Taalontwikkeling

De taalontwikkeling is de wijze waarop kinderen woorden en zinnen leren begrijpen en gebruiken. Taal bestaat uit diverse grammaticale en communicatieve regels. Bij de taalverwerving krijgt een kind inzicht hoe je deze regels gebruikt. De taalverwerving is onder te verdelen in de spraakontwikkeling en de taalontwikkeling, maar de begrippen taalverwerving en taalontwikkeling worden vaak door elkaar gebruikt.

De taalontwikkeling is onder te verdelen in:
-    Taalinhoud, de semantiek.
-    Taalvorm, de fonologie, morfologie en syntaxis.
-    Taalgebruik, de pragmatiek.

Vanaf de geboorte tot ongeveer zeven jaar zijn kinderen bijzonder vatbaar om taal te leren. Wanneer de taalontwikkeling bij een kind anders loopt dan verwacht, kan er sprake zijn van een Taalontwikkelingsstoornis (TOS) of een taalontwikkelingsachterstand (TOA). Ook een combinatie van beide komt voor.

Zie verder:

Nederlands Centrum Jeugdgezondheid - Taalontwikkeling

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Laatst geactualiseerd op 2 mei 2022

Gerelateerd

Cursus
Expert kleuterontwikkeling
Expert kleuterontwikkeling
Sensomotorische, sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling van kleuters
Medilex Onderwijs 
Webinar
Taalontwikkeling en taalbeleid
Taalontwikkeling en taalbeleid
Gratis webinar met Karen Heij
Wij-leren.nl Academie 
Gratis webinar
Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!
Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!
Bekende experts delen hun kennis
Wij-leren.online Academie 
Gratis serie webinars over actuele onderwijskundige thema's!Voorbereiden op toetsen
Toetstekst als leesgenre Voorbereiding lees- en woordenschattoetsen.
Karin van de Mortel
Taal tips voor thuisonderwijs
Taaltips voor thuis.
Paul Filipiak
taalonderwijs met rijke leeromgeving
Taalonderwijs vraagt een rijke leeromgeving
Dolf Janson
Lezen van teksten
Makkelijk en moeilijk lezen
Paul Filipiak
Grammatica in samenhang aanbieden (deel 3)
Grammatica is leuk! (deel 3)
Dolf Janson
Grammatica in samenhang aanbieden (2)
Grammatica is leuk (deel 2)
Dolf Janson
Grammatica in samenhang aanbieden (1)
Grammatica is leuk! (deel 1)
Dolf Janson
Kindgericht taalonderwijs
Taalonderwijs integreren in zaakvakken, hoe doe je dat?
Paul Filipiak
Communicatief woordenschatonderwijs
Communicatief woordenschatonderwijs
Paul Filipiak
Tips voor differentiatie in woordenschatonderwijs
Differentiëren binnen woordenschatonderwijs
Martie de Pater
NT2-onderwijs versterken
NT2-onderwijs versterken via formeel en informeel leren
Sylvia Peters
woordenschatonderwijs vernieuwen vraagt om leiderschap
Woordenschatonderwijs in de 21e eeuw: effectief en uitdagend (1)
Jos Cöp
persoonsvormen correct leren schrijven
Werkwoordspelling zonder ballast
Dolf Janson
Taalonderwijs betekenisvol en effectief
Taal, daar draait het om!
Bea Pompert
Leesonderwijs ZML
Fonologisch gebaseerd leesonderwijs in het ZML
Anna Bosman
Begrijpend lezen vak
Begrijpend lezen als vak afschaffen?
Paul Filipiak
Begrijpend leesresultaten
Het optimaliseren van begrijpend leesresultaten
Karin van de Mortel
Expliciete instructie
Spelling en expliciete instructie
Anna Bosman
Leesonderwijs ZML 1
Fonologische vaardigheden van leerlingen in het ZML-onderwijs
Anna Bosman
Begrijpend luisteren en lezen
Verbeter uw resultaten begrijpend luisteren, begrijpend lezen
Karin van de Mortel
Taalgericht onderwijs
Taal in alle vakken - De sleutel naar taalgericht onderwijs
Gerdineke van Silfhout
Leren spellen
Leren spellen: de klanken bepalen de letters
Dolf Janson
Woordenschat uitbreiden
Woordenschat uitbreiden bij begrijpend lezen en bij de zaakvakken
Paul Filipiak
Ouders en VVE
Ouderbetrokkenheid in voor- en vroegschoolse educatie
Annemieke Top
Leesdorst lessen - 2
Leesdorst lessen (2) - Acht valkuilen van leesmethodes
Paul Filipiak
Leesdorst lessen - 1
Leesdorst lessen (1) - Tien tips voor een goede les
Paul Filipiak
Woordenschattoets
Onduidelijk wat de Cito-woordenschattoets meet
Paul Filipiak
Effectief leren spellen
Hersenen en woorden in verbinding
Dolf Janson
Tips woordenschat
Knikkers spelers en spel: tips voor woordenschatonderwijs.
Paul Filipiak
Begrijpend lezen
Begrijpend lezen is kwestie van denken
Karin van de Mortel
Vloeiend lezen
The Voice of vloeiend lezen als vliegwiel voor beter leesbegrip
Karin van de Mortel
Tweetaligheid
Tweetaligheid is geen probleem
Sieneke Goorhuis
Taalachterstand
Taalachterstand
Sieneke Goorhuis
Interactief voorlezen
Interactief voorlezen onder de loep
Sieneke Goorhuis
Rijk taalaanbod
Rijk taalaanbod door spel
Sieneke Goorhuis
Taal bij het jonge kind
Taalontwikkeling bij het jonge kind
Sieneke Goorhuis
Letters leren
Letters leren: vandaag in staat, een leven lang paraat
Ewald Vervaet
Woordenschatlessen
Wat maakt woordenschatlessen effectiever?
Jos Cöp
Goed taal- en leesonderwijs
Vijf onderwijskundige voorwaarden voor goed taal- en leesonderwijs
Jos Cöp
Taalontwikkeling
Taalontwikkeling: door taal worden kinderen mensen
Steven Pont
Woordenschat differentiatie
Differentiëren binnen woordenschatonderwijs
Martie de Pater
Taal en omgeving
Taal is niet los te verkrijgen
Sieneke Goorhuis
Fase jonge schoolkind
De fase van het jonge schoolkind - kunnen kleuters leren lezen?
Ewald Vervaet
Taalles als taallab
De taalles als taallab. Op weg naar een uitdagende invulling van de taalles.
Dolf Janson
Leuke schoolteksten
Hoe leuk moeten we schoolteksten maken? Opleuken helpt niet!
Gerdineke van Silfhout
Taalonderwijs aantrekkelijk en zinvol maken
Hoe kinderen taalonderwijs weer als aantrekkelijk en zinvol kunnen ervaren.
Dolf Janson
Luisterboeken kinderen
Luisterboeken voor kinderen, waar vind je die?
Marleen Legemaat
Leesonderwijs: begin pas als kind eraan toe is
Leesonderwijs: begin pas als het kind aan lezen toe is
Ewald Vervaet
Woordenschat verbinden met taalbeschouwing
Woorden en betekenissen
Dolf Janson
Leesmotivatie en samenhangend beleid
Wie goed leest, leest graag - en andersom
René Leverink
leesproblemen, dyslexie, breinlezen deel 1
Leesproblemen en dyslexie -1-
Paul Filipiak
Leesproblemen, dyslexie, woordbenoeming, deel twee
Leesproblemen en dyslexie -2-
Paul Filipiak
leesproblemen, dyslexie, comorbiditeit deel 3
Leesproblemen en dyslexie: Comorbiditeit -3-
Paul Filipiak
leesproblemen, dyslexie, dysgrafie deel vier
Leesproblemen: fonologische dyslexie -4-
Paul Filipiak
Leesprolemen, dyslexie, hardnekkigheid, leessnelheid, deel vijf
Leesproblemen en dyslexie: Hardnekkigheid -5-
Paul Filipiak
Leesproblemen-dyslexie deel zes, preventie en leeshulp
Leesproblemen en dyslexie: Preventie -6-
Paul Filipiak
nadelen directe instructie
Directe instructie doorgelicht - 1: een kritische blik
Ewald Vervaet
Leesproblemen-dyslexie deel zeven, preventie
Leesproblemen en dyslexie: Preventie -7-
Paul Filipiak
Leesproblemen-dyslexie, deel acht, goed leesonderwijs
Hulp bij leesproblemen en dyslexie -8-
Paul Filipiak
Leesproblemen - dyslexie - hulpporgramma - deel negen
Leesproblemen en dyslexie: Hulpprogramma`s -9-
Paul Filipiak
leesonderwijs en directe instructie
Directe instructie doorgelicht - 2: leesonderwijs en directe instructie
Ewald Vervaet
Leesproblemen - dyslexie; toegankelijkheid- deel tien
Leesproblemen en dyslexie: Toegankelijkheid -10-
Paul Filipiak
leesonderwijs, hoe anders
Leesonderwijs: wat is er mis en hoe kan het anders?
Jos Cöp
directe instructie onderzoek
Directe instructie doorgelicht - 3: is trainen van kleuters mogelijk?
Ewald Vervaet
De invloed van fonologische vaardigheden op leren lezen en schrijven
Fonologische vaardigheden -1-
Jeanne Buijks
Fonologische zwakte in de klas: (h)erkenning en interventie
Hoe functioneren kinderen met fonologische zwakte auditief en communicatief in de klas? -2-
Jeanne Buijks
Denkontwikkeling sociale en non verbale taalontwikkeling jonge kind
De mondelinge taalontwikkeling van jonge kinderen -1-
Paul Filipiak
Taalontwikkeling jonge kind fonologie en lexicaal begrip
De mondelinge taalontwikkeling van jonge kinderen -2-
Paul Filipiak
Verwerving zinsopbouw woordopbouw taalontwikkeling (3)
De mondelinge taalontwikkeling van jonge kinderen -3-
Paul Filipiak
Speciale hulp bij spreekvaardigheid en woordenschat
Speciale hulp bij de ontwikkeling van de spreekvaardigheid -6-
Jeanne Buijks
Fonologische problemen materialen en bronnen
Hulp bij fonologische problemen; Intro en overzicht
Jeanne Buijks
Fonologische problemen materialen en bronnen
Hulp bij fonologische problemen; Intro en overzicht
Jeanne Buijks
directe instructie conditioneringspsychologie
Directe instructie doorgelicht - 4: de kijk vanuit de psychologie
Ewald Vervaet
Directe instructie onderzoek
Directe instructie doorgelicht - 5: wat zegt het onderzoek?
Ewald Vervaet
directe instructie kleuteronderwijs
Directe instructie doorgelicht - 6: bezwaren tegen EDI-kleuteronderwijs
Ewald Vervaet
Speciale hulp aanvankelijk technisch lezen
Fonologische zwakte - Speciale hulp bij het aanvankelijk lezen -9-
Jeanne Buijks
Speciale hulp aanvankelijk technisch lezen
Fonologische zwakte - Speciale hulp bij het aanvankelijk lezen -9-
Jeanne Buijks
speciale-hulp-fonologische-problemen-vo
Fonologische zwakte - Speciale hulp na het primair onderwijs -11-
Jeanne Buijks
Autonome leesmotivatie stimuleren
Het ontwikkelen van autonome leesmotivatie bij vrij lezen
Anneke Bemer
Leeshulp: van welke leesondersteuning leert je leerling nu echt?
Lerende leeshulp
Karin van de Mortel
Visie en beleid op onderwijs aan jonge kinderen
Visie & Beleid op onderwijs aan jonge kinderen.
Bertine van den Oever
Communicatieve klas
De communicatieve klas - deel 1
Paul Filipiak
Interactief voorlezen voor jonge kinderen
Interactief voorlezen voor jonge kinderen
Judith Stoep
Communicatieve klas deel 2
De communicatieve klas - deel 2
Paul Filipiak
De eerste 8 dimensies van Kindgericht Onderwijs voor het jonge kind
Kindgericht onderwijs voor het jonge kind
Bertine van den Oever
Woorden kiezen
Het kiezen van woorden
Paul Filipiak
Woordenschatonderwijs didactiek woordgroep twee en toetsing
Woordenschatonderwijs - deel 2
Paul Filipiak
Woordenschatonderwijs didactiek woordgroep twee en toetsing
Woordenschatonderwijs - deel 2
Paul Filipiak
Woorden kiezen
Het kiezen van woorden
Paul Filipiak
pratend en lezend woorden leren intro en overzicht
Pratend en lezend woorden leren; Intro en overzicht -0-
Paul Filipiak
Woorden in de klas
Woorden in de klas -1-
Paul Filipiak
Woordselectie en woordgroepen
Woordselectie en didactiek -5-
Paul Filipiak
Woordselectie, woordfrequentie, leerbehoeften
Woordselectie (1) -2-
Paul Filipiak
woordselectie en zins- en tekstbetekenis
Woordselectie (2) -3-
Paul Filipiak
Woordkennis en taalbeschouwing
Woordselectie (3) -4-
Paul Filipiak
Belang woordenschatonderwijs
Woordenschatonderwijs -6-
Paul Filipiak
Pratend woorden leren
Pratend woorden leren -7-
Paul Filipiak
Lezend woorden leren
Lezend woorden leren -8-
Paul Filipiak
Kennisgericht woorden leren
Kennisgericht woorden leren -9-
Paul Filipiak
Woordenschat toetsing
Toetsing -10-
Paul Filipiak
Woorden in het brein
Woorden in het brein -11-
Paul Filipiak
kwaliteitskenmerken woordenschatonderwijs en didactiek
Woordselectie en woordenschatdidactiek -12-
Paul Filipiak
pratend en lezend woorden leren intro en overzicht
Pratend en lezend woorden leren; Intro en overzicht -0-
Paul Filipiak
Woorden in de klas
Woorden in de klas -1-
Paul Filipiak
Woordselectie, woordfrequentie, leerbehoeften
Woordselectie (1) -2-
Paul Filipiak
woordselectie en zins- en tekstbetekenis
Woordselectie (2) -3-
Paul Filipiak
Taalkansen voor het jonge kind
Taalkansen voor het jonge kind
Bertine van den Oever
Woordgebruik
Nadenken over goed woordgebruik
Paul Filipiak
Langdurig contact met woorden
In langdurig contact met woorden - deel 1
Paul Filipiak
Langdurig contact met woorden deel 2
In langdurig contact met woorden - deel 2
Paul Filipiak
Zaakvakwoorden zesstappenaanpak
Woorden leren in de zaakvakken - deel 1
Paul Filipiak
Zaakvakwoorden werkwijzen
Woorden leren in de zaakvakken - deel 2
Paul Filipiak
Zaakvakwoorden woordenboeken
Woorden leren in de zaakvakken - deel 3
Paul Filipiak
Zaakvakwoorden hulpmiddelen
Woorden leren in de zaakvakken - deel 4
Paul Filipiak
Taalkansen voor het jonge kind
Taalkansen voor het jonge kind
Bertine van den Oever
Beoordeling LVS-toetsen woordenschat (1)
Toelichting beoordelingscriteria en beoordeling LVS-toetsen Woordenschat (1)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen begrijpend luisteren technisch lezen (2)
Beoordeling LVS-toetsen Begrijpend Luisteren en Technisch Lezen (2)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen begrijpend lezen (3)
Beoordeling LVS-toetsen Begrijpend Lezen (3)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen spelling taalverzorging (4)
Beoordeling LVS-toetsen Spelling en Taalverzorging (4)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen schrijfvaardigheid Engels (5)
Beoordeling LVS-toetsen Schrijfvaardigheid en Engels (5)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen rekenen-wiskunde (6)
Beoordeling LVS-toetsen Rekenen-Wiskunde (6)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen hoofdrekenen en overig (7)
Beoordeling LVS-toetsen Hoofdrekenen en overige specifieke vaardigheden (7)
Corine Treffers
Stille kinderen oorzaken
Als je leerling stil is. Mogelijke redenen voor teruggetrokken gedrag.
Anton Horeweg
Beoordeling LVS-toetsen woordenschat (1)
Toelichting beoordelingscriteria en beoordeling LVS-toetsen Woordenschat (1)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen begrijpend luisteren technisch lezen (2)
Beoordeling LVS-toetsen Begrijpend Luisteren en Technisch Lezen (2)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen begrijpend lezen (3)
Beoordeling LVS-toetsen Begrijpend Lezen (3)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen spelling taalverzorging (4)
Beoordeling LVS-toetsen Spelling en Taalverzorging (4)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen schrijfvaardigheid Engels (5)
Beoordeling LVS-toetsen Schrijfvaardigheid en Engels (5)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen rekenen-wiskunde (6)
Beoordeling LVS-toetsen Rekenen-Wiskunde (6)
Corine Treffers
Beoordeling LVS-toetsen hoofdrekenen en overig (7)
Beoordeling LVS-toetsen Hoofdrekenen en overige specifieke vaardigheden (7)
Corine Treffers
Stille kinderen oorzaken
Als je leerling stil is. Mogelijke redenen voor teruggetrokken gedrag.
Anton Horeweg
Hardopdenkend leren leren intro en overzicht
(Hardop)denkend leren lezen - Begrijpend lezen is denkend lezen - intro en overzicht (0)
Paul Filipiak
Hardopdenkend leren lezen kenmerken leesonderwijs
Het denkend lezen in perspectief - Kenmerken leesonderwijs (1)
Paul Filipiak
Het leesbrein
Het denkend lezen in perspectief - Een glimp van een onzichtbare activiteit (2)
Paul Filipiak
Denkend lezen en het belang van leesmotivatie
Het denkend lezen in perspectief - Begrijpend lezen is denkend lezen en leesmotivatie (3)
Paul Filipiak
Woordkennis, voorkennis en lezend woorden leren
Het denkend lezen in perspectief - Kennis, woordenschat en lezen (4)
Paul Filipiak
Hardopdenkend leren lezen zaakvakgericht leesonderwijs
Het denkend lezen in perspectief - Zaakvakgericht leesonderwijs (5)
Paul Filipiak
Basis-lesmodel hardopdenkend leren lezen
Onderwijs in denkend lezen - Het basis-lesmodel (7)
Paul Filipiak
Hardopdenkend lezen: Wat werkt?
Leesstrategieën en leesdoelen - Wat werkt? (10)
Paul Filipiak
Tips en trucs hardopdenkend lezen
Tips en trucs voor het hardopdenkend lezen - Deel 1 (13)
Paul Filipiak
Keuze en definitie leesstrategieën
Leesstrategieën en leesdoelen - De keuze en definitie van leesstrategieën (8)
Paul Filipiak
Tips en trucs hardopdenkend lezen deel 2
Tips en trucs bij het hardopdenkend lezen - Deel 2 (14)
Paul Filipiak
Hardopdenkend leren leren intro en overzicht
(Hardop)denkend leren lezen - Begrijpend lezen is denkend lezen - intro en overzicht (0)
Paul Filipiak
Hardopdenkend lezen: Wat werkt?
Leesstrategieën en leesdoelen - Wat werkt? (10)
Paul Filipiak
Hardopdenkend leren lezen kenmerken leesonderwijs
Het denkend lezen in perspectief - Kenmerken leesonderwijs (1)
Paul Filipiak
Het leesbrein
Het denkend lezen in perspectief - Een glimp van een onzichtbare activiteit (2)
Paul Filipiak
Denkend lezen en het belang van leesmotivatie
Het denkend lezen in perspectief - Begrijpend lezen is denkend lezen en leesmotivatie (3)
Paul Filipiak
Woordkennis, voorkennis en lezend woorden leren
Het denkend lezen in perspectief - Kennis, woordenschat en lezen (4)
Paul Filipiak
Hardopdenkend leren lezen zaakvakgericht leesonderwijs
Het denkend lezen in perspectief - Zaakvakgericht leesonderwijs (5)
Paul Filipiak
Basis-lesmodel hardopdenkend leren lezen
Onderwijs in denkend lezen - Het basis-lesmodel (7)
Paul Filipiak
Tips en trucs hardopdenkend lezen
Tips en trucs voor het hardopdenkend lezen - Deel 1 (13)
Paul Filipiak
Keuze en definitie leesstrategieën
Leesstrategieën en leesdoelen - De keuze en definitie van leesstrategieën (8)
Paul Filipiak
Tips en trucs hardopdenkend lezen deel 2
Tips en trucs bij het hardopdenkend lezen - Deel 2 (14)
Paul Filipiak
Prentenboeken goed voor woordenschat
Woordenschat uitbreiden met prentenboeken
Paul Filipiak
Onderwijshulp bij wisselend gehoorverlies deel 4
Onderwijshulp bij wisselend gehoorverlies (4). Hulp bij wisselend gehoorverlies en auditieve verwerkingsproblemen.
Jeanne Buijks
Succesvol beginnend lezen
Succesvol beginnend lezen
Paul Filipiak
Succesvol beginnend lezen
Succesvol beginnend lezen
Paul Filipiak
Geen woorden maar kinderen
Geen woorden, maar kinderen
Paul Filipiak
Op zoek naar letters
Op zoek naar letters - de andere spelling- en grammaticadidactiek
Machiel Karels
Taalontwikkelingsstoornissen in de klas
Taalontwikkelingsstoornissen in de klas
Marleen Legemaat
Zo ontdek ik het lezen - spellingsrijpheid
Spellingonderwijs: pas als het kind er rijp voor is
Ewald Vervaet
Werkmap begrijpend luisteren en woordenschat
Werkmap Begrijpend luisteren en woordenschat
Machiel Karels
Werkmap fonemisch bewustzijn
Werkmap Fonemisch bewustzijn
Machiel Karels
Uitdagend en functioneel taalonderwijs
Uitdagend en functioneel taalonderwijs
Machiel Karels
Ik snap het wel, maar niet zo snel…
Ik snap het wel, maar niet zo snel…- Tips bij lage verwerkingssnelheid
Arja Kerpel
Zo ontdek ik het lezen!
Zo ontdek ik het lezen!
Machiel Karels
Technisch lezen in een doorlopende lijn
Technisch lezen in een doorlopende lijn; een praktisch handboek voor de basisschool.
Paul Filipiak
Het belang van vroege mondelinge taalvaardigheid
Al pratend wijs; het belang van een goede vroege mondelinge taalvaardigheid
Paul Filipiak
Het meertalige kind
Het meertalige kind
Paul Filipiak
Ondersteunend tekenen
Ondersteunend tekenen (bij TOS)
Marleen Legemaat
Ondersteunend tekenen
Ondersteunend tekenen (bij TOS)
Marleen Legemaat
Data analyse
Big Data en leesplezier
Dick van der Wateren
Red de taal van de toetsenmaker!
Red de taal van de toetsenmaker!
Karen Heij


Inschrijven nieuwsbrief

Inschrijven nieuwsbrief



Inschrijven nieuwsbrief

[extra-breed-algemeen-kolom2]



laaggeletterdheid
logopedie
selectief mutisme
taalontwikkeling
taalontwikkelingsstoornis TOS
voorlezen
werkwoordspelling

 

Mis geen bijdragen

Inschrijven nieuwsbrief

Volg wij-leren.nl

Volg ons op LinkedIn Volg ons op twitter Volg ons op facebook Volg ons op instagram Volg ons op pinterest