Perspectieven op kwaliteit van onderwijs

Geplaatst op 1 juni 2016

Prestaties van leerlingen in het Nederlandse basis- en voortgezet onderwijs zijn al jaren van hoog niveau. Maar het kan beter, zo blijkt uit deze studie. Onderwijsvernieuwers zouden daarom moeten kijken naar vroege keuzes die leerlingen moeten maken en de doorstroming naar hogere onderwijsvormen.

De laatste jaren is het beeld ontstaan dat het met het Nederlandse onderwijs bergafwaarts gaat. Er bestaan internationale vergelijkingen waarin Nederland op sommige vakgebieden minder goed presteert. Maar volgens de Twentse onderwijskundigen Scheerens, Luyten en Van Ravens rechtvaardigen deze onderzoeken niet het algemene beeld dat het slecht gaat. Zij legden verschillende nationale en internationale studies over onderwijskwaliteit uit de laatste 15 jaar naast elkaar. In Europa scoren Nederlandse leerlingen nog steeds (ver) boven het gemiddelde. Dit geldt ook voor allochtone leerlingen. Mondiaal liggen de prestaties iets lager, mede door de hoge scores van landen als Japan, Singapore, Korea en Taiwan.

De recente kritiek in politiek en media op de kwaliteit van het onderwijs is vooral gericht op het voortgezet onderwijs. Maar juist daar hebben de onderzoekers geen significante achteruitgang van de onderwijskwaliteit gevonden. Binnen het basisonderwijs richt de kritiek zich vooral op het rekenen, waar inderdaad een lichte achteruitgang te zien is. De cijfers wijzen echter ook op een (lichte) achteruitgang van de leesvaardigheid. Deze mindere prestaties kunnen het gevolg zijn van het feit dat in Nederland steeds minder kinderen naar speciaal onderwijs gaan.

Opvallend is dat er in het Nederlandse onderwijs in vergelijking tot andere Europese landen extreem veel verschillende vormen van voortgezet onderwijs bestaan (‘stratificatie’). Er zijn vooral veel opleidingen die direct tot bepaalde beroepen leiden. Bovendien moeten leerlingen al vroeg richtingkeuzes maken. Meestal zijn dit een indicatoren voor slechtere prestaties en meer ongelijkheid. De hoge mate van stratificatie en selectiviteit in het Nederlandse onderwijs belemmeren doorstroming naar hogere vormen van voortgezet onderwijs en deelname aan het hoger onderwijs. Ten opzichte van andere landen met een sterk gedifferentieerd stelsel doet Nederland het nog relatief goed.

Een ander punt van zorg is de relatief grote autonomie op scholen, zeggen de onderzoekers. Er zou meer ruimte moeten zijn voor gestructureerde inbreng door deskundigen bij verbeteringsprogramma?s. Ook moet er volgens de onderzoekers kritisch onderzoek worden gedaan naar de effectiviteit van onderwijsondersteuning. Hieraan wordt 1 miljard euro per jaar besteed zonder dat er systematisch evaluatie plaatsvindt.

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Details van het onderzoek

  
NWO-projectnummer:  411-08-201
Titel onderzoeksproject:  Reviewstudie: perspectieven op kwaliteit van onderwijs.
Looptijd:24-07-2009 tot 12-03-2012

Projectleider(s)

Naam Instelling E-mail
Prof. dr. J. Scheerens em. Universiteit Twente j.scheerens@utwente.nl

Projectuitvoerder(s)

Naam Instelling E-mail
dr. Hans Luyten Universiteit Twente j.w.luyten@utwente.nl
Jan van Ravens Universiteit Twente  

Publicatie(s)

Relevante links(s)

[Bron: Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO)]



Inschrijven nieuwsbrief

Inschrijven nieuwsbrief



Inschrijven nieuwsbrief

Gerelateerd

Eric van 't Zelfde - De verdeling van onze onderwijskwaliteit
Eric van 't Zelfde - De verdeling van onze onderwijskwaliteit
redactie
Kim Spinder - Succesvolle innovatiestrategie in het onderwijs
Kim Spinder - Succesvolle innovatiestrategie in het onderwijs
redactie
Onderwijskwaliteit in een video van één minuut uitgelegd
Onderwijskwaliteit in een video van één minuut uitgelegd
redactie
Schoolontwikkeling in een video van één minuut uitgelegd
Schoolontwikkeling in een video van één minuut uitgelegd
redactie
Hoe kunnen organisaties spelend veranderen? Tjipcast 022
Hoe kunnen organisaties spelend veranderen? Tjipcast 022
redactie
Is het tijd voor een digitale revolutie in het beroepsonderwijs?
Is het tijd voor een digitale revolutie in het beroepsonderwijs?
redactie
Veranderen in organisaties: Klein maar fijn? Tjipcast 028
Veranderen in organisaties: Klein maar fijn? Tjipcast 028
redactie
Vaart maken in organisaties. Tjipcast 016
Vaart maken in organisaties. Tjipcast 016
redactie
Veranderen in organisaties: hoe hou je het simpel? Tjipcast 039
Veranderen in organisaties: hoe hou je het simpel? Tjipcast 039
redactie
[extra-breed-algemeen-kolom2]



onderwijskwaliteit
schoolontwikkeling

 

Mis geen bijdragen

Inschrijven nieuwsbrief

Volg wij-leren.nl

Volg ons op LinkedIn Volg ons op twitter Volg ons op facebook Volg ons op instagram Volg ons op pinterest