Kleuterklas met een hoek af

>> Kleuterklas met een hoek af direct bestellen. (bol.com)

Het is een hele uitdaging om een kleuterklas in te richten die effectief en uitnodigend is maar niet overvol aan prikkels en afleidingen. Kleuterklas met een hoek af - een vlaamse titel - geschreven door diverse auteurs, wil je helpen om je klas in te richten tot een krachtige leeromgeving. 

Het zijn net de vanzelfsprekendheden waar je constant met een kritische blik naar moet kijken

De wereld in de klas brengen, kan tot een overvol klaslokaal leiden dat kleuters moeilijker tot spel brengt. Dit boek noemt zichzelf een praktijkboek dat opgesteld is door experts uit het werkveld. Vijf lijnen of hefbomen vormen de structuur van dit boek. Ik benoem enkele dingen uit de onderwerpen die langs komen in deze vijf delen. 

Hefboom 1: Exploreren

De basis voor de visie van het exploreren van de kleuter wordt in dit boek gevormd door de Reggiopedagogiek. Drie pedagogen staan hierbij centraal:

• Het kind zelf is de eerste pedagoog, ze leren van hun eigen ontdekkingen en van elkaar.
• De volwassene is de tweede pedagoog, ouders of verzorgers, leerkrachten of pedagogisch medewerkers. 
• De derde pedagoog is de ruimte en de zorgvuldig geselecteerde materialen hierin.

In een open kleuterklas waar iedereen elkaar constant kan zien, leren kleuters communiceren en samenwerken. 

• Zorg voor een prikkelend, maar sober basisaanbod. 
• Gebruik de ruimtes buiten de klas effectief; 
• Laat binnenruimte en buitenruimte connectie met elkaar hebben;

Hefboom 2: Opruimen

Laat je inspireren door de methoden van Marie Kondo en kijk eens met een frisse blik naar je klaslokaal. 

• Haal overbodige versieringen, posters, weerkalenders en takenborden weg;
• Doorbreek de gewoonte om altijd alle tekeningen en kunstwerken van de kinderen aan de muur of waslijn te hangen. Richt in plaats daarvan een 'trotsplek' of expositiehoek in;
• Ga bewust om met kleuren op de muren;
• Door minder materiaal aan te bieden, stimuleer je de creativiteit.

De kleuterklas van de toekomst: een ruimte die prikkelt, ont-prikkelt, uitdaagt, sust en verwelkomt. 

Hefboom 3: Selecteren/kiezen

In dit hoofdstuk wordt het belang van keuzes maken benadrukt. 

• Hoeken lijken vanzelfsprekend bij kleuters, maar zijn ze altijd zo inspirerend? 
• Investeren in akoestiek en in meubilair zorgt voor meer auditieve en visuele rust. 
• Zorg voor open materialen waarmee creativiteit geprikkeld wordt;
• Biedt dingen vaker aan in 3D dan 2D;
• Gebruik materiaal en meubels met ronde vormen zodat stoten en ergens tegenaan lopen verminderd;
• Kijk altijd of het veilig is, vooral bij loose parts;
• Maak een verzameling natuurlijke materialen zoals schelpen, takken, stenen;
• Laat je niet leiden door catalogussen die suggereren dat het nooit genoeg is.

Hefboom 4: Inrichten

Een prikkelarm klaslokaal richt je in door eerst te onderzoeken welke stressoren er zijn. In het biologische domein kunnen dat prikkels zijn 

• door licht;
• visuele prikkels;
• auditieve prikkels; 
• temperatuur;
• luchtkwaliteit;
• geuren;
• meubilair (ergonomisch)

Ook op andere gebieden kan er sprake van stressoren zijn. Het is goed je daarvan bewust te worden en deze prikkels te verminderen zodat kleuters meer energie overhouden om te 'leren.'

Hefboom 5: Meespelen

Onderwijs ontstaat vooral in de interactie tussen de kinderen onderling en tussen de leerkracht en de kinderen. 

Hoe ga je een verbinding aan met het kind in zijn spel?

• Laat het kind het spel kiezen;
• Observeer goed het spel van het kind; zo verstoor je het spel niet;
• Imiteer of spiegel het spel van het kind voorzichtig, zo laat je zien dat je het spel waardevol vindt;
• Geef taal aan wat het kind doet;
• Heb aandacht voor de gevoelens en ervaringen van het kind. 

Net als de maatschappij zijn de kleuters van nu niet de kleuters van vroeger. Het (kleuter)onderwijs dient mee te evolueren. 

Recensie:

Dit boek noemt zichzelf een praktijkboek en naslagwerk, een uitnodiging om in gesprek te gaan over klasinrichting. De diverse experts die aan dit boek meewerkten, dragen dingen aan die zeker het gesprek over de kleuterklasinrichting een goede stimulans kunnen geven. De praktische kant van het boek kan tegenvallen al naar gelang je verwachtingen zijn. Het is altijd weer goed om met een kritische blik naar je kleuterlokaal te kijken, en daarmee aan de slag te gaan. Maar sommige tips zijn wel erg voor de hand liggend - zoals bijvoorbeeld het versoberen van de huishoek en het weghalen van kapot speelgoed.

Doordat aan het boek diverse auteurs meewerkten, leest het afwisselend. Daarnaast bevat het ook nog praktijkverhalen van studenten of leerkrachten. Dit kan er evenwel ook voor zorgen dat de lezer de grote lijn wat uit het oog verliest.  

De auteurs willen geen keuzes maken wat betreft al of niet werken met hoeken en de verhoudingen tussen spelen / werken bij kleuters. Zij nemen als uitgangspunt de Reggiopedagogiek. Daarvanuit willen zij kijken wat kleuters van nu in deze tijd nodig hebben. 

Het boek is geschreven vanuit het vlaamse taalgebied. De woordkeuze kan daardoor soms wat bevreemdend zijn (bijvoorbeeld de titel of de uitdrukking 'poppen in nood'), de maatschappelijke context is soms ook anders. 

Bestellen

Het boek Kleuterklas met een hoek af is te bestellen via bol.com: