Kennisplatform
Schrijf nu in voor boeiende gratis webinars en leermodules!

Werkvormen in het onderwijs

Dossier: alle informatie over Werkvormen in het onderwijs

Werkvormen in het onderwijs zijn de methoden en technieken die docenten gebruiken om leerprocessen te begeleiden en doelen te bereiken. Ze vormen een essentieel onderdeel van de didactiek en worden gekozen op basis van de inhoud, het niveau van de leerlingen, de leerdoelen en de context van de les.

Een werkvorm kan gericht zijn op verschillende aspecten van leren, zoals het verwerven van kennis, het ontwikkelen van vaardigheden, het samenwerken, of het reflecteren op eigen leren. Voorbeelden van veelgebruikte werkvormen zijn klassikale uitleg, groepsdiscussies, samenwerkingsopdrachten c.q. cooperatieve werkvormen, individuele verwerking, rollenspellen en projectmatig werken.

De keuze voor een specifieke werkvorm hangt samen met de mate van actieve betrokkenheid die van de leerling wordt verwacht. Activerende werkvormen, zoals coöperatief leren of debat, stimuleren leerlingen om zelf initiatief te nemen en actief kennis te construeren. Daarentegen zijn meer traditionele werkvormen, zoals hoorcolleges, meer gericht op het overdragen van informatie.

Het gebruik van diverse werkvormen draagt bij aan een rijke leeromgeving en voorkomt saaiheid. Ze stellen docenten in staat om beter aan te sluiten bij verschillende leerstijlen, interesses en behoeften van leerlingen. Bovendien bevorderen goed gekozen werkvormen de motivatie, betrokkenheid en autonomie van leerlingen, wat een positief effect heeft op het leren.

Effectieve werkvormen vragen om een bewuste voorbereiding, duidelijke instructies en een actieve rol van de docent in het begeleiden en monitoren van het proces. Zo dragen werkvormen bij aan kwalitatief goed onderwijs.

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Laatst geactualiseerd op 20 januari 2025

Ontdek meer

Externe verwijzingen

Didactisch coachen: pedagogiek en didactiek in actie!Didactisch coachen: pedagogiek en didactiek in actie!
 Wij-leren.nl Academie
Directe Instructie - Hoe zet ik dit in?Directe Instructie - Hoe zet ik dit in?
 Wij-leren.nl Academie

Boeken

10 mindframes
10 mindframes om leren zichtbaar te maken
Elly Bonestroo
Breinvriendelijk onderwijs
Breinvriendelijk onderwijs - Feiten en praktische tips
Arja Kerpel
Coöperatieve leerstrategieën
Coöperatieve leerstrategieën - Uitleg en praktische voorbeelden
Arja Kerpel
Coöperatieve leerstrategieën
Coöperatieve leerstrategieën - Handboek coöperatief leren
Machiel Karels
Didactische werkvormen
Het didactische werkvormen boek
Arja Kerpel
Expliciete Directe Instructie
Expliciete Directe Instructie - Tips en technieken voor een goede les
Machiel Karels
Grej of the day - minilessen
Grej of the day onderbouw
Bertine van den Oever
Formatieve assessment
Leren zichtbaar maken met formatieve assessment - In de praktijk
Arja Kerpel
Teach like a Champion
Teach like a Champion - 62 technieken om leerlingen te laten excelleren
Arja Kerpel
Gecijferd bewustzijn
Werkmap Gecijferd bewustzijn
Machiel Karels
Wijze lessen: twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek
Wijze lessen: twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek
Machiel Karels
Coöperatieve werkvormen
Coöperatieve werkvormen voor elke groep en ieder vak
Machiel Karels
Coöperatief vergaderen
Coöperatief vergaderen
Machiel Karels

Samenvatting

Coöperatief leren
Coöperatief leren: samenwerkend leren - principes - voordelen
Arja Kerpel
Coöperatieve werkvormen
Coöperatieve werkvormen: 17 werkvormen voor groepen
Arja Kerpel
Werkvormen - Instructie
Didactische werkvormen - Instructievormen
Arja Kerpel
Werkvormen - Interactie
Didactische werkvormen - Interactievormen
Arja Kerpel
Differentiatie
Differentiatie - omgaan met verschillen tussen leerlingen
Arja Kerpel
Hulpstappen bij het spellen
Effectief leren van fonologische spellingregels: een praktische gids
redactie
Klassenmanagement
Klassenmanagement - welke leerkrachtvaardigheden zijn belangrijk?
Arja Kerpel
Leeromgevingen
Leeromgevingen: rol leerkracht - didactische werkvormen - differentiatie
Arja Kerpel
Coöperatieve werkvormen in het onderwijs
Coöperatieve werkvormen in het onderwijs
Machiel Karels

Opinie

Brede vorming
Brede vorming maakt onderwijs mooier en completer
Alex de Bruijn
Cockpitdenken zonder handelingservaring
Aan de knoppen draaien
Jan Bransen
Vinger opsteken
Vinger opsteken in de klas is niet verkeerd!
Michel Verdoorn

Verdieping

Activerende didactiek
Activerende didactiek en coachend leraargedrag
Machiel Karels
Team-based learning
Team-based Learning: best practice voor effectief en leuker leren!
Ilse Erich
Cooperatief leren in leesonderwijs
Gebruik het ook in je leesonderwijs!
Paul Filipiak
Didactiek van werkwoordspelling in bo
Hoe leer je effectief de werkwoordspelling aan?
redactie
Directe instructiemodel
Effectieve instructie met het Directe instructiemodel
Arja Kerpel
Effectief onderwijs
De negen schakels van effectief onderwijs
Jos Cöp
Een andere grammatica-aanpak
Hoe nuttig zijn grammaticalessen?
Dolf Janson
Handleiding leerlingen werken in groepen
Enkele tips om leerlingen te leren werken in groepen
Cheyanne Freitas
Wat er niet klopt bij John Hattie
Wat klopt er niet bij John Hattie?
Dolf Janson
Hogere denkvaardigheden
Uitdagende opdrachten voor het betere denkwerk
René Leverink
Informeel leren
Informeel leren: zelf laten denken helpt
Dolf Janson
Evidence based instructiestrategieën: wat is het effect?
Instructiestrategieën die werken - maar voor wat? (1)
Dick van der Wateren
Gepersonaliseerd onderwijs versus EDI
Is gepersonaliseerd onderwijs een tegenhanger van effectieve instructie?
Machiel Karels
Leren van fouten
Van je eigen fouten leer je het meest?
Casper Hulshof
Manier van leren moet kloppen
De manier van leren moet kloppen: hoe je kennis vlot toegankelijk maakt
Dolf Janson
Mythe van leerstijlen
Drie onderwijskundige mythes ontmaskerd
Wilfred Rubens
Kindgericht onderwijs
Van jaarklassensysteem naar kindgericht onderwijs
Machiel Karels
Pictoverhalen lezen
Pictoverhalen: op weg naar leessucces
Marcel Schmeier
Projectgericht werken zoals op High Tech High
Ontwikkel op jouw school een project volgens de High Tech High-aanpak
Gerdineke van Silfhout
Samenwerkend leren bij gym
Bewegingsonderwijs: Samenwerkend leren in de praktijk
Maarten Massink
Taalles als taallab
De taalles als taallab. Op weg naar een uitdagende invulling van de taalles.
Dolf Janson
Grip op leesbegrip
Beter toetsen en evalueren van lezen met begrip
Karin van de Mortel
Vier sleutels effectieve les (2)
De vier sleutels voor een effectieve les - deel 2
Theo Wildeboer
Sleutels effectieve les (1)
De vier sleutels voor een effectieve les - deel 1
Theo Wildeboer
Didaktiek van het beurten geven
Beurten geven in de klas: een krachtig didactisch middel
Sietske van der Wegen
Het vrije spel
Het vrije spel
Sieneke Goorhuis
persoonsvormen correct leren schrijven
Werkwoordspelling zonder ballast
Dolf Janson
De tien principes van Rosenshine
De tien principes van Rosenshine
Machiel Karels

Dossiers

Uw onderwijskundige kennis blijft op peil door 3500+ artikelen.