken.
De leerlingen uit de experimentele én de controlegroep zijn wel vooruitgegaan qua schrijfvaardigheid, zelfvertrouwen en schrijfplezier. In het eerste onderzoeksjaar zijn het zelfvertrouwen en het schrijfplezier van de leerlingen er op vooruitgegaan. De schrijfvaardigheid Nederlands is in beide perioden verbeterd. Deze vooruitgang in de schrijfvaardigheid was voor de sectie Nederlands van het Werkman College aanleiding na te denken over de invulling van het schrijfonderwijs in de onderbouw, te meer daar het schrijven van uitgewerkte teksten volgens een genrespecifieke structuur tot dan toe vooral in de bovenbouw aan de orde kwam.

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Details van het onderzoek

Projectleider(s)

Projectuitvoerder(s)

Relevante links(s)

• Taalunieversum

[Bron: Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO)]

Gerelateerd

Animatie: Schrijven versus typen

redactie