Interne audits als motor voor kwaliteitsverbetering en teamontwikkeling

Geplaatst op 9 mei 2025

Binnen AVES, de stichting voor primair onderwijs in de Noordoostpolder en omgeving, staat betekenisvol en toekomstgericht onderwijs centraal. De scholen van AVES streven ernaar om niet alleen hoogwaardig onderwijs te bieden, maar ook een sterke professionele cultuur te ontwikkelen waarin teams samen leren en elkaar versterken.

Om deze ambitie waar te maken, heeft AVES in samenwerking met Wij-leren.nl en Movimenti een interne auditorenopleiding opgezet. Dit traject heeft niet alleen geleid tot meer eigenaarschap binnen teams, maar heeft ook een blijvende impuls gegeven aan de kwaliteitsontwikkeling van de scholen.

"De interne audits hebben ons niet alleen geholpen om scherp zicht te krijgen op onze onderwijskwaliteit, maar vooral ook op de manier waarop we als team samenwerken. We hebben nu de tools om ons onderwijs continu te verbeteren."
– Een schoolleider binnen AVES

Van controle naar ontwikkeling: audits als leerproces

Waar audits traditioneel vaak worden gezien als een instrument voor controle, heeft AVES bewust gekozen voor de ontwikkelingsgerichte aanpak zoals die door Wij-leren.nl en Movimenti is opgezet. Dit betekent dat audits niet alleen worden ingezet om de onderwijskwaliteit te bewaken, maar vooral als een motor voor schoolontwikkeling en teamleren.

In plaats van een externe partij die eenmalig komt ‘meten’, zijn er binnen AVES interne auditteams samengesteld die scholen bezoeken en met hen het gesprek aangaan over kwaliteit, ambities, zichtbare parels en ontwikkelthema’s. Deze interne auditors hebben een training gevolgd waarin ze niet alleen leerden werken met het auditkader, maar ook vaardigheden ontwikkelden om reflectieve gesprekken te voeren en een professionele dialoog te stimuleren. Bovenal hebben de interne auditors geleerd wat waardegedreven oordelen inhoudt. De groep bestond uit schoolleiders, intern begeleiders, kwaliteitscoördinatoren en (gespecialiseerde) leraren.

De kern van de audit-aanpak binnen AVES

De audits binnen AVES volgen een ontwikkelingsgericht model, waarin drie pijlers centraal staan:

1. Onderwijskwaliteit
   • De audit onderzoekt hoe scholen invulling geven aan kansengelijkheid, gepersonaliseerd leren en de kernwaarden van AVES: lef, passie en groei.
   • De inspectiestandaarden worden geïntegreerd, maar scholen krijgen ruimte om hun eigen ambities toe te voegen, naast de verplichte aspecten van basiskwaliteit.
2. Teamontwikkeling en professionele cultuur
3. De audits zijn een gezamenlijk leerproces waarbij teams in de scholen en de auditteams worden uitgedaagd om samen te reflecteren en hun onderwijspraktijk te versterken.
4. Er is expliciete aandacht voor teamleren, eigenaarschap en psychologische veiligheid, zodat collega’s op een open manier feedback kunnen geven en ontvangen.
5. De audit stopt niet bij de rapportage, maar leidt tot gerichte ontwikkelstappen die worden geïntegreerd in de schoolontwikkeling en de jaarplannen vanuit het 4 jarige schoolplan en de leernetwerken.
6. Samen leren als opbrengst

"Het mooie van deze audits is dat het niet alleen gaat om een beoordeling, maar om een diepgaand gesprek over hoe we als school verder kunnen groeien."
– Een intern auditor binnen AVES

Auditgesprekken: van toetsing naar reflectie

Een essentieel onderdeel van de audits binnen AVES zijn de interviews met directie, IB, leraren, leerlingen en ouders. In plaats van eenzijdige evaluaties, worden deze gesprekken ingezet als krachtige reflectiemomenten. Auditoren zijn getraind om waarderende vragen te stellen, zodat de ontwikkelpunten inzichtelijk worden.

Kenmerken van een effectief auditgesprek binnen AVES:

Waarderend en toekomstgericht: Niet ‘wat gaat er fout?’, maar ‘wat werkt goed en hoe kunnen we dat bekrachtigen, verdiepen en borgen?’.
Reflectief en interactief: Teams worden uitgenodigd om zelf conclusies te trekken en ontwikkelkansen te formuleren.
Gelijkwaardig en veilig: De audit is een krachtige kans om samen te groeien.

Onderwijskundig leiderschap: schoolleiders als dragers van verandering

Een succesvolle audit is meer dan een momentopname – het is een stap in een breder veranderproces. Binnen AVES is onderwijskundig leiderschap een belangrijke factor in de borging van auditbevindingen. Schoolleiders worden gestimuleerd om audits niet te zien als een verplichting, maar als een strategisch instrument voor schoolontwikkeling en teamleren.

Focus binnen onderwijskundig leiderschap in audits:

• Strategisch gebruik van auditbevindingen: Hoe vertalen schoolleiders de uitkomsten naar concrete verbeterplannen?
• Gedeeld leiderschap: Hoe zorgen schoolleiders ervoor dat de audit niet ‘hun project’ blijft, maar gedragen wordt door het hele team?
• Cultuur van feedback en leren: Hoe creëren schoolleiders een veilige omgeving waarin audits worden gezien als groeikansen?

"Door de audits te koppelen aan onze strategische doelen, is het geen losstaand proces meer, maar een integraal onderdeel van onze kwaliteitsontwikkeling."
– Bestuurder bij AVES

De impact van interne audits op AVES-scholen

Door de invoering van interne audits heeft AVES een blijvende verandering teweeggebracht in de manier waarop scholen naar hun kwaliteit kijken. De audits zijn geen eindpunt, maar een doorlopend proces van samen leren en verbeteren.

Wat levert deze aanpak op?

- Groter eigenaarschap bij teams: Leraren voelen zich meer betrokken bij de schoolontwikkeling.
- Meer onderlinge samenwerking: Teams leren van en met elkaar. Dit leren vindt niet alleen plaats op schoolniveau, maar ook de auditoren als auditteams onderling.
- Verankering van verbeteringen: Auditbevindingen worden meegenomen in beleids- en schoolplannen.
- Een sterkere professionele cultuur: Feedback geven en ontvangen wordt steeds mee eigen en effectief.

"Het mooiste van dit traject is dat we als scholen niet meer alleen naar onze eigen ontwikkeling kijken, maar naar hoe we samen sterker kunnen worden. Dat past perfect bij de visie van AVES."
– Een deelnemer aan de auditorenopleiding

Wil je ook aan de slag met ontwikkelingsgerichte audits?

Ben je benieuwd hoe een audit niet alleen onderwijskwaliteit, maar ook je teamcultuur kan versterken? Wij denken graag met je mee over een audittraject dat past bij jouw organisatie.

Neem contact op met Machiel Karels via machiel@wij-leren.nl / 06 – 21 33 84 11 of met Lidwien Kok 06 - 470 80 525 / lidwienkok@movimenti.nl voor meer informatie of een vrijblijvend gesprek.