De rol van ouders bij keuze- en loopbaanbegeleiding
Geplaatst op 1 juni 2016
De overgang van leerlingen van het vmbo naar het mbo beter laten verlopen en schooluitval terug te dringen: twee doelen van een consortium in de regio Utrecht. Een weloverwogen studie- en beroepskeuze van leerlingen, waaraan ouders een constructieve bijdrage leveren, is daarbij van essentieel belang. Voor het mogelijk maken van die constructieve bijdrage van ouders ontwikkelde het consortium een interventie. Deze interventie bestaat uit een programma voor ouders met een samenhangende reeks activiteiten gedurende een schooljaar, al dan niet in interactie met hun kind. De focus van het onderzoek voor deze interventie ligt op de overgang van het vmbo naar het mbo (entree-opleiding en eerste jaar niveau 2).
Literatuuronderzoek
Met literatuuronderzoek is in kaart gebracht wat bekend is over de rol van ouders bij keuze- en loopbaanbegeleiding. Het resultaat hiervan is gebruikt bij het ontwerp van de interventie, zoals de keuze voor de thema’s en de inrichting van het programma.
Groepsgesprekken
Groepsgesprekken met scholen vonden plaats met drie aan het onderzoek deelnemende vmbo-scholen en drie mbo-colleges. Hiermee werd inzichtelijk wat de scholen doen aan loopbaanoriëntatie en –begeleiding (LOB), al dan niet met ouders. De respondenten erkennen unaniem het belang van LOB. Wel blijkt de vormgeving en inrichting van LOB nogal divers te zijn. Scholen zijn zoekende wat voor hun situatie de beste aanpak is. Vragen zijn onder meer:
- Wie moet LOB geven?
- Wat moet LOB inhouden?
- Hoe kunnen we LOB integreren in het curriculum?
- Hoe is de opbouw door de leerjaren heen?
Tijdgebrek bij docenten maakt dat er soms minder aandacht is voor LOB dan noodzakelijk is. Over de noodzaak tot betrokkenheid van ouders bij de studie- en beroepskeuze is niet iedereen overtuigd, zeker niet op het mbo waar het deels meerderjarige studenten betreft.
Ontwikkeling
Er is een interventie ontwikkeld die ouders toerust hun kind op het vmbo en mbo te ondersteunen bij de studie- en beroepskeuze. Deze bestaat uit verschillende activiteiten gedurende schooljaar 2016/2017:
- Een individueel gesprek met ouders voorafgaand aan het schooljaar
- Verschillende groepsbijeenkomsten met ouders
- Tussendoor thuisopdrachten waarbij de relatie wordt gelegd met schoolopdrachten die het kind uitvoert in het kader van loopbaanoriëntatie en-begeleiding.
Vier thema’s staan centraal bij de interventie:
- Effectieve gesprekken voeren over de studie- en beroepskeuze
- Oriëntatie op de schoolloopbaan
- Oriëntatie op de arbeidsmarkt
- Het belang van familie, vrienden en kennissen bij de studie- en beroepskeuze.
Productie van filmpjes
Een van de uitdagingen binnen het project is het laten deelnemen van ouders aan alle onderdelen van het programma. Het programma moet daarom niet alleen leerzaam zijn, maar ook aantrekkelijk. Gebruik van film tijdens de bijeenkomsten kan hieraan bijdragen. Er zijn daarom vier filmpjes gemaakt waarin situaties uit het dagelijks leven als ouder (of opvoeder) en jongere nagespeeld zijn. Ook scholen die niet deelnemen aan dit onderzoek kunnen van deze filmpjes gebruik maken om de rol van ouders/volwassenen bij het keuzeproces van het kind aan de orde te stellen. Dit kan bijvoorbeeld bij een ouderbijeenkomst of bij deskundigheidsbevordering van docenten.
Uitvoering
Het concept-interventieprogramma is voorgelegd aan een groep ouders in het vo en in het mbo; opmerkingen die hieruit voort kwamen zijn verwerkt. Voor, tijdens en na de interventie vinden metingen plaats waarmee de effectiviteit van de interventie wordt onderzocht. De interventie is veelbelovend, gezien het belang van ouderbetrokkenheid.
Bronnen
- Vries, P. de (2014). Leerlingsucces vraagt om samenwerking met ouders. Geraadpleegd op 10-02-2016 van https://wij-leren.nl/samenwerken-met-ouders.php
- Vries, P. de (2014). Ouders en school een boodschap aan elkaar. Geraadpleegd op 10-02-2016 van https://wij-leren.nl/ouderbetrokkenheid-3-0.php
- Bij dit artikel is gebruik gemaakt van het persbericht van het NRO.
Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!
