Plagen is een speelse en tijdelijke vorm van sociaal contact tussen leerlingen, waarbij sprake is van gelijkwaardigheid en wederkerigheid. Beide partijen doen mee, ervaren het als grappig en kunnen de rollen omdraaien: wie vandaag plaagt, kan morgen geplaagd worden.
Kenmerkend voor plagen is dat het geen kwade bedoeling heeft en meestal versterkend werkt voor de onderlinge band. Zodra iemand aangeeft dat het niet leuk meer is, stopt het plagen. Het is daarmee fundamenteel anders dan pesten, dat juist wordt gekenmerkt door herhaling, machtsongelijkheid en het doelbewust toebrengen van schade.
Hoewel plagen in principe onschuldig is, kan het omslaan in kwetsend gedrag. Als steeds dezelfde leerling mikpunt wordt of de humor niet wederzijds is, verliest het zijn speelse karakter en kan het alsnog schadelijke gevolgen hebben. Daarom is het voor leraren belangrijk alert te blijven op waar plagen ophoudt en pesten begint.
De verschillen tussen plagen en pesten zijn weergegeven in Figuur 1.
Figuur 1. Pesten of plagen, wat is het verschil?
Wil je deze infographic gratis downloaden in hoge resolutie? Schrijf je dan in voor het kennisdossier 'pesten en klasdynamiek' van de Wij-leren Academie. Er zijn ook versies voor verschillende leeftijdsgroepen beschikbaar, om het onderwerp bespreekbaar te maken in de klas.
Laatst geactualiseerd op 11 september 2025
Burgerschap: noodzaak of hype?
Pesten en klasdynamiek: herkennen, begrijpen en effectief ingrijpen
Preventie van pesten: bouwen aan gezonde klasdynamiek
Angstige leerlingen in de klas
