Professionele ontwikkeling van docenten in het MBO door de lens van de psychologie

Geplaatst op 1 juni 2016

In dit onderzoeksproject onderzoeken we de professionele ontwikkeling van docenten binnen de MBO-sector waarbij we ons voornamelijk concentreren op hoe deze professionele ontwikkeling wordt beïnvloed door individuele psychologische factoren. Professionele ontwikkeling wordt in dit onderzoek gezien als leren tijdens het werk in interactie met collega’s. Hierbij concentreren we ons op vijf leeractiviteiten: op de hoogte blijven van ontwikkelen binnen het onderwijs en het specifieke vakgebied, innovatief gedrag laten zien door nieuwe manieren van werken te bedenken en deze in de praktijk te brengen, reflecteren op het eigen werk, feedback vragen aan en kennis delen met collega’s en leidinggevenden.

Vanuit het individueel psychologisch perspectief onderzoeken we de gezamenlijke invloed van de motivatie en zelfidentiteit van docenten op hun professionele ontwikkeling. Hiervoor is drie keer data verzameld van 250 docenten binnen 6 ROC’s in Nederland (in 2010, 2011 en 2012). De resultaten van ons eerste onderzoek(gebaseerd op de data verzameld in 2010) laten zien dat een sterke carrière motivatie – de motivatie die docenten ervaren om hun huidige werk uit te voeren en zich te begeven in activiteiten om zichzelf te verbeteren voor hun verdere carrière – een positieve invloed heeft op de deelname van docenten aan de leeractiviteiten bijblijven, feedback vragen aan leidinggevenden en kennisdelen. De relatie tussen de carrière motivatie van een docent en deelname van de docent aan de leeractiviteiten wordt verder versterkt door zijn/haar zelfconcept – het zelfbeeld van de docent. De relatie tussen de carrière motivatie van een docent en deelname aan de leeractiviteit bijblijven wordt sterker wanneer de docent zichzelf ziet als een uniek individu, terwijl de relatie tussen de carrière motivatie van een docent en deelname aan de leeractiviteit kennisdelen juist sterker wordt wanneer de docent zichzelf ziet als iemand die lid is van een groep. Ook het tweede onderzoek (gebaseerd op de data verzameld in 2010 en 2011) laat zien dat de motivatie en het zelfbeeld van een docent een gezamenlijke invloed hebben op deelname aan de leeractiviteiten.

Wanneer een docent veel steun waarneemt vanuit zijn/haar organisatie wordt er meer deelgenomen aan de leeractiviteit kennisdelen, en deze relatie wordt sterker wanneer de docent een zelfbeeld heeft waarbij hij/zij zichzelf ziet als iemand die lid is van een groep. Daarnaast heeft de steun die een docent krijgt van zijn/haar leidinggevende een positieve invloed op de deelname aan de leeractiviteit feedback vragen van leidinggevenden.

Naast het longitudinale vragenlijst onderzoek worden er ook nog experimenten uitgevoerd. Hierbij wordt onderzocht in hoeverre de carrière identiteit van mensen te veranderen is door middel van priming, een techniek om mensen onbewust te beïnvloeden, en in hoeverre dit van invloed is op het carrière succes perspectief dat mensen hanteren (objectief versus subjectief carrière succes perspectief). De eerste experimentele studie is inmiddels uitgevoerd en de eerste resultaten geven aan dat met het primen van de carrière identiteit van mensen hun carrière succes perspectief inderdaad te beïnvloeden is. Op dit moment wordt de dataverzameling voor een tweede experimentele studie afgerond, om te kijken of de resultaten van de eerste experimentele studie ondersteund zullen worden.

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Details van het onderzoek

NWO-projectnummer:	411-07-301
Titel onderzoeksproject:	Professionele ontwikkeling van docenten in het MBO door de lens van de psychologie
Looptijd:	01-03-2009 tot 01-07-2014