De professionaliteit van lerarenopleiders

Geplaatst op 1 juni 2016

Veel lerarenopleiders zoeken naar informatie om hun functioneren te verbeteren. Uit dit literatuuronderzoek blijkt de noodzaak van systematische professionele ontwikkeling, leren in leergemeenschappen en meer samenwerking tussen scholen en opleidingsinstituten. Ook zouden lerarenopleiders een grotere rol moeten spelen bij het ontwikkelen van opleidingsprogramma’s.

‘In opleidingsland is er al veel gedaan om de professionele ontwikkeling van lerarenopleiders te ondersteunen,’ licht onderzoeker Mieke Lunenberg toe. ‘Zo is er een beroepsstandaard vastgesteld, er is een kennisbasis waarvan opleiders gebruik kunnen maken, er zijn opleidingen en een registratieprocedure voor lerarenopleiders. Deze faciliteiten kunnen opleiders helpen om de rollen die ze hebben, goed te vervullen. Lerarenopleiders vervullen niet alleen de rol van leraar van leraren, maar ook die van begeleider, onderzoeker, curriculumontwikkelaar, poortwachter tot het leraarsberoep en bruggenbouwer in de samenwerking tussen opleidingsinstituten en scholen. Wat het onderwijsveld daarbij van lerarenopleiders verwacht, wordt nog niet altijd waargemaakt.’ Lerarenopleiders blijken nog onvoldoende toegang te vinden tot een theoretische basis voor hun beroep en het lastig te vinden de kennis waarover ze beschikken te verbinden met hun handelen.

‘De zes verschillende rollen maken van het beroep lerarenopleider een complex geheel. Zo wordt er in toenemende mate, ook internationaal, van lerarenopleiders verwacht dat zij ook onderzoek doen. In de praktijk vinden opleiders het echter lastig om onderzoek gestalte te geven,’ aldus de onderzoekers. Ook voor andere rollen geldt dat lerarenopleiders soms de nodige competenties missen. Voldoende ondersteuning vanuit de werkomgeving ontbreekt vaak.

Zo kan ook de rol van coach/begeleider van beginnende leraren versterking gebruiken, zegt Lunenberg. ‘Opleiders gedragen zich nu vooral als adviseurs. Ze richten zich vooral op de lokale situatie en overstijgen dat perspectief te weinig. Trainingen en participatie in leergemeenschappen kunnen helpen dat perspectief te verbreden.’ Dat opleiders daarnaast ook fungeren als degenen die studenten wel of niet toelaten tot het beroep van leraar (‘poortwachtersrol’) compliceert de zaak. Veel opleiders worstelen met de combinatie van rollen van begeleider en poortwachter.

Lerarenopleiders zouden ook een grotere invloed kunnen uitoefenen op de ontwikkeling van de curricula van opleidingen. ‘Nu zijn opleiders daarin eerder volgend dan leidend, zo blijkt uit ons literatuuronderzoek’, zegt Lunenberg. ‘Er bestaat onduidelijkheid over de effectiviteit van opleidingsdidactische benaderingen. En het opleiden is ook aan modes onderhevig. Opleiders zouden kritischer kunnen zijn en een actievere bijdrage kunnen leveren aan het beleid op dit vlak. Een goede lerarenopleider is bovendien een bruggenbouwer tussen de lerarenopleiding en de school waar leraren werken.’

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Details van het onderzoek

  
NWO-projectnummer:  411-11-694
Titel onderzoeksproject:  De professionaliteit van lerarenopleiders
Looptijd:01-11-2011 tot 31-10-2013

Projectleider(s)

Naam Instelling E-mail
Dr. M.L. Lunenberg Vrije Universiteit Amsterdam m.l.lunenberg@vu.nl

Projectuitvoerder(s)

Naam Instelling E-mail
Mieke Lunenberg Vrije Universiteit Amsterdam m.l.lunenberg@vu.nl
Jurriën Dengerink    
Fred Korthagen    

Publicatie(s)

Relevante links(s)

[Bron: Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO)]



Inschrijven nieuwsbrief

Inschrijven nieuwsbrief



Inschrijven nieuwsbrief

[extra-breed-algemeen-kolom2]



persoonlijke ontwikkeling

 

Mis geen bijdragen

Inschrijven nieuwsbrief

Volg wij-leren.nl

Volg ons op LinkedIn Volg ons op twitter Volg ons op facebook Volg ons op instagram Volg ons op pinterest