Hoge verwachtingen in het onderwijs verwijzen naar de overtuiging dat alle leerlingen in staat zijn om te groeien en goede leerprestaties te behalen, mits ze de juiste ondersteuning en kansen krijgen. Dit principe is wetenschappelijk onderbouwd en heeft een grote impact op de motivatie en het leerpotentieel van leerlingen.
Een belangrijke theorie op dit gebied is het Pygmalion-effect, dat aantoont dat leerlingen beter presteren wanneer leraren hoge verwachtingen van hen hebben. Leraren die geloven in de mogelijkheden van hun leerlingen, geven vaak meer positieve feedback, stellen uitdagende vragen en bieden extra ondersteuning, wat leidt tot betere resultaten.
Hoge verwachtingen betekenen niet dat alle leerlingen hetzelfde moeten presteren, maar wel dat iedere leerling wordt uitgedaagd op zijn of haar niveau. Dit vraagt om een gedifferentieerde aanpak, waarbij rekening wordt gehouden met de zone van naaste ontwikkeling (Vygotsky). Door leerlingen net boven hun huidige niveau uit te dagen en ze hierin te begeleiden, wordt groei gestimuleerd.
Daarnaast zijn hoge verwachtingen gekoppeld aan autonomie en eigenaarschap. Wanneer leerlingen het vertrouwen krijgen dat ze zichzelf kunnen ontwikkelen, groeit hun motivatie en doorzettingsvermogen. Een groeimindset (Dweck) speelt hierin een cruciale rol: het besef dat intelligentie en vaardigheden ontwikkelbaar zijn, leidt tot meer inzet en veerkracht.
Tot slot is het belangrijk dat hoge verwachtingen gepaard gaan met een ondersteunende en veilige leeromgeving. Door feedback, bemoediging en structuur te bieden, kunnen leraren en ouders bijdragen aan het realiseren van het leerpotentieel van iedere leerling.
Laatst geactualiseerd op 5 februari 2025
Hoogbegaafdheidscoach in het po
Samenwerken om te leren: hoe geef je goede feedback?
