Kwaliteit van toetsen

Geplaatst op 1 juni 2016

Toetsen moeten van goede kwaliteit zijn. Of een toets kwalitatief goed is, hangt onder andere af van het doel van de toets en in welke fase van de toetscyclus deze zich bevindt. Dat blijkt uit een literatuurstudie van het Research Center voor Examinering en Certificering RCEC (Universiteit Twente en Cito).
Toetsing is overal in het onderwijs aan de orde van de dag. Toetsen helpen bij het certificeren door aan te tonen of leerlingen genoeg hebben geleerd. En ze ondersteunen het leren, door te laten zien waarover leerlingen meer onderwijs nodig hebben. Voorwaarde is dat de toetsen van goede kwaliteit zijn. Maar hoe herken je als leraar kwaliteit? Om uit te vinden aan welke kwaliteitscriteria een toets moet voldoen, bestudeerden onderzoekers van de Universiteit Twente en Cito wetenschappelijke en praktijkgerichte literatuur uit alle onderwijssectoren, van primair tot en met hoger onderwijs.

Eerst het toetsdoel vaststellen

Kwaliteitsaspecten blijken af te hangen van het toetsdoel. Daarom moeten leraren voordat ze gaan toetsen eerst het doel vaststellen. Leerkrachten kunnen bijvoorbeeld toetsen om een beoordeling te geven: dat is het summatieve toetsen. In dat geval zijn kwaliteitscriteria als ‘validiteit’ (meet de toets wat hij moet meten), ‘normering’ en ‘cesuur’ (wanneer scoort de leerling voldoende of onvoldoende) essentieel. Leraren kunnen ook formatieve toetsen gebruiken, om te meten in hoeverre de leerling de leerstof beheerst en wat hij nog moet leren. Dan is het belangrijk dat de toets een positieve invloed heeft op het lesgeven en leren, de zogenoemde consequentiële validiteit.

Objectieve beoordeling

De kwaliteitscriteria voor een toets hangen ook af van de fase waarin de opsteller bezig is met de toets. Een fase waarbij duidelijke kwaliteitsaspecten in de literatuur zijn gevonden, is de afname- en beoordelingsfase. Daarin wordt de toets afgenomen, beoordeeld en het resultaat teruggekoppeld. In deze fase zijn betrouwbaarheid en objectiviteit van de leerkrachten belangrijk. Betrouwbaarheid is een breed begrip. Het betekent dat de resultaten op een toets nauwkeurig en consistent zijn: als een leerling op maandag een toets maakt, zou het resultaat hetzelfde moeten zijn als wanneer hij op dinsdag de toets maakt. Eén manier om betrouwbaarheid te borgen, is om als leerkracht objectief te zijn. Dat wil zeggen dat leerkrachten de leerlingen beoordelen op grond van de antwoorden die ze tijdens de toets geven, en niet op basis van actief deelnemen aan de les.

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Details van het onderzoek

  
NWO-projectnummer:  405-14-535
Titel onderzoeksproject:  Kwaliteit van toetsen binnen handbereik: een reviewstudie van onderzoek en onderzoeksresultaten naar kwaliteit van toetsen
Looptijd:01-01-2014 tot 01-10-2014

Projectleider(s)

Naam Instelling E-mail
Prof. dr. ir. T.J.H.M. Eggen Universiteit Twente t.j.h.m.eggen@gw.utwente.nl

Publicatie(s)

Relevante links(s)

[Bron: Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO)]

Gerelateerd

E-learning module
Wat is formatieve evaluatie?
Wat is formatieve evaluatie?
Online module over formatieve evaluatie
Wij-leren.nl Academie 
Congres
Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong
Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong
Begeleiden van kiene kleuters in de klas
Medilex Onderwijs 
Tegenvallende toetsresultaten
De resultaten vallen tegen. Wat nu?.
Jos Cöp
De staat van het onderwijs in 2020
De Staat van het Onderwijs 2020
Myriam Lieskamp
Integraal toetsen maakt hoger onderwijs waardevoller
Integraal toetsen maakt hoger onderwijs waardevoller
Joost van der Horst


Inschrijven nieuwsbrief

Inschrijven nieuwsbrief



Inschrijven nieuwsbrief

Toetsen in een video van één minuut uitgelegd
Toetsen in een video van één minuut uitgelegd
redactie
[extra-breed-algemeen-kolom2]



examencommissie
toetsen

 

Mis geen bijdragen

Inschrijven nieuwsbrief

Volg wij-leren.nl

Volg ons op LinkedIn Volg ons op twitter Volg ons op facebook Volg ons op instagram Volg ons op pinterest