Cognitive Load Theory (CLT)

De Cognitive Load Theory (CLT) is een leertheorie die beschrijft hoe het werkgeheugen van leerlingen wordt belast tijdens het leren. De theorie, ontwikkeld door John Sweller, stelt dat leren effectiever is wanneer de cognitieve belasting optimaal is afgestemd op de capaciteit van het werkgeheugen. Een te hoge belasting kan het leerproces verstoren en leiden tot minder effectieve kennisopname.

CLT maakt onderscheid tussen drie soorten cognitieve belasting:

• Intrinsieke cognitieve belasting – Dit is de belasting die voortkomt uit de complexiteit van de leerstof zelf. Hoe moeilijker de stof, hoe hoger de belasting. Differentiatie en scaffolding kunnen helpen om de intrinsieke belasting beheersbaar te maken.
• Extraneous cognitive load (overbodige belasting) – Dit is de belasting die ontstaat door ineffectieve instructie of onnodige afleiding. Bijvoorbeeld wanneer een uitleg onduidelijk is of een presentatie te veel irrelevante informatie bevat. Het verminderen van extraneous load is essentieel om het werkgeheugen te ontlasten.
• Germane cognitive load (relevante belasting) – Dit is de belasting die bijdraagt aan het leerproces door het bevorderen van diepgaand begrip en metacognitieve vaardigheden. Dit type belasting stimuleert de verwerking en opslag van informatie in het langetermijngeheugen.

Volgens CLT kan effectief onderwijs de cognitieve belasting optimaliseren door gebruik te maken van gestructureerde instructie, het aanbieden van voorbeeldleren en het beperken van afleiding. Strategieën zoals directe instructie en formatieve evaluatie helpen om de leerstof behapbaar te maken.

Door rekening te houden met de principes van Cognitive Load Theory kunnen leraren effectievere lessen ontwerpen en ervoor zorgen dat leerlingen nieuwe kennis beter verwerken en onthouden.

Laatst geactualiseerd op 11 februari 2025